ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 12: TÜMÖRLER
<< | Ýçindekiler |
>>
KONDROSARKOMLARIN ORTA DÖNEM İZLEME SONUÇLARI
Yusuf YILDIZ
A.Ü.T.F. Ortopedi ve Travmatoloji ABD.,
Kenan BAYRAKCI
A.Ü.T.F. Ortopedi ve Travmatoloji ABD.,
Yener SAÄžLIK
A.Ü.T.F. Ortopedi ve Travmatoloji ABD.
Kondrosarkomlar kıkırdak hücrelerinden köken alan genelde düşük gradeli tümörlerdir. Yavaş büyür ve geç metastaz yaparlar. Bu tümörler iyi diferansiye olmaları nedeni ile tanıda zorluklarla karşılaşabilir, hatta yanlış tanı dahi konabilir. Yüksek gradeli olanlar ise diğer kemik sarkomları gibi sık ve erken metastaza eğilimlidirler.
Materyal Metod
Kliniğimizde Temmuz 1987 - Aralık 1996 tarihleri arasında 35 kondrosarkom olgusunun tedavisi yapılmış, bunlardan izleme süresi 18 ayın üzerinde olan 25 olgu çalışmaya alınmıştır. Hastaların yaşı ortalama 29.7 (18-65) idi.
Kondrosarkomlar kliniğimizde tanı ve tedavisi yapılan tüm tümörlerin %4.81'i, malign tümörlerin ise %7.6'sı dır. Çalışma kapsamındaki hastaların 13'ü (%52) bayan, 12'si (%48) ise erkekti. Ortalama izleme süremiz 28.7 (18-85) aydır. Olgulardan 15'i (%60) primer, 10'u (%40) sekonderdi. 25 kondrosarkom olgusunun beşine sadece açık biopsi yapılmış olup bunlardan birisine radyoterapi uygulanmış, birisi inoperabıl kabul edilmiş, üçü ise başka merkezlerde ameliyat edilmiştir. Cerrahi tedavi uygulanan olgulardan 15 tanesine ekstremite koruyucu ameliyat yapılmış ancak bunlardan 4'üne lokal nüks sebebiyle daha sonra amputasyon yapılmış, 5 tanesine ise primeramputasyon yapılmıştır.
Tutulum bölgesi olarak 13 (%52) olguyla en sık femur görüldü. Bunlardan 7'si (%28) femur üst uç, 4'ü (%16) femur alt uç, 2'si (%8) ise diafiz yerleşimlidir. İkinci sıklıkla ilium 4 (%16) olguyla yer aldı. Bunu 3 (%8) olgu tibia üst uç, 2 (%8) olgu humerus, 1'er (%4) olgu iskium, klavikula ve skapula izlemektedir.
Tüm hastaların başvuru sırasındaki temel yakınmaları lokal şişlik ve ağrıydı. Tibia üst uç tutulumu olan bir olguda bu tanıdan üç yıl önce konmuş larinks kanseri tanısı ve total larinjektomi ve radyoterapi öyküsü vardı.
Sonuç
Patolojik incelemelerde 21 olgunun Grade I veya II, 3 olgunun Grade III ve dediferansiye olgularda aynı zamanda akciğer metastazı saptanmış ve bu hastalara kemoterapi uygulanmıştır. flk dönemlerde görülen 2 hastaya ise radyoterapi ve takiben cerrahi uygulanmıştır. 5 olguda lokal nüks gelişmiştir. Lokal nüks gelişen olgulardan 3'ü Grade II, 2'si Grade I'dir (Şekil 1
, Åžekil 2
, Åžekil 3
, Åžekil 4
).
Komplikasyon olarak humerus tutulumu sebebiyle omuz protezi yapılan bir hastada enfeksiyon görüldü. Ancak antibiotik uygulamasına iyi cevap verdi ve üç ay içerisinde tamamen iyileşti. Femur üst uç tutulumu sebebiyle küretaj ve endoprotez yapılmış olan bir olguda erken dönemde dislokasyon oldu ve genel anestezi altında açık redüksiyon yapıldı. Femur alt uç tutulumu sebebiyle diz üstü amputasyon yapılmış olan bir hastada kemiğin evisserasyonu sebebiyle güdük revizyonu yapıldı. 6 hastamızda ise ameliyat sonrası eklem hareket genişilğinde çeşitli derecelerde azalma meydana gelmesi üzerine fizik tedavi uygulandı.
Hastalarımızdan 14'ü halen hayatta olup kontrollerine gelmektedir, bunların 3'ü başka merkezde ameliyat olmuş ve takiplerini burada sürdürmüşlerdir. 5 hastamız hastalığa bağlı nedenlerle ölmüştür. 6 hasta ise son iki yıllık takiplerine gelememiştir.
Tartışma
Tümör radyorezistan özellikte olduğu için temel tedavi yöntemi cerrahidir. Kemoterapi ve radyoterapi ancak yüksek Grade'li olgularda uygulanır. Bizim olgularımızda da kemoterapi akciğer metastazı olan hastalara, radyoterapi de Grade II, 2 olguya uygulanmıştır.
Hastanın prognozunun belirlenmesinde en önemli faktörler lezyonun çapı ve histolojik gradedir(1 ). 5 yıllık yaşam Grade I tümörlere %94'ken Grade III tümörlerde %44'tür(2). Bizim akciğer metastazı ile gelen Grade III olgularımızın tümü 4-12 ay arasında kaybedilmiştir. Lokal nüksler 5 yıllık hastalıksız dönemi takiben dahi ortaya çıkabilir, bunun oranı yaklaşık %20'dir(3). Bizim de 5 (%20) olgumuzda lokal nüks görülmüştür. Metastaz oranı düşük gradeli tümörlerde %0-12 iken yüksek grade'lilerde %38-75'e kadar yükselir(4,5).
Referanslar
1. Pritchard D.J., Lunke, R.J., Tayfor, Dahlin, D.C.: Chondrosarcoma: A clinicopathologic and statistical analysis. Cancer, 45: 149157.
3. Bjornsson, J., Unni, K., Dahlin, D.C.: Clear Cell Chondrosarcoma of bone: Observations in 47 cases. Am J Surg Path, 8: 223-230,1984.
4. Evans, H.L., Ayala A.G., Romsdahl, M.M.: Prognostic factors in Chondrosarcoma of bone. Cancer, 40: 818-831 , 1977.