V. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° ve TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1: SERBEST BÄ°LDÄ°RÄ°LER

<< | Ýçindekiler | >>

25 KİŞİDEKİ 40 FAZLA PARMAK ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Üniversite Kliniklerinde çalıştığımız süre boyunca çok seyrek olarak karşılaştığımız doğumsal anomali polydactili (fazla parmak)'ye yedek subay olarak bulunduğumuz Isparta A. Hastanesinde sık olarak rastladık. İlginç olacağı düşüncesiyle bu araştırmayı yapmayı uygun bulduk.

Bu çalışma 1973-75 yılları arasında Isparta A. Hastanesi ve ondan sonrada Eğridir Kemik Hastanesindeki bize baş vurmuş vakalardan derlendi.

Polydactili üzerindeki klasik bilgilere kısaca eğilmede yarar var. Parmaklarda görülen anomaliler arasında en sık görülen deformite polydactilizmdir (3).

Fazla parmakların bulunması transvers segmentlerin bir bozukluğu olarak düşünülebileceği gibi, uzunlamasına bir yada birçok ışınların (rasyon) geçici büyüme duraklamasının sonucuyla birlikte uç kısımların çiftleşmesi olarak ta kabul edilebilir.

Polydactili dominant tipte çok yüksek ailevi irsi faktör gösterir. Tüm yazarlar ailevi irsi faktör üzerinde önemle durmaktadırlar (1, 203).

İntra uterin hayatın 6. haftasında gelişen polydactili genellikle bir heksadactilidir. Radial bölüm ulnar bölümüne aranla daha fazla gelişmiştir. Sıklıkla başka malformasyonlarda bulunur.

TÄ°PLERÄ°:

1 - Parmak Ucu Çift Olması: Polydaktilinin az görülen bir şekli olup genellikle baş parmağı, ender olarak ta küçük parmak ve işaret parmağını tutar.

2 - Parmağın Kısmı Çift Olması: Az çok tam olan bir ayırım ve genellikle ayrı bir yön gösterir. Çift olma durumu bu falanksın hizasında olabileceği gibi Y şeklinde ayrılmış bir metakarptada olabilir. Çift olma durumu simetrik veya asimetrik olabilir.

3 - Tam Çift Parmak: Çift olma durumu yalnız parmağın değil aynı zamanda onun metakarp veya metatarsınında çift olmasıdır. Çoğunlukla normal parmakla syndactili halindedir.

4 - Parmaksı Uzantılar: Bunlar radial yada ulnar kenara yapışmış parmak taslaklarıdır.

5 - Multipl Şekiller: İki yada daha fazla parmağın bulunması enderdir. Bir parmağın üçleşmesi genellikle baş parmakta görülür.

ORTAK SENDROMLAR:

1 - Aynı el yada ayakta syndactili, brachidactili, synphalangisim, baş parmak hizasında hiperphalangisim.

2 - Diğer organlarda genellikle simetrik ve iki taraflı olarak malformasyonlar bulunabilir.

Daha Genel Bir Sendromla Birlikte Olanlar: Polydactili ile birlikte ekstremite uçları kraniofasial malformasyonlar görülebilir. Klasik olarak tavşan dudağı, kafatası deformasyonları (Skafosefali, Turisefali) (2).

MATERYAL:

1973-75 yılları arasında Isparta A. Hastanesi ve daha sonra Eğridir Kemik Hastanesinde rastlanan 25 kişideki 40 fazla parmak araştırılmıştır (Tablo 1a , Tablo 1b ).

Bunlardan 10'unda tek elde, 4'ünde tek ayakta, 3'ünde her iki elde, 5'inde her iki ayakta. 2'sinde her iki el ve ayaklarda, 1'indede aynı taraf el ve ayağında fazla parmak görülmüştür (Tablo 2 ).

Bu fazla parmaklardan 12'si saÄŸ elde, 9'u sol elde, 10'u saÄŸ ayak ve 9'u sol ayakta bulunmuÅŸtur (Tablo 3 )

Bu fazla parmakların tip olarak ayırımı Tablo 4 'te gösterilmiştir. Görüldüğü gibi toplam 24 kısmı çift, 12 tam çift, 3 parmaksı uzantı ve 1 multipl şekle rastlanmıştır.

Bu fazla parmakların lokalizasyonu da Tablo 5 'de gösterilmiştir. Buna göre, toplam 21 fazla parmak baş parmakta, 19'uda 5. parmaklarda bulunmuştur.

Ek anomali olarak 3 vakada fazla parmakla normal parmağın syndactlisi, 1 vakada pes planus ve diğer bir vakada tibia aplazisi görülmüştür.

Bu 25 vakanın 9'unda ailevi irsi faktörün varlığı saptanmıştır.

TEDAVÄ°:

Prensip olarak 4 yaşından önce müdahale yapmamalıdır. Adalelerin yapışma yerlerinin belirlenmesi bunun nedenidir. Ancak parmaksı uzantılar daha erken ameliyatla alınabilirler.

Cerrahi tedavi fazla parmağın tipine göre uygulanır. Kısmi çift parmakta median açısal bir rezeksiyonu takiben parmağın her iki lateral kısmı yaklaştırılır.

Çift olma durumunda tabandaki epifiz radyolojik olarak görülmüyorsa tamamen çıkarılır. Epifiz varsa dikkatli olmak gerekir. Açılmış olan eklem kapsülü kapatılmalı ve çıkarılan parmağın Adale yapışma yerleri ve tendonları diğer parmağa aktarılmalıdır.

Tam çift parmakta fazlalık metakarp yada metatars çıkarılmalıdır.

Parmaksı uzantılarda basit bir rezeksiyon yeterlidir. Pediküllü olanlar bağlanmakla bile düşerler.

Eğer bir kişinin ayakta 6 parmağı varsa ve 5. parmak 6. parmağa oranla daha az normalse 5. parmağın ampütasponu iyi netice verir. Elde durum bunun çelişiğidir (7.,2,3,4).

TARTIÅžMA:

Vakalarda fazlalık parmağın tek veya daha fazla bulunmasında bir özelliğe rastlanmadı. Çünkü 14 tek fazla parmağa karşın 11'i birden fazlaydı. Yalnız tek olanların 10'unun elde, 4'ünün ayakta bulunması klasik bilgileri destekler görünümdeydi. Görüldüğü gibi tek fazlalık parmaklar ayağa oranla, elde çok fazla görülmektedir (el % 71, ayak % 29).

Bu fazla parmakların sağ ve sol taraflarda bulunuşu bir özellik göstermemektedir (sağ 22, % 55, sol 18, % 45).

Fazla parmakların lokalizasyonunda da bir özellik görülmedi.Bilgiler parelelindedir. Tablo 4 'de görüldüğü gibi bu oran 24 kısmi çift (% 60l, 12 tam çift (% 30), 3 parmaksı uzantı (% 7,5), 1 multipl şekil (% 2,5) dur. Görüldüğü gibi ender olarak rastlandığı ifade edilen diğer tiplere rastlanmamıştır.

Fazla parmaklarının rastlanan tiplerinin sıklık oranı klasik bilgi Tablo 5 'de görüldüğü gibi bu oranda 21 baş parmak (% 52,5) ve 19.5. parmak (% 47,5) şeklindeydi. Burda görülen ilginç durum klasik bilgilerin tarif ettiği 2. parmağın fazlalığına rastlanmamasıdır.

Klasik bilgilerde irsi ailevi faktörün üzerinde durulduğu ve bu oranın çok yüksek olduğu halde bizim 25 vakamızın ancak 9'unda (% 36) bunu saptayabildik. B unun nedenine gelince bizim vakalarımızın kültür düzeylerinin düşük oluşu ve ayrıntılı olarak ailevi tanımlamanın yapılamaması olduğu kanısındayız.

Tedavide anlatılan tekniklerle fonksiyonel ve kozmotik olarak iyi sonuçlar alınmıştır.

Referanslar

1 - Byes, H. J., M.D.: Bunell's Surgery of the hand. J. B. Lippinecott Company. Fpiladelphza - Toronto (1970) 85

2 - Petit, P.: Bedovelle, J.: E. M. C. Pal. Polydactilies aMalformations Congenitales, 5: 15202, K 30

3 - Campell's Operative Orthopedics: Vol. The C. V. Mosby Campany, Saint Luise (1971), 1895

4 - Rütt, A,: Orthopaedisch - chirurgischer Operationatlas (HACKENBROCH- M. WITT. A. NJ. Cilt V: Unterschenkel und Fuss. Thierne, Stuttgrat (1972), 242