IX. MİLLİ TÜRK ORTOPEDİ ve TRAVMATOLOJİ KONGRE KİTABI

    ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

    << | Ýçindekiler | >>

    De Quervain Hastalığı


    Merih EROÄžLU
    E.Ü. Tıp Fak. Ortopedi ve Trav Ana Bilim Dalı Başkanı

    Hasan ALDANMAZ
    E.Ü. Tıp Fak. Aile Hekim Adayı

    De Quervain Hastalığı, 1895 yılında De Quervain tarafından tarif edilen ve elbileğinin I. Dorsal kompartmanında Abduktor pollisis longus ve ekstensor pollisis brevis tendonlarının tendovaginitisi sonucu lokalize inflanımasyon, başparmakta hareketle şiddetli ağrı ve şişlikle kendini gösteren ve indirekt travma ile manuel iş görenlerde daha sık görülen bir hastalıktır. 1969-1984 yılları arasında 15 yıl içinde 196 hastalık bir serinin incelenmesi ve konservatif ve cerrahi tedavi sonuçlarımız takdim edilmiştir

    MATERYAL VE METOD :

    CİNSİYET VE TARAF : 196 vakanın 163 ü kadın (% 83.8) , 33 ü erkekti (% 16.8). Vakaların 188 i (% 96) unilateral, 8 i kadınlarda olmak üzere bilateraldi (% 4). Kadınlarda 62 sağ, 93 sol, 8 inde ise her iki el bileği yakalanmıştı. Toplam olarak sağda 70 (% 41) solda 101 (% 59) tutuluş sıklığı bulundu., Erkeklerde 21 sağ (% 63.6), 12 sinde sol (% 36.4) taraf tutulmuştu. Toplam olarak sağda 81 (% 44.6), solda 103 (% 55.4) olmak üzere 204 bilek yakalanmıştı.

    YAŞ : 186 vakada yaş dağılımı, 51-60 yaş arası 48, 41-50 yaş arası, 35 31-40 yaş arası, 38, 21-30 yaş arası, 33 61-70 yaş arası 27 71-80 yaş arası 9, diğer yaş gruplarında ise 1-2 hasta bulunuyordu. 2 hastanın yaş kaydı yoktu. En genç hasta 17, en yaşlı hasta 98 yaşında idi, mean yaş 50 idi.

    MESLEK : Hastaların 95 i ( % 48,5) Ev Kadını, 16 sı (% 8) Büro Memuru, 5 i (% 2,5) Öğretmen, 2 si (% 1) Emekli, 2 si (% 1) Doktor, 7 si her biri ayrı mesleklerdendi. 59 unun meslek kaydı yapılmamıştı (% 30).

    BAŞVURMA SÜRESİ : 10 hastada 2 gün içinde, diğerlerinde çoğunlukla 1-6 ay arasında değişti. Maksimum 10 yıl mean 3 ay idi. 17 hasta süreyi hatırlayamadı,

    TRAVMA : Travma hikayesi 77 vakada (% 39.3) vardı.. Bu hastaların 63 ü kadın, 14 ü erkekti, 20 vakada zorlama, 7 sinde elbileği üzerine düşme, 1 inde kesi 26 kadın hasta evişleri ve aşırı örgü örme, 10 u daktilo ve fazla el yazısı hikayesi verdi. 13 ü travma hatırlamadı, 119 u hiçbir travma olmadığını bildirdi.

    SEMPTOMLAR VE BULGULAR : Ağrı. vakaların tümünde vardı, Ağrı radius stiloid çıkıntısı üzerinde, enfiye çukurunda ve başparmak ve önkola yayılma niteliğinde tarif edildi. Hareketle ve spontan olarak vardı Şişlik, 67 hastada stiloid çıkıntı üzerinde gözle görülebilen özellikte idi. Lokal Kırmızılık, yalnız 5 hastada görüldü. Lokal Hassasiyet, 114 hastada palpasyonla ortaya çıkarıldı. Finkelstein Testi, 184 hastada pozitif idi.

    RADYOLOJİK İNCELEME : El bileğinin rutin AP ve L radyografileri 41 hastada yapıldı. Bunların 30 unda bir patoloji bulunmadı, 5 inde osteoporotik ve degeneratif değişiklikler, 2 sinde Romatoid artrit, 2 sinde radius alt uç kırığı ve Osteoporoz bulguları, 1 inde yaygın demineralizasyon kistik alanlar ve skafoid tüberkül kırığı, 1, inde tam kallusun teşekkül etmediği radius alt uç kırığı bulguları vardı. Tenografi uygulanmadı.

    BERABER BULUNAN HASTALIKLAR : 41 hastada bir veya birden fazla beraber bulunan hastalıklar, başparmakta ganglion, ekstansor tenosinovit, başparmak ve diğer parmaklarda tetkik parmak, karpal tünel sendromu, periartrit, Bennet kırığı, radius alt uç kırığı, colles kırığı, ulna stiloid kırığı ve pseudoartroz tabloda sıklık sırasına göre gösterilmiştir.

    TEDAVİ YÖNTEMLERİ:

    KONSERVATİF TEDAVİ: Alçı ateli ile başparmak ve elbileği 2-6 hafta süre ile immobilize edilmiştir. Aynı zamanda genel antünflammatuar ve analjezik ilaçlar verilmiştir. Akut gelişen ve ağrısı fazla olan vakalarda lokal hidrokortizon injeksiyonu yapılmıştır. Doz genel olarak büyük bir eklem içine verilen steroid dozunun 1/4 üdür ve prokainle beraber verilmiştir. Lokal injeksiyon 3-4 hafta sonra bir kez daha tekrarlanabilir. Bu tedaviyi reddeden hastalarda alastik sargı, lokal masaj analjezik ve antünflammatuar ilaçlar yanısıra fizik tedavi yapılmıştır

    CERRAHİ TEDAVİ: Konservatif tedavi ile 1 ayda kalıca rahatlama sağlanamayan hastalarda ve de semptomları çok şiddetli ve uzun süreli vakalarda uygulanmıştır. Cerrahi Tedavi, Abduktor pollisis longus ve Ekstensor pollîsis brevis tendonlarının geçtiği l. fibro-ossöz dorsal kompartmanın retinakulumunun longitudinal kesilmesi ile serbestleştirilmelerinden ibarettir. Cerrahi yaklaşım kosmetik amaçla transvers veya alanı daha iyi görebilmek için longitudinal veya oblik olabilir Çoğunlukla ilk iki insizyon kullanılmıştır- Radial sinirin anterior dallarını zedelemekten kaçınmak gerekir, ekstansor retinakulum kolayca insize edilir. Aksiller blok veya skalen blok anestezi ile pnömatik turnike altında yapılan ameliyat, yalnızca cilde 5/0 veya 4/0 atramatik Nylor dikiş koymakla sonlanır ve hasta 1-2 saat sonra evine gidebilir. Eksplorasyon esnasında herhangi bir tendon anomalisi olup olmadığı tesbit edilir.

    SONUÇLAR:

    Konservatif tedavi 176 hastada uygulanmıştır. Erken sonuçlar, 91 hastada tam şifa, 8 hastada senradan nüks ve konservatif tedavinin tekrarı ile tam şifa elde edilmiştir. 17 vakada ise yetersiz tedavi nedeni ile başarısız olmuş ve hastaların ikna edilmesi ve tedavinin tam uygulanması ile bu vakalarda da iyi sonuçlar alınmıştır. Toplam 118 vakada iyi sonuç alınmıştır. Takip edilemeyen 24 vaka atışında (% 14), 152 hastada 116 başarılı sonuç ( % 76.3) , 36 başarısız sonuç ( % 23.7 alınmıştır. Geç sonuçlar, son kontrole hastalardan 58 sı gelmiştir. 36 kon çağrılan servatif tedavi olanların 34 ünde tam şifa ( %4.5) , 2 sinde başarısızlık ( % 5.5) bulunmuştur.

    Cerrahi Tedavi 46 hastada uygulanmıştır. 14 hastada uzun süreli olmaları, çabuk iyileşmek ve mesleklerine en kısa zamanda dönebilmeleri için hiç bir konservatif tedavi uygulamadan cerrahi tedavi yapıldı. 32 hasta ise daha önce konservatif tedaviden iyileşemeyen vakalardı. Cerrahinin erken sonuçları 42 hastada tam şifa ( % 91 3) ve 4 hastada başarısız (% 8.7) oldu. Bu 4 hastada nüks gelişmiş ve 1 hasta 3 kez 1 hasta 2 hez i hasta da 1 kez daha ameliyat edilmişlerdir. 2 kez ameliyat olan hastanın şikayetleri geçmemiştir. Ayrıca transver insizyon yapılan 1 hastada nöroma gelişmiştir. Geç sonuçlar san kontrole gelen 18 hastanın 13 sında tam şifa (% 88.9) 2 sinde başarısız (% 11.1) olmuştur,

    TARTIÅžMA :

    1895 de Fritz De Quervain tarafındans semptomu belirlenerek tarif edilen ve "Stenosant Tendovaginitisu adı da verilen bu hastalık etyoloji ve patogenez bakımından diğer bir çok yazarlar tarafından incelenmiş ve tartışılmıştır (1, 5, 9, 11, 12, 14).

    LEAO, 27 taze kadavranın 50 el bileğinde yaptığı disseksiyonda anatomik variasyonun çok fazla olduğunu görmüş ve hastalığın oluşmasında anatominin sorumlu tutulması gerektiğini belirtmiştir. MUSKART, 77 hastada semptom ve bulgulan ve cerrahi gözlemlerini belirtmiştir ve ameliyatlarda tendon anomalilerinin fazla olmadığını da bildirmiştir (13). BURNS ve ELLİSA'nın belirttikleri gibi Finkelstein testinin bileğin zorlu burkulması esnasında, başparmağın stabilize ve kuvvetli kavrama pozisyonunda, tendonların aşın direnç altında sürtünmelerinin, kılıfın kalınlaşmasında rol oynadığını ve kollagen degenerasyonun 40-80 yaş arasında özellikle kadınlarda yerleşmeye meyilli olmasını izah eden bir teori ileri sürmüşlerdir (7). Test dikkatle uygulanmalıdır (3 4, 16).

    Vakalarımızda akut veya mikro-travma % 40 civarında idi. Diğerlerinde belirgin travma yoktu. Kadın erkek oranı Literatürdekilerle tam uygunluk göstermiştir ( % 83.2 kadın, % 16.8 erkek) (1, 9, 16) Tutuluş oranı Leao`nun verdiği oranların tamamen tersi idi (Sağ % 44.6, Sol 55.4). Tutuluş yaşı vakalarımızda en çok 50-60 yaş arasında idi, ancak büyük çoğunluğun 207-0 yaş arasında dağıldığım söyleyebiliriz.

    Bu yüzdeleri diğerleri ile karşılaştırırsak, görürüz ki LEAO % 28 eski travma, % 6 akut travma ve % 22 kronik travma bildirmiştir (8). Opgrande, % 37 akut ve % 25 kronik travma bildirmiştir (141. Leao, vakalarnın en sık 20-29 yaş arasında olduğunu kaydetmiştir, ancak vaka serisi 27 hastadan oluşmaktadır. Başlama, 10 hastamızda anı olmuştur. Hastaların % 50 si semptomların başlamasından 1-6 ay sonra başvurmuşlardır. Bu süre maksimum 10 yıl, ortalama 3 ay idi. Ağrı, şişlik lokal hassasiyet ve Finkelstein testinin güvenilirliği Literatüre uyuyordu ( 1, 9, 10, 13, 14 ). 2 Yıl sonra alınan sonuçların tam ve kesin olduğu görülmektedir. Leao vakalarının 2 yıl takip sonucu konservatif tedavi ile % 78 iyi, Opgrande 2 ay sonunda % 80 iyi olarak bildirdiler. % 20 si cerrahi ile iyi sonuç vermişti. Bizim vakalarımızda konservatif tedavi uygulananların % 78.5 u erken ve % 94.5 u geç iyi sonuç, cerrahi uygulananların % 91.3 ü erken ve % 88 9 u geç iyi sonuç vermiştir. Erken vakalarda konservatif tedavi başarılı sonuç verebilir. Uzun süreli, semptomların ağır olduğu vakalarda, cerrahi en kısa sürede kesin ve tam şifayı sağlayacak yöntemdir, ancak anatomiye saygılı olmak gerekir. Cerrahi sonuçları değerlendirirken, başarısız vakalarda beraber bulunan hastalıkların da göz önüne alınması gereklidir. Aldığımız sonuçlar ve görüşler, Literatürdekilere uymaktadır (11, 14, 16 ) (Tablo 1 ).

    Referanslar

    1 - Boyes, J. K. : Bunnell's Surgeıy of the Hand. Fifth Edition. Lippincott, Philar delphia, Toronto, 1970, S.: 445-447.

    2 - Brewerton, D.A.: Tenography of the Rheumatoid Hand Rheumatology and Physical Medicine. 11 : 34-35 ve 43, 1971.

    3 - Burton, R.L. : Basal Joint Arthrosis of the Thumb. Orthopaedic Clinics of North America. Vol, 4, s.: 338-348, 1973.

    4 - Chow, S.P.: Triggering due to de Quervain's Disease. The Hand. Vol. 11, S.: 83-94, 1979.

    5 - Dobyns, J.H. ve ark : Sports Stress Syndromes of the Hand and Wrist. Am. J. of Sports Medicine. Vol. 6, S.: 236-254, 1978.

    6 - Enge, I.J. : Tenography in de Quervain's Disease. The Hand. Vol. 13, S.: 142-146, 1981.

    7 - Faithfull, D.K, and Lamb, D W. : De Quervairi s Disease. A Clinical Review. The Hand, Vol. 3, 32, 1971.

    8 - Kaplan, E.B.: Surgical Approaches to the Neck. Cervical Spine and Upper Extremity. W.B. Saunders Co. Philadelphia, London, 1966, S.: 136-142.

    9 - Leao, L.: De Quervain's Disease A Clinical and Anatomical Study, J. Bone Joint Surg. 40-A, 1063-1070, 1958.

    10 - Lister, G.: The Hand. Diagnosis and Inducations, Churchill, Edinburg (London, New York, 1977, S.: 129-132.

    11 - Marmor, L. : Arthritis Surgery. Lea Febiger. Philadelphia. 1976, S.: 145-155.

    12- Mercer, W. and Dutie.: Orthopaedic Surgery Sixth Edition. Arnold, London, 1964, S.: 804-812.

    13 - Muckart, R.D. : Stenosing Tenovaginitis of Abductor pollicis longus and Extensor pollicis brevis at the Rradial styloid (De Quervains Diseasel . Clin. Orthop. Vol, 33 : 201-208, 1964.

    14 - Opgrande, J.D.: De Quervain's Stenosing Tenosynovitis, Second International Congress of Surgery of the Hand. Ostober, 16-21, 1983. Kongre özet kitabı, S.: 62.

    15 - Resnick, D. : Roentgenography The American J, of Roentgenography. 124, 44-51 1975.

    16 - Waughan, O.`.: Stenosing Tenovaginitis at the Radial Styloid (De Quervain's Disease. The Hand Clinical Surgery. 7, Editor . Pulvetaft, Butter, Orths, 1966, S.: 203-207.