ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:
<< | Ýçindekiler |
>>
İleri Yaştaki Doğmalık Kalça Çıkığının Değişik Bir AsetabuloplastiTekniği İle Cerrahi Tedavisi
Op. Dr. SavaÅŸ AÄžAOÄžLU
Eğirdir Kemik Hastalıkları Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı.
İleri yaştaki doğmalık kalça çıkığının halen ortopedik cerrahinin çözümlenmesi güç problemlerinden biri olduğu bilinmektedir. Özellikle memleketimizde önemli bir takım nedenler problemi daha da güç çözülür duruma getirmektedir.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim dalında modern ortopedik cerrahinin gelişimi içinde doğmalık kalça çıkığının tedavisinde hakikaten çok iyi ve çok faydalı aşamalar olmuş, tedavi metotları gittikçe geliştirilmiştir. Bu gelişmeler sonucu ileri yaştaki doğmalık kalça çıkığındaki tüm patolojileri tek seansta düzeltmek mümkün olmuştu. (3). Bizde Eğirdir Kemik Hastalıkları Hastanesinde bu yöntemle 26 hastanın 29 kalçasını ameliyat ettik. Farklı olarak değişik bir asetabuloplasti tekniği uyguladık.
MATERYAL ve METOD:
7-13 yaş arasındaki 26 hastanın 29 kalçasına aynı seansta myotomy, açık redüksiyon, derotasyon, varizasyon ve kısaltma osteotomisi ile kendimiz tarafından geliştirilen asetabuloplasti ameliyatları uyguladık.
Tablo 1
Vakalarımızın 21 i kız 5 i erkekti. Üç Vaka bilateral, 23 vaka tek tarflıydı. Vakalarımız en az 3 ay, en çok 25 ay ortalama 10 ay takip edilmişlerdir.
TEKNİK:
Hiçbir hastaya preoperatif iskelet traksiyonu uygulanmadı. Tüm vakalarda. M. Iliopsoas kesildi. Açık redüksiyonda inferior kapsül ve ligamentum Transversum kesilerek gevşetildi. Tüm vakalarda liğ. Teres kopuktu. Redüksiyona mani olabilecek inverte limbus görülmedi. Bütün vakalara 1. 5-3 cm. arasında kısaltma osteotomisi uygulandı. Kalça redüksiyondaki durumuna göre gerekli derotasyon ve varus osteotomisi kısaltma, ile birlikte yapıldı. Harris-Müller plağı ile tespit edildi. Daha sonra asetabuloplasti yapıldı. Kapsül üst kısmı sağlam bırakılarak kapsül neokotilden asetabulumun üst kenarına kadar sıyrıldı. Nenkotil dekortike edildi (Resim 1). İliak kanattan büyükçe iki adet greft alındı (Resim 2). Bu greftler asetabulum üst hizasına uyacak şekilde düzeltildi ve her iki kortikal yüzlerine multipl delikler açıldı (Resim 2). Her iki greft üst üste konularak asetabulum hemen üst kenarına neokotilde hazırlanan yere iki adet vida ile tespit edildi. (Resim 3). Greftlerin hemen altındaki kapsül sağlam bırakıldığından femur başının greftle direkt teması önlenmiş olmaktadır. Kalça redükte edilerek stabilizasyon kontrolü yapılır.
Resim 1
Resim 2
Resim 3
Vakalarımız post-operatif olarak 1,5 ay alçıda, 1,5 ayda Dennis-Brown atelinde bırakıldılar. 1,5 aylık atel süresinde hastalar hastanede yatırılarak kendi kontrolümüzde rehabilite edildiler. Daha sonra 1,5 ay koltuk değneği ile basmadan ayağa kaldırıldıktan sonra serbest bırakıldılar.
SONUÇLAR:
Gill sınıflandırılmasına göre değerlendirildiler (4).
Tablo 2
Tablo 3
Bir kalçada relüksasyon gördük. Bu vakada kısaltma yeterli yapılmadığından ve başın teknik bir hata sonucu aşırı valgusa gelmesinden dolayı olmuştur. Bu hastaya varus Osteotomisi önerdik. Hareket sınırlılığı olan 5 hastanın hepsinde en az 90 derece floksiyon hareketi vardır. Biz bunu hareket sınırlılığı olarak kabul ettik.
Bütün vakalarda ameliyattan iki gün önce başlanmak üzere enjektabl antibiyotik uygulandı. Hiçbir vakamızda enfeksiyon görülmedi. Bunun bir nedenini de ameliyat süresinin kısa olmasına bağlıyoruz.
TARTIÅžMA:
DKÇ'nin cerrahi tedavisi hastaların yaşlarına ve kalçanın durumuna göre değişiklikler gösterir. DKÇ de patoloji yumuşak dokuda, asetabulumda ve femoral kompanentlerdedir. Cerrahi tedavi mytomy, açık redüksiyon, derotasyon, kısaltma, varizasyon osteotomisi ve asetabuluplasti ameliyatlarının tümünü içerir. Çakırgil ve Klisic kalça çıkığının tüm patolojilerini tek seansta düzeltme ameliyatları yapmış ve yapılamışlardı (2). DKÇ'depatolojileri düzelten ameliyatların ilk üçü (Myotomy, açık redüksiyon ve Osteotomy) hiçbir yanında farklılık göstermez. Asetabulumdaki patolojiyi düzelten cerrahi müdühüle için ise çok çeşitli metotlar uygulanmış ve yayınlanmıştır. En sık uygulanan pelvis osteotomi olarak Chiari, periacetabular osteotomi olarak pemberton (8), innominate osteotomi olarak Salter (6), Dome, Dega asetabuloplastileri ve diğer shelf ameliyatları sayılabilir (1.9)
Kalamchi, Salter ameliyatının taraf eksteremitede uzunluk getirdiği bildirmiş ve modifiyi Salter tekniğini yayınlamıştır. (5) Wibbur ve arkadaşları ise Salter ve Penberton osteotomilerini kombine olarak uygulamıştır. (10). Biz vakalarımızda asetabuloplasti olarak neokotili doldurmayı düşündük. Bu teknikle asetabuloplasti seviyesi mili metrik olarak ayarlanabilmekte ve sıklıkla görülen bir teknik hatayı ortadan kaldırmaktadır. Asetabular rotasyon, asetabulum daralması ve iliak kanatta osteotom yapılmaktadır. Bundan dolayı olabilecek komplikasyonlar elimine edilmiştir. (Acetabular subchondrol kemikde deformite. Büyüme kusuruna bağlı olan asetabular deformite ve kalçada hareket sınırlılığı) (8). Hareket sınırlılığı sadece 5 vakamızda görülmüştür. Bunlarda da en az 90 derece fleksiyon mevcuttur.Hiçbir vakamıza preoperatif iskelet traksiyonu uygulamadık. P.L. Schoenecker ve W. B. Strecker, DKÇ de preoperatif iskelet traksiyonu ile femoral kısaltmayı karşılaştırmış ve kısaltmanın hareket ve aseptik nekroz yönünden daha az komplikasyon yarattığını bildirmişlerdir (7).Hangi teknik uygulanırsa uygulansın ileri yaştaki DKÇ vakalarında iyi netice alınmak isteniyorsa femoral kısaltmanın mutlaka yeterli olarak yapılması gerekir. Uyfuladığımız keknik neokotili tam olarak doldurduğundan kalçanın relüksasyon ihtimali azalmaktadır Ayrıca portoperatif olarak ta çok iyi bir rehalilitasyona gerek vardı.
Referanslar
l. Bosworth, D. M., Ishizuke, T., and Ege, R.: Hip shelf operation in adults. J B J. S., 43-A: 93, 1961,
2. Campell's Operative Orthopaedics. Endmonson a.nd Crenshaw, 5. Edition Vol: 2, 1980.
3. Çakırgil, G. S.: Ortopedi ve Travmatoloji, A. Ü. T. F. yayınları Sayı: 424, 1982.
4. Gill, A. B.: The end results of early treatment of congenital tlislocation of ths hip. J.B.J.S., 30-A No: 2, 1948.
5. Kalamchi, A.: Modified Salter Osteotomy. J. B. J. S. Vol 64-A No:2, 183-187, 1982.
6. Salter, B. R.: Innominate Osteotomy in the treatment of congenital dislocation andsubluxation of the hip. J. B. J. S., 43-B 7, 1961.
7. Schoencker, P. l.,. Strecker, W. B.: Congenital dislocation of the hip in children. J. B. J. S., 66-A, 21, 1984.
8. Tachdjian, M.: Congenital dislocation of the hip, Churchill Livingstone, 1982.
9. Wainwright, D.: The shelf operation far hip dysplasia in adolesence, J.B. J. S, 58-B, 159, 1976.
10. Westin, G, W., Marafioti, R. L.: A combiııation pelvic osteotomy for acetabular dysplasia in children. J. B. J. S., 67-A, No: 6, 842-850, 1985.