X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Yüksek Tibial Osteotomide Eksternal Fiksatör Uygulaması ve Biyomekanik Çalışması

Dizin dejeneratif osteoartritinde, özellikle iç veya dış kompartmanda giderek artan kıkırdak yıkımı olabilir. Bu olay çoğunlukla iç kompartmanı etkiler. (1) Genellikle nedeni belli değildir. İleri yaştaki kadanlarda daha sık görülür.

Olay ilerlerse varus deformitesi gelişir; ağrı ve yürümede güçlük ortaya çıkar. Tibiofemoral açı bozulur ve diz hareketleri kısıtlanır.Eğer deformite düzeltilerek yükün kompartmanlara eşit dağılımı sağlanabilirse, dejeneratif olay yavaşlar ve ağrı azalır. Yüksek tibial osteotomi bu amaçla geliştirilmiş bir tedavi yöntemidir. (2,3)

Osteotomiden sonra internal fiksasyon bir veya iki staple ile sağlanır ve uzun bacak alçısı ile alt haftalık immobilizasyon gerekir.

Bu çalışmamızda, staple ve alçı kullanmadan Ekstenal Fiksatör uyguladığımız vakaların erken sonuçlarını sunacağız.

GEREÇ VE YÖNTEM :

a) Klinik Uygulama :

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana bilim Dalında Haziran 1996 - Şubat 1987 tarihleri arasında, diz dejeneratif ostsoartriti tanısıyla yüksek tibiad osteotomi yaptığımız ve Eksternal Fiksatör uyguladığımız beş hasta araştırmaya dahil edildi, Hepsi de kadın olan hastaların yaşları 51 ile 66 arasında idi Ortak şikayet ağrı ve yürüme güçlüğü idi. Fizik muayenelerinde genu varum deformitesi ve dizde 80°-90° fleksiyon vardı. Radiogramlarında özellikle iç kompartmanda lokalize dejeneratif bulgular görülüyordu.

Cerrahi işlem genel anestezi altında ve uyluğa turnike uygulanarak gerçekleştirildi. Anterolateral yaklaşım ile önce artrotomi ve eklem debrimanı yapıldı. Fibuqer sinir korunarak fibula başa ile tibia arasına osteotomla girildi. Tibia proksimalinin periostu sıyrıldı. Patellar tendon altından yüksek tibiad osteotomi yapılarak, tabanı lateralde olan bir kama çıkarıldı. Kamanın tabanı uzunluğunun hesaplanmasında bir derecelik düzeltme için bir mm. uzunlukta metodundan yararlanıldı. Proksimal fragmana, horizontal düzlemde birbirine paralel iki Kirschner çivisi geçirildi. Distal fragmana ise frontal düzlemde birbirine paralel iki Kirschner çivisi geçirildi. Bu çiviler, bu ameliyat için özel olarak yapılmış Eksternal Fiksatöre kopere edildi.

Postoperatif alçı tespiti uygulanmadı. Ameliyattan sonra 3. gün aktif diz hareketleri başlandı ve tam ağırlık vererek mobilizasyona izin, verildi, Ameliyattan ilsi ay sonra Eksternal Fiksatör çıkartıldı.

b) Biyomekanik çalışma :

Aksiyel kompresyona imkan veren, fiksatörümüzün biyomekanik araştırması ODTÜ Malzeme Test Laboratuarında yapıldı, Kırık hattına binen yükler, öküz tibiasına yapılan yüksek tibial osteotomiden sonra Eksternal Fiksatöre monte edilen Strain Gagelerle ölçüldü. Eksternal Fiksatör çubukları tam ortadan bölünerek özel olarak yaptığımız "Load Cell"lere Strain Gage yerleştirildi. Akım çeviricisinden değerler ölçüldü ve kırık hattına yerleştirilen diğer bir StraiN Gage ile tespit edildi (4).

BULGULAR :

a) Klinik :

Hastaların hepsinde de ağrı şikayetleri kayboldu. Diz fleksiyonu 100° - 110° oldu.

Klinik ve radyolajik olarak tibiofemoral açı fizyolojik sınırlardaydı ve genu varum deformitesi düzelmişti.

Enfeksiyon, psödoartroz görülmedi.

Bir hastada hafif derecede fibuler sinir irritasyonu oluÅŸtu.

b) Biyomekanik :

Fiksatörün çubuklarına bindirilen yük, kırık hattında % 8 kayıpla ölçüldü. 4 mm kalınlığında bir Steinmann çivisinin 29 kğ. lık bir kuvvetten sonra esnekliği azalmaktadır. Bizim uyguladığımız Ekatarnal Fiksatörlerle 70 kg.lık yükten sonra 4 çivi birden eğilerek elatitesini kaybetmişlerdir.

TARAÅžTIRMA :

1961'de Jackson ye Waugh (2) ilk defa tuberositas tibia distalinden yüksek tibial osteotomi yaparak varus ve valgus deformitelerini düzelttiler. 1965'de Coventry (3) bu işlemi daha da proksimalden gerçekleştirdi. İnternal fiksasyon için kullanılan staple rigid bir fiksasyon sağlayamadığından alçı ile altı hafta kadar immobilizasyon gerekiyordu. (5)

Alçı çıkartıldıktan sonra en büyük sorun dizde meydana gelmiş eklem sertliğinin giderilmesidir. Bu nedenle Coventry, yüksek tibial osteotomi yapılırken artrotomiden. ve menisküs, patella, eklem faresinin çıkartılmasından kaçınmaktadır. Ona, göre bunlar daha sonraki seanslarda yapılmalıdır. Oysa biz bu işlemleri da yaptığımız halde, eklem, sertliği sorunu ile karşılaşmadık. Bmughton ve Fresmanın (6,7) unikompartmantal aertroplasti ve yüksek tibial osteotomi yapılmış hastalarda sonuçları karşılaştırarak ilk işlemi daha başarılı bulmalarının nedeni genç eklem sertliği sorunudur Bu arada, endoprotezlerin de gevşeme, enfeksiyon hatta amputasyon gerektirecek kadar ciddi komplikasyonları olduğunu göz ardı edemeyiz.

Eksternal Fiksatörlerle yapılan aksiyel kompresyonun, plakla yapılan kompresyona üstünlüğü vardır. Plakla yapılan kompresyon bir süre sonra resorbsiyondan dolayı azalır, Eksternal Fiksatörlerde ise Steinmann'ların elastikiyetinden dolayı kompresyon süreğendir.

Transvers ve frontal düzlemde konan çiviler sayesinde antaroposterior bending, lateral bending ve torsiyon minimale indirgenmiştir. Eğer bir üstünlük de erken. diz hareketlerine müsaade etmesidir.

Yüksek tibial Osteotomiyi yaptıktan sonra Eksternal Fiksatör uyguladığımız zaman kazançlarımız şunlar olmaktadır:

1) Ameliyat sonrası hemen aktif diz hareketlerine başlayabilmekteyiz. Bunun sonucu eklem sertliği söz konusu olmamaktadır.

2) Postoperatif 1. 8ün tam ağırlık vererek yürümeye izin vermekteyiz Bu hastayı psikolojik yönden rahatlatmaktadır.

3) Hastanede kalma süresi kısalmakta ve maddi kayıp azalmaktadır.

Bütün bu kazançların yanında komplikasyon olmaması yüksek tibial ostaotomide eksternal fiksatör uygulamasını cazip hale getirmektedir.

Referanslar

1. Turek, S L.: Orthöpaedics, 3 rd ed; J B. :ippincott, 1977, 1217.

2. Jackson, J.,, Waugh, W.: Tibial osteotomy for osteoarthritis of the knee, J. Bone Joint, Surg.; 1961, 43-B-: 746.

3. Cotentry, M. B.: Osteotomy of the upps portion of the tibia for degenerative arthritis of the knee: a preliminaryreport, J, Bone Joint Surg, 1965, 47-A: 984

4. Shao, E. Y.; Principles of Exsternal Fikssation, Biomeehanics of. Eksternal Fixation, Williams and.. Wilkins, Baltimore .1983 :165.

5. Crenshaw, A...H. (ed) Campbe1l's Operative Orthopaedics, 4 th ed: St. Louis, C. V. Mosby. 1971, 1188.

6. Broughton, N. S. Newman, J H., Baily, R A. J.: Unicompartmental replacement and high tibial osteotomy for osteoarthritis of the knee, J. Bone Joint Surg., 68-B: 447.

7. Freeman, M. A. R., Bargren, J., Miller, I: A comparison of osteotomoy and joint replacement in the surgical treatment of the arthritis knee. Aroh, Orthop. Unfall Chir, 1977, 88: 7.