IX. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° ve TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Eskişehir ve Yöresinde 0-16 Yaş Grupları Arasında Femur Inklinasyon ve Anteversiyon Açı Değerleri

Sosyal yaşantıları belli düzeydeki pek çok aile yeni yürümeye başlayan çocuklarındaki torsiyonel deformitelerden telaşlanırlar. Alt ekstremitelerde deformiteye neden olan torsiyon tek başına ele aldığında, bunun büyük bir oranla oturma ve uyuma alışkanlıkları gibi mekanik zorlamalardan (stress) oluştuğu görülmektedir. (2, 3, 4, 9) .

Femoral anteversiyon açısındaki değişikliklerin içe ya da dışa basarak yürüme (toe - in - gait ve toe - out - gait) biçiminden büyük ölçüde sorumlu olduğu bilinmektedir (1, 3, 4, 61. Bu nedenle çalışmamızda, normal populasyonda femur inklinasyon ve anteversiyon açı değerlerinin yaş grupları, cins ve tarafa göre dağılımlarının saptanması amaçlandı.

GEREÇ VE YÖNTEM :

Çalışmamızın gerecini Eskişehir ve Yöresinde yaşayan. her iki femurlarının inklinasyon ve anteversiyon açı değerleri ölçülen, 0-16 yaş grupları arasındaki 180 çocuk (320 femur) oluşturmaktadır.

Olguların tümü alt ekstremitelerine ilişkin her hangi bir yakınması olmayan çocuklar arasından seçildi. Bunlar ikişer yaş aralığı ile sekiz yaş grubuna ayrılarak, her yaş grubunda 20'şer olguda her iki femurun inklinasyon ve anteversiyon açı değerleri ölçüldü.

Açı değerlerinin saptanmasında Ryder-Crane (8)'in tanımladığı ve güvenirliği kanıtlanmış (7) olan biplanar yöntem kullanıldı. Yöntemin kullanılmasından önce tüm olguların ailelerinin öykülerine başvurularak anne-baba ya da kardeşlerinde her hangi bir ortopedik yakınmaları olup, olmadığı. oturuş ve uyuma alışkanlıkları bulunup, bulunmadığı soruldu Daha sonra dikkatli bir klinik muayene ile alt ekstremiteleılnde bir şekil bozukluğu olup ,olmadığı araştırıldı. Elde edilen tüm bulgular önceden hazırlanmış bir anket formatına işlendi.

İlk grafi için olgular röntgen masasına bacakları nötral durumda ve sırtüstü olarak yatırıldı. Merkezi ışın kasete dik ve simfizis pubisin biraz üstünü hedefleyecek şekilde 120 cm yüksekliğe yerleştirilerek her iki kalçanın grafisi alındı.

İkinci filini elde etmek için bir destek aracından yararlanıldı. Olgu, araca kalça ve diz eklemleri 90° fleksiyon ve uylukları 60° abduksiyonda olacak şekilde yerleştirildi. Uyluklarda içe ya da dışa dönme olmamasına dikkat harcandı. Merkezi ışın yine kasete dik ve simfizis pubisin biraz üstünü hedefleyecek şekilde 120 cm yüksekliğe yerleştirilerek her iki kalçayı içeren grafi alındı.

İlk grafilerde femur boyun uzun ekseniyle cisim uzun ekseni çizildi. Her iki ekseni tanımlayan bu çizgilerin kesişmesi ile oluşan inklinasyon açı değerleri ölçüldü.

İkinci grafilerde de aynı şekilde femur boyun uzun ekseni ile dizin transkondiler eksenün tanımlayan femur cisminin uzun ekseni çizildi. Her iki ekseni tanımlayan bu çizgilerin kesişerek oluşturduğu direkt torsiyon açı değeri ölçüldü. Elde edilen femur inklinasyon ve direkt torsiyon açı değerleri Ryder-Crane tarafından hazırlanan dönüşüm çizelgesine uyarlanılarak gerçek anteversiyon açı değerleri bulundu.

TARTIÅžMA :

Gerecimizi oluşturan 160 olgunun (320 femur) 58'i (% 36.0) kız, 102'si (% 64.0) erkek idi

Kız olgularda, sağ femurlarda en yüksek inklinasyon açı değerleri ortalaması 156.25° ± 2.67 ile 0-2 yaş grubunda, en düşük değeri ortalaması ise 126.67°± 6.01 ile 14-16 y aş gurubunda saptandı.

Kız olgularda sağ ve sol femur inklinasyon açı değerleri ile yaşlar arasında önemli düzeyde negatif ilişki saptandı. Yaşın ilerlemesi ile inklinasyon açı değerlerinin önemli düzeyde düşme gösterdikleri bulundu.

Kız olgularda sağ ve sol femur inklinasyon açı ortalamalarının 0-2, 2-4 ve 4-6 yaş gruplarında önemli düzeyde farklılık gösterdiği gözlendi (p < 0.05) . Bu üç yaş grubunda da sağ femur inklinasyon açı değerleri ortalamalarının sola oranla daha yüksek olduğu saptandı. Yüksek yaş gruplarında bu farklılık önemini yitiriyordu.

0-6 yaşlar arasındaki kız olgularda sol femur inklinasyon açı değerlerinin sağa oranla düşük düzeyde olması intrauterin duruş ile açıklanabilir. Bilindiği gibi fötüs intrauterin dönemde sol tarafı genellikle promontoriuma dönük olarak durur. Promontoriumun sol femuru adduksiyona zorladığı ve sonuçda doğuştan kalça çıkığının bu tarafta daha sık görülmesinin nedeni olduğu varsayılır (5) . Aynı görüşü paylaşarak intrauterin dönemde promontoriumun, asetabulum ile ilişkisi normal olan fötüsün sal femur'unu adduksiyona zorlamasının sol tarafta femur inklinasyon açı değerlerini azaltabileceğini ileri sürebiliriz. Ancak bu varsayımı destekleyebilmek için çok sayıda olgu üzerinde bir çalışma yapılmasının gerekli olduğu kanısındayız. Yaşın ilerlemesi ile birlikte açı değerlerindeki düşme sonucu sağ ve sol taraf arasındaki farklılık kaybolmakta ve okul çağı dönemi ile birlikte eşitlenmektedir.

Erkek olgularda, sağ femurlarda en yüksek inklinasyon açı değeri ortalaması 160.63° ± 2.90 ile 0-2 yaş grubunda, en düşük açı değeri ortalaması ise 128.24° ± 1.76 ile 14-16 yaş grubunda saptandı.

Yine erkek olgularda, sol femurlarda en yüksek inklinasyon açı değerleri ortalaması 157.50° ± 3.78 ile 0-2 yaş grubunda, en düşük açı değerleri ortalaması ise 1249.41° ± 1.96 ile 24-16 yaş grubunda saptandı.

Erkek olgularda sağ ve sol femur inklinasyon açı değerleri ile yaşlar arasında önemli düzeyde negatif ilişki saptandı. Yaşın ilerlemesi ile inklinasyon açı değerlerinin önemli düzeyde düşme gösterdikleri gözlendi.

Erkek olgularda sağ ve sol femur inklinasyon açı değerleri arasında yaşlara göre önemli düzeyde farklılık bulunmadı (p >0.05).

Kız olgularda, sağ femurlarda en yüksek anteversiyon açı değerleri ortalaması 35 08°± 3.50 ile 0-2 yaş grubunda, en düşük açı değeri ortalaması 17.5° ± 6.44 ile 12-14 ve 14-16 yaş grubunda saptandı. Sol femurlarda ise en yüksek açı değeri ortalaması 38.4° ± 2.79 ile 4 - 6 yaş grubunda, en düşük açı değerleri ortalaması, 16.0° ± 5.00 ile 14 - 16 yaş grubunda bulundu.

Erkek olgularda sağ femurlarda en yüksek anteversiyon açı değerleri ortalaması 42.0° ± 5.00 ile 0 - 2 yaş grubunda, en düşük açı değerleri ortalaması ise 16.53° ± 1.31 ile 14 - 16 yaş grubunda saptandı. Sol femurlarda en yüksek açı değeri ortalaması 41.62° ± 7 07 ile 0 - 2 ve 2- 4 yaş grubunda ,en düşük açı değeri ortalaması 18.44° ± 1.51 ile 14 - 16 yaş grubunda bulundu.

Çalışmamızda en yüksek anteversiyon açı değerini kız olgularda 9 aylık bir çocukta 58°, erkek olgularda yine 9 aylık bir çocukta 57°, sol femurlarda ise 8 aylık bir kız olguda 48°, 9 aylık bir erkek olguda ise 70° olarak, en düşük değerleri ise sağ femurlarda, 14 yaşandaki bir kız olguda 6°, yine 14 yaşındaki bir erkek olguda 6°, sol femurlarda ise 14 yaşındaki bir kız olguda 6°, yine 14 yaşındaki bir erkek olguda 9° olarak saptadık. Çalışma kapsamına giren hiç bir olguda retroversiyona rastlanmadı.

Femur anteversiyon açı değerlerinde en hızlı düşüşe kız olgularda 10-12 yaş grubuna geçişte, erkek olgularda ise 2 - 4 yaş grubundan 4-6 yaş grubuna geçişte ve 8-10 yaş grubundan 10-12 yaş grubuna geçişte gözlendi.

26 olguda her iki femurda anteversiyon açı değerleri eşit olarak bulundu. Kız olguların sağ ve sol femur anteversiyon açı değerleri arasında önemli düzeyde farklılık bulunmadı (p > 0.05) .

Erkek olguların sağ ve sol femur anteversiyon açı değerleri arasında önemli düzeyde farklılık bulunmadı (p > 0.05) .

Kız ve erkek olguların sağ femur anteversiyon açı değerleri arasında önemli düzeyde farklılık bulunmadı, Buna karşın sol femurlarda, erkek olguların 2-4 yaş grubunda, kız olguların ise 4-6 yaş grubunda önemli düzeyde yüksek anteversiyon açı değerleri gösterdikleri, diğer yaş gruplarında bu farklılığın kaybolduğu gözlendi. Farklılığın nedeni araştırıldığında, bu yaş gruplarında namaz oturuşunu benimseyen olgu sayısının diğer gruplara oranla daha fazla olduğu görüldü. Bu bulgu da oturuş pozisyonlarının femur anteversiyon açı değerlerini etkilediğini göstermektedir

Referanslar

1 - CRANE, L.: Femoral torsion and its relation to oe-in and toe out gait. J Bone Jt Surg., 4- A : 421, 1959.

2 - FITZHUGH. M.L.: Sitting and sleeping abbits of children. Physiother, Rew., 25 : 110, 1941.

3 - KITE, J.H.: Torsion of the lower extremities in small children. J. Bone Jt Surg. 36 - A : 511 ,1954

4 - KITE, J.H. : Torsion of the leg in young children. Clin. Orthop., 16 : 152, 1960.

5 - LOWELL, W.W., WINTER, R.B. : Pediatric orthopaedics. Vol. 2, Lippincott Comp., Toronto, 1978, 721.

6 - McSWEENY, A. : A sudy of femoral torsion in children. J. Bone Joint Surg. 53 - B : 90, 1971.

7 - RUBY, L. : Anteversion of the femoral neck, Comparation of methods of measurement in patients. J. Bona Jt, Surg., 61 - A : 46, 1979.

8 - RYDER C.T., CRANE, L : Measuring femoral anteversiyon : The problem and a, method. J. Bona Jt. Surg., 35 - A : 321, 1953.

9 - SWANSON, A.B.: Rotational defoımities of the lower extremity in children and their clinical significance. Clin. Orthop., 27 : 157, 1963.