IX. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° ve TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Halluks Valgus'ta Cerrahi Tedavi Sonuçlarımız

Hallux Valgus ayak baş parmağının lateral deviasyonu, I. metatarsın medial deviasyonu ve I. MP eklemdeki statik subluksasyondur. Hemsn daima I. metatars başı medial ve dorsal yüzü üzerinde "bunion"la birlikte görülür. İlerliyen olgularda baş parmağın internal rotasyonu, planter yüzde 2. 3. 4. metatars başları üzerinde bası kallusları görülür.

Hallux Valgus doğumsal veya akkiz olarak görüiebilir, Metatarsus primus varus (I. metatarso - I. cuneifrme arasındaki açının 45 dereceden fazla olması ve eklemlerdeki hipermobilite esas nedenlerdir. Hipermobil ayaklarda yüklenmeyle ayak kavisleri çöker, ayak pronasyona gider I. dizi üzerine aşırı yük biner, Bu ayaklarda, dar ve yüksek ayakkabı giyilmesi deformiteyi arttırır. Ayakkabı giyenlerde görülme yüzde % 33 yalın ayak gezerlerde % 2 dir.

Herhalde ortopedide hallux Valgus kadar çok sayıda ameliyat tekniğinin tarif edildiği ve kullanıldığı başka bir patoloji yoktur. Bildirimizin gayesi de bizim uyguladığımız yöntemlerin sonuçlarını ortaya koyarak endikasyon yanlışları teknik hatalar ve komplikasyonlar üzerine, dikkati çekmektir.

Yüklenmede çekilen bir ayak grafisinde; interfalangial açı normalde 0°-10° halluks Abduktus açısı normalde 10°-15° ve metatarsus primus adduktus (inter metatarsal aça) normalde 8°-12° dir. I. Metatars ve II. Metatars nisbi uzunluklarını gösteren metatarsal prorisyon aralığı ise - 2 mm. dir.

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi Kliniğinde 1977-1985 yılları arasında 63 hastada 76 ayağa isim olarak McBride, Mitchell, Chevron, Kaide osteotomileri ve Keller operasyonları uygulanmıştır (Tablo 1 ).

Bütün operasyonlarda ilk işlem Buniektomidir. I. Metatars başı dorsal veya medialindeki exostoz eksize edilir ve tercih edilen teknikle medial kapsulde pilikasyon uygulanır. Burada dikkat edilecek nokta osteotominin yeri ve yönüdür. Keski eksostoz ve salim eklem yüzü arasındaki oluğa yerleştirilmeli ve medial sesemoid yuvası korunacak şekilde yönlendirilmelidir. Eğer keski yönü cisim eksenine doğru olursa metatarsta uzunlamasına kırıklar oluşur. Bizim iki olgumuzda bu teknik hata yapılmıştır.

Yalnız başına, Buniektomi ile ağrı azalır, bursa küçülür, Hasta 2-3 hafta içinde normal ayakkabı giyebilir. Fakat I, metatarsfalanks ve I. metatars - I. cuneiform ilişkileri düzelmez. Sesemoid yer değiştirmeleri ve chondromalasia devam eder. Medial kapsul dikişi yeterli yapılmadığı takdirde deformitenin daha hızlı ilerlediği görülür,

Mc Bride Operasyonu : Buniektomi ile birlikte l2.teral sesemoidin çıkarılması konjugan bağın tenodezi ve I. metatars boynuna transferi ve gerekirse ekstensor hallucis longusun uzatılmasıdır.

Biz 40-64 yaşlarındaki 7 hastamızda bu tekniği uyguladık. Tesbit süremiz 3-4 haftadır.

Mc Bride operasyonunda görünüş ve ağrı düzelmekle birlikte intermetatarsal açıda yeterli bir düzelme olmaz, İyileşme tamamlanıncaya kadar tesbit yeterli olmazsa çok kez nüks ortaya çıkar. Lateral sesemoid çıkarılırken fleksör hallucis brevis kesilebilir. Konjuguan bağ kısa ve kalın ise tesbiti çok kez zordur.

Sık görülen bir komplikasyon medial kapsül ve konjuguan bağın aşırı gergin dikilmesine bağlı hallux varus'dur. Başlangıçta yapılan bir hata ise intrfalangial açısı fazla, artrozu gelişmiş bir olguda, bizim bir olgumuzda olduğu gibi, Mc Bride ameliyatı ile sonuç almaya çalışmaktır.

Mitchell Operasyonu; Kliniğimizde en çok uygulanan yöntemdir. 16-56 yaş arasında 47 ayakta uygulanmıştır.

İntermetatarsal açıyı düzeltmek için I. metatars boynu proksimalinden yapılan bir osteotomidir. Tekniğin bir özelliği olarak 2 mm. lik bir kısalık da meydana gelir.

Klasik teknikte internal tesbit için tel sütür kullanılır. Biz ise tel sütür yerine çok kez kromik kat-güt, vikril veya Kirschner telleriyle tesbiti tercih ettik.

Bir olgumuzda distal fragmenin dorsale yer değiştirdiği görüldü. 3 ayakta enfeksiyon gelişti. Amaliyattan memnun olmayan 3 hastamızda 2. metatarsın uzun olduğu ve ameliyat sonu bunun artmasına bağlı metatarsalji geliştiği görüldü. Bu problemle karşılaşan bazı yazarlar osteotomi çizgisinin proksimalden distale doğru yapılmasının kısalığı önlediğini göstermişlerdir.

Chevran (Çatı) Osteotomisi : I. metatars başında horizontal planda yapılan "V" şeklinde bir osteotomi ile dizinin düzeltilmesidir. İnternal tesbit gerekmemesi, eksternal tesbit süresinin 4-6 hafta gibi daha kısa olması bu yöntemin avantajıdır.

V açısı 60° olmalıdır. Biz bazı olgularda bunu biraz daha daralttık. Fakat iyi veya kötü olduğunu söyleyecek durumda değiliz.

10-55 yaşlarındaki 9 hastanın 11 ayağında bu yöntemi uyguladık. Bir olgumuzda enfeksiyon ve arkasından hallux rigidus gelişti. Bu ayağa keller operasyonu yapıldı. Bir olgumuzda medial digital cuteneus sıkışması meydana geldi,

Kaide Osteotomisi I. metatars kaidesinde lateralden kama şeklinde bir kemik parçasının çıkarılarak intermetatarsal açının düzeltilmesidir. Ayna düzeltme kısa I. metatarsı olanlarda açık kama osteotomisi veya dome osteotomis işeklinde yapılabilir.

Biz 7 ayakta kaide osteotomisi yaptık. Hepsinde Kirschner telleriyle tesbit uyguladık. Tesbit süresi 6-8 hafta idi. Kaide osteotomisi yapılan hastalarımızın hepsinin sonuçları çok iyi idi,

Keller Operasyonu; Buniektomi ile birlikfe proksimal falanks proksimalinin eksizyonudur. İnterpozisyon artroplastisini sağlamak için kapsul kum saati şeklinde dikilir. Artrozu olan hastalarda en sık uygulanan yöntemdir, Rz 53-66 yaşlarındaki 4 olgumuzda Keller operasyonu yaptık. 2 olguda Kirschner telleriyle traksiyon uygulandı.

Romatoid artriti olan hastalarda keller operasyonu yaş sınırı olmadan uygulanmaktadır. Kısalığı önlemek için I. metatarsa açık kama osteotomileri önerilmektedir.