ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:
<< | Ýçindekiler |
>>
El Falankslarında Soliter Kemik Kisti
Op. Dr. Orhan ERDAT
SSYB Şişli Hastanesi ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Başasistanı
Op. Dr.Tamer ÖZER
SSYB Zonguldak Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Op. Dr. Mustafa GÜROLTU
SSYB Bakırköy Rehabilitasyon Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
As. Dr. Osman Bıçakçıoğlu
SSYB Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Asistanı
Soliter kemik kistleri iskeletin selim bir lezyonudur. Genellikle erken çocuklukta ortaya çıkar, 3-19 yaşları arasında ve erkeklerde sık görülür. Soliter kemik kistlerinin alışılmış lokalizasyonları silindirik kemiklerdir. Yassı kemiklerde yerleşim nadir olmaktadır, özellikle el phalankslarında oldukça az rastlanır, literatürde 2 olgu saptıyabildik.
SSYB Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğine müracaat eden olgumuz 13 yaşanda bir erkek çocuğudur. Soliter kemik kistinin Phalanks lokalizasyonunun nadir olması nedeniyle takdim etmeyi uygun bulduk.
GİRİŞ
Simple kemik kisti veya juvenil kemik kisti olarak da bilinen soliter kemik kistleri iskeletin selim lezyonlarıdır. İlk kez 1878 yılında Virchow tarafından otopsi yapılan bir hastanın humerusunda tanımlanmıştır. 1873 da Sonnenberg travmatik orjinli bir olgu, 1887 de Schlange benzer bir olgu sunmuş, radyolojik ilk araştırmayı 1903 yılında Heinke yapmıştır. 1907 de Preiffer histolojik, bakteriyolojik ve radyolojik incel-eme sonuçlarını bildirmiştir, (5)
Çoğu zaman soliter kemik kisti patolojik kırık olmadıkça asemptomatiktir. Bir kaza sonucu kırık olunca veya başka bir sebeple röntgen çekildiğinde tanınırlar (1). Uzun kemiklerin uca yakın bölgelerinde spongiosalyı tutan radyo-lusan oval veya yuvarlak bir defekt görülür, korteks ince, kistin sınırları belirlenmiştir (9). Diafiz ortasma doğru ekspansiyona rağmen komşu metafize doğru genişleme olmaz.
Soliter kemik kistleri aktif büyüme periyodu esnasında hızla gelişir, genişler ve büyüme periyodu sonuna doğru latent faza girerler (4). On yaş öncesinde ve seri gözlemlerde Progresy on gösteren kistler aktif kistlerdir (6). Bu fazda greftleme yapıldığında radyolusan saha kalırsa grefler rezorbe olabilir ve kist genişlemeğe devam edebilir. Bu durumda sonuç tatmin edici değildir. Kist latent faza girdiğinde küretaj ve grefonaj yapılmalıdır (6).
Soliter kemik kistleri erken çocuklukta ortayd çıkar. Çoğu serilerde 3-19 yaşlar arasında ve erkeklerde sık görüldüğü dikkati çekmektedir (1, 5 6, 8, 9, 10). Olguların % 50 si humerus, % ,25 i femurda yerleşim göstermekte kalan kısmı sırasıyla tibia fibula, ulna radius ve klavikula gibi silindirikal kemikler olmakta, nadir yerleşim yerleri olaolarak kalkaneum, küneiform, iliıun, kotllar ve lomber vertebra gibi yassı kemiklerdir (1, 3, 8, 9, 10) . Literatürde en büyük seri 168 olgu ile Scaglietti ve arkadaşlarınındır. Bu seride bile el phalanksında lokalizasyon yer almamaktadır (10). Yine literatürde Coleylin 52 olgulu serisindeki bir olgu ile, Ewald'ın 2 5 yaşındaki bir olgusunda el phalanksında soliter kemik kistine rastlanmaktadır (5,7) .
Biz bu bildirimizde literatür araştırmamıza göre M. vaka olarak saptadığımız 13 yaşındaki bir erkek çocuğunda sol el 2. parmak orta phalanksındaki soliter kemik kisti olgusunu nadir bir olgu oluşu sebebiyle sunmayı arzuladık.
SSYB Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğine müracaat eden hastamız TK 13 yaşında bir erkek çocuğudur. Prot. No.: 1210/78. 6.2.1935 tarihinde sol el 2. parmaktaki şişlik nedeniyle hasta kliniğimize müracaat etmiş olup yapılan muayenesindir Sol el 2. parmak orta phalanksında ağrısız balkmed manzaralı bir şişlik tesbit edildi. Parmak hareketleri ağrısız ve normal sınırlarda idi. Cildin rengi normal olarak görüldü. Hasta şişliği 2 ay önce fark etmiş ancak son 15 günde şişliğin giderek artması üzerine kliniğimize müracaat etmiştir, hasta geçirilmiş bir travma ve enfeksiyon anamnezi vemiyordu (Resim 1
).
Grafide, sol el 2. parmak orta phalanksında korteksin inceldiği, phalanksın bombeleştiği, medullada litik bir alanın olduğu ve epifizlerin sağlam olduğu gözlendi. 112.1985 tarihinde hasta ameliyata alındı, ameliyat esnasında korteksin oldukça ince olduğu ve bistüri ile kolayca kesilebildiği görüldü. Korteks açıldığında lezyonun içinden samansarısı renginde sıvı boşaldı lezyonun tek lümenli olduğu, kist boşluğunun çeperinin kırmızı kahverengi bir zarla örtülü olduğu görüldü. Kist sıvısı ve küretaj materyali histopatolojik inceleme için alındı. Kist boşluğuna tibia proksimal metafizinden alınan spongicz kemikle grefonaj yapıldı. Katlar anatomik olarak kapatılıp alçı atel yapıldı.
Histopatolojik inceleme: İnce ve yer yer alanda tümüyle harab olmuş kemik lamelinin bir yüzeyinde periost ile uyumlu fibrokollagen doku, diğer yüzeyinde kanamalı hemosiderin yüklü histiositler içeren fibroz doku görülerek lezyonun soliter kemik kisti ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır (Resim 2
).
Kontrol grafisinds parmaktaki kistik lümenin grererle sıkı sıkıya dolu olduğu görüldü.
TARTIŞMA VE SONUÇ
El phalanksında kistik lezyonlar son derece nadir görülmektedir, soliter kemik kistlerinin silindirik kemiklerde yerleşimi olağandır fakat yassı ve uç kemiklerde yerleyir nadir olmaktadır (1, 3, 5 6, 8, 9, 10). 168 olguluk en büyük seride bile el phanksında lokalizasyon rastlanmamıştır (10). Literatürde sadece 2 olgunun kaydını raslıyabildik. (3, 7) Olgumuz lokalizasyon, yaş, cins olarak literatür olgularından birisine büyük benzerlik göstermektedir.
El phalanksında ortaya çıkan bir şişlik ağrı olmasa bile hastanın ve doktorun dikkatini çekeceğinden tanıya gitmek kolay olmakta fakat diğer lokalizasyonlarda ancak patolojik kırık veya başka bir nedenle röntgen arınmadan tanı mümkün olmamaktadır.
Ameliyat esnasında mikroskopi için alınan örneklerlıa doygudan kist tanısı koymak pek kolay olmamaktadır. Tanıda esas olan ameliyat esnasında ince korteksli, mavimsi görünüşlü, açıdır. zaman saman sarısı renginde sıvı gelmesi ve lümenin tek olmasıdır.
Tedavide metil prednizolon asetat enjeksiyonlarının etkili olduğu bildirilmişsede henüz klasikleşen bir tedavi yöntemi olmadığı kanaatindeyiz. Bu yüzden soliter kemik kistlerinin latent fazda kürtaj ve greflemenin tedavi için yeterli olacağı kanısanı taşımaktayız.
Referanslar
1 - Agerter, E., Kirkpatrik, A J. : Orthopedic Diseeases Saunders Comp. 4th ed. pr 433-140 Philadelphia - London Toronto.
2 - Boyes J.H. : Bunnellls Surgery of the hand. , 4th ed. J.B. Rpponcott co., Philadelphia 1964
3 - Campos, P. O.: Treatment of Bone Cysts by intracavity injectio ef methylprednisolone Acetat (A Massage to north. Surgeons) Clin. orthop., 155: 43-45 1982.
4 - Cohen, J.: Simple bone cysts studies of cyst fluio in six cases "with a theoıy patogenesis" J.B.J.S. 42-R 609, 1960.
5 - Coley, L.B. : Juvenile Bone Cyst (Unicameral Bone cyst) Neoplasms of Bone and releated conditions. Paul. B. Hoeber İnc., second-ed 147-164 New York 1950.
6 - Enneking, F.W.: Musculoskeletal Tumor Surgery, Vol. 2 pr 1493-1513 Churc Livingstone co., New York Edinburg - London - Melbourne 1983.
7 - Ewald, C.F.: Bone cyst in a phalanx of two and half years old child, /J.B.J.S. 54-A : 399-401 March 1972.
8 - Mürray, O.R., and .Jacobson, G.H.: The Radielogy oi Slieletal Disorder Churc. Livingstone co., Vol 1. pp 338., Edinburg - London 1972.
9 - Radiological Atlas of Bone Tumors By Tho Netherlands Committee on Bone Tumors: Solitary Bone Cyst.. William Wilkins comp., Vol II. pr 459-461 Baltmore 1973.
10 - Scaglietti, O., Marchetti P.G., and Bartolozzi, P.: Final Results obtained in the reatment of bone cysts with Metheprednisolone Acetate (Depo-Madrol) and a discussion of Results, achieved in other bone lession. Clin. Orthop. 165 : 33-42 1982.