X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Vario - Kopf Protez Uygulaması ve Erken Sonuçlarımız

1983 - 1986 yıllar arasında Gülhane As. Tıp Akademisi As. Tip Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana bilim Dalında collum femoris kırığı olan 28 olguya Vario-Kopf protezi uygulandı. Olgulardan 18'i kadın (% 64,2), 10'u erkektir (% 35,8). Olguların yaş ortalaması ise 56 dır.

Ortalama takip süresi 1,5 yıl olan olguların 2 sinde (% 7,1) ektopik kalsifikasyon görüldü. Bu tip protezlerin kalça artrodezini kabul etmeyen genç olguların komplikasyonlu kırıklarında ve parsiyel protez gerektiren yaşlı olguların alt yaş sınırında kullanılmasının uygun olacağı kamsındayız.

GÄ°RÄ°Åž:

400 yıl önce ilk defa Ambroise Pare tarafından tanımlanan femur boynu kırıklarının tedavisinde günümüze kadar pek çok çalışma yapılmış ve çeşitli tedavi yöntemleri uygulamıştır. (16) Bu kırıkların tedavisinde geçerli yöntem femur başının korunması ve internal fiksasyon olmasına rağmen, yaşlılarda ve genç olguların komplikasyonlu femur boynu kırıklarında frotez replasnamı sıklıkla uygulanmaktadır. 5,6,13,15,16. Hey Groves'un geliştirdiği ilk protez tependen sonra günümüzde en çok kullanılan Moore ve Thompson parsiyel protezleri geliştirilinceye kadar birçok çalışma yapılmıştır. 9,10,13.

Yaygın olarak kullanılan parsiyel protezlerin ilk senelerdeki memnuniyet verici sonuçları uzun takip dönemlerinde femoral kompantte aseptik gevşeme ve asetabulumdaki aşınma nedeniyle başarısızlığa dönüşmüş ve revisyona ihtiyaç gösteren olgu sayısı artmıştır. Asetabulumda meydana gelen harabiyetin nedeni ise asetabuluma binen yük ve asetabulum ile protez arasındaki sürtünme güleri ile oluştuğu düşünülmüştür. 7,14. Bu komplikasyonlardan korunmak içinde bipolar protezler ortaya çıkmıştır. Bu protezler iki komponentli olup femoral kompodnent ve bunun üzerine yerleştirilen, çevresi polyethylen'd'n yapılmış, asetabuluma tespit edilmeyen cup komponentin'd'n meydana gelmiştir. Her iki komponent arasında hareket mevcuttur. 14

İkl bipolar rotezler ypalnız aksiyel yönde hareket edebilmete idi. Daha sonra her yönde hareketli olan bipolar rotezler geliştirilmişti. 17 (Bateman, Giliberty, Monk, Variorio-Kopf protezlerinin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz. Femoral ve asetabular kompenentin baş çapının 32 mm olması total proteze geçişi kolaylaştırır. Asetabular komponent ise yüksek dansiteli polyenthylenden yapılmış ve etrafı ileri derecede düzgün cilalı metalle kaplı plastik sokettir. Plastik soketlerin dış çevresi 1 mm aralıklarla 39 mm'den 55 mm'e kadardır. Asetabular soket femoral komponemtin başı üzerine geçirildikten sonra bir emniyet halkası yardımı ile kilitlenebilmekte ve bada dislokasyona karşı koruyucu bir önlem olmaktadır.

GEREÇ ve YÖNTEM:

1983 - 1986 yılları arasında Gülhane As. Tıp Akd. As Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Ana bilim dalında collum femoris kırıklı 28 olguya Vario-Kopf protezi uygulandı. Olgulardan 18'i kadın (%64.2), 10'u erkek,(% 35.8) olup en yaşlı olgu 72, en genç olgu 22 yaşında idi. (Yaş ortalaması 56)

Bu çalışma Doç. Dr. Ethem Gür'ün katkıları ile yapılmıştır.

Ameliyat TekniÄŸi:

Kalça eklemi Watson - Jones lateral girişimi ile ortaya çıkartıldıktan sonra seçilen uygun femoral kompanent bone cement kullanılarak medüller kanala klasik total protez yöntemi ile implante edildi. Vario-Kopf deneme protezleri ile uygun asetabular soket belirlendi. Seçilen asetabular soket ya asetabuluma yerleştirilip femoral komponent redükte edildi, emniyet-halkası takılarak kilitlendi, veya asetabular soket femoral komponent üzerine monte edilip emniyet halkası geçirildikten sonra asetabuluma yerleştirildi. Hemvak dren konulduktan sonra cerrahi işlem tamamlandı. Olguların tümüne profilaktik antibiyotik ve hromboembolizm profilaksisi uygulandı. 3-4 gün süre ile cilt traksiyonu uygulanan olgular postoperatif 6-7 günde koltuk değnekleri yardımı ile yürütüldü.

Serimizdeki Vario-Kopf protezleri 17 0lguda sol kalçaya, 11 olguda ise sağ kalçaya uygulandı. Takip süremiz sırasında iki olgumuzda ektopik kalsifikasyon oluştu. Literatürde görülen, protez dislokasyonu, her iki komponentin seperasyonu ve asetabular erezyon tespit edilmedi.

TARTIŞMA ve SONUÇ:

Femur boynu kırıklarında uygun tedavi anatomik redüksiyon, rijit fiksasyon ve yeterli kaynamayı sağlamaktır. 4,8,913,16. İnternal fiksasyonla tedavi edilen olgularda görülen en önemli komplikasyon ise % 30'lara ulaşabilen avasküler nekrozdur. 9, 13, 16. Serimizde en genç olgu (22 yaş) yapılan cerrahi girişime rağmen avasküler nekroz teşekkül eden ve kalça artrodezini kesinlikle kabul etmeyen olgu idi. Yaşlı olguların femur boynu kırıklarında uygulanan parsiyel Protezlerin uzun takip süreleri sonunda ortaya çıkan en önemli komplikasyonları asetabular erezyon, protezin asetabuluma migrasyonu ve femoral stemde aseptik gevşemedir. Bipolar protezlerde amaç bu komplikasyonları ortadan kaldırmak ve total proteze geçişi kolaylaştırmaktır. Tek parçalı protezlerde asetabular erezyon asetabulumdaki sürtünme katsayısının yüksekliği nedeniyle oldukça fazladır. Andersson ve Nielsen (1) 1972, D'acry ve Devas (6) ın 1976 yılında yayınladıkları Thompson ve Moore tipi protezlerle yaptıkları çalışmalarda asetabular erezyon oranı % 11 olarak tespit etmişlerdir. Halbuki Leyshon ve Matthew (12), Monk hard top bipolar protezlerle yaptıkları 182 olguluk ça1ışmada 4 senelik takip süresinde asetabular erezyonu % 5 olarak bildirmişlerdi:. Aynı tip protezlerle yapılan 116 olguluk Schwartz ve Vedel 15'in serisinde ise ortalama 23,9 aylık takip süresinde asetabular erezyon tespit edilmemiştir. Bizim ortalama takip süresi 1,5 yıl olan serimizde de asetabular erezyon saptanmamıştır.

Bipolar protezlerin en önemli iki komplikasyonu komponentlerin bibirinden ayrılması ve dislokasyondur. Bu oran literatürde % 2,2 ile % 9 arasında değişmektedir. 2,3,7,8,11,18. 28 olgumuza uyguladığımız Vario Kopf protezlerinde ise emniyet halkasının komponentlerin birbirinden ayrılmasını önleyerek dislokasyonada mani olduğu kanısındayız.

Çalışmamızda % 7,1 oranında görülen ektopik kalsifikasyonu ise cerrahi girişim sırasında yumuşak dokuların tahribinden ileri gelen teknik hata olarak kabul etmekteyiz.

Serimizdeki olgu sayısının azlığı ve takip süresinin kısalığı nedeniyle çıkabilecek komplikasyonların değerlendirmesini yapamadık. Elde ettiğimiz ön tecrübelere göre Vario-Kopi protezlerinin genç yaş gruplarının komplikasyonlu collum femoris karıklarında ve parsiyel protez gerektiren yaşlı olguların alt yaş sınırında kullanılmasının uygun olacağı kanısındayız.

Referanslar

1 ANDERSON, G.; NIELSEN, J. M.; Results After Arthroplasty'of the hip with Moore's Prosthesis: Aeta Orthop. Scand. 43: 397 - 410, 1972.

2. BARMADA, BY. R,, SIEGEL, M. Ä°.: Postoperative Separation of the Femoral and Acetabular Components of a Single-Assembly Total Hip (Bateman) Replacement, J. Bone Joint Surg. 61 - A: 777-778, 1979.

3. BHULLER, G. S.: Use of the Giliberty Bipolar Endoprosthesis in Femoral Neck Fractures, Clin. Orthop. 162; 135 - 169, 1982.

4. CALANDRUCCIO, R. A.: Arthroplasty, Campbell's Operative Orthopaedics, Edmonson and Crenshaw, Sixth Edition Vol. 2 Chapter 22, p: 2188-2379, The C. V. Mosby Company, St Louis, Toronto, London 1980.

5. CLAWSON, D. KAY., MELCHER, P. J.: Fractures, Rockwood and Green, Vol. 2, J. B. Lippincott Company, Toronto p: 1013 - 1029, 1975.

6. D'ACRY, J.. DEVAS, M.; Treatment of the Femoral Neck by Replacement with the Thompson Prosthesis. J. Bone Joint Surg. 58 - B: 278 - 286, 1976.

7. DEVAS, M. HINVES, B,; Prevention of Acetabular Erosion After Hemiarthroplasty for fractured Neck of Femur. J. Bone Joint Surg., 65 - B; 548 - 551, 1983.

8. DRINKER, B. H., CONNECTICUT, N. H.. MUAAAY. R. W.: The Universal Proximal Femoral Endoprosthesis, J. Bone Joint Surg. 61 - A: 1167 - 1174, 1979.

9. EVARTS, C. MC.: Endoprosthetic Replar cement for femoral Neck Fractures, Surgery of the Musculoskeletal System, First Edi. Vol 3, Section 6, p:73-90, Churchill Livingtone, New York, London, Toronto 1983.

10. GINGAAS, M. B., CLARKE, J., EVARTS, C. MC.: Prosthetic Replacement in Femoral Neck Fractures, Clin. Orthop. 152; 147 - 157, 1960.

11. LANGAN, P., WEISS, C. A.,: Stability of the Giliberty Bipolar Hip, Clin. Orthop. 137: 129 - 131, 1978.

12. LEYSHON, R. L., MATTHEWS, J. P.,: Acetebular, Eroston and the Monk Hard Top Hip prosthesis, Bone Joins Surg. 66 B: 172 - 174, 1984.

13. PANKOVICH, A. M.: Intracapsuler Fractures of the Femur. Surgery of the Muscoloskeletal system, Evarts, C. Mc., Fırst Edition Vol: 2 Section 5, P: 75-122 Churchill Livingstone New York. London. Toronto. 1983.

14. SCALES, J. T.; Prosthetic replacement of the femoral head for femoral neck Fracturas: Which design. J. Bone Joint Surg. 65 - B; 530.1.1983.

15. SCHWARZ, L. G., VEDEL, P.: The Monk Hard-Top Endoprosthesis for Intracapsuler Fractures of Neck Injury 13: 233-8, 1981.

16. SISK, T. D., Fractures, Campbell's Operative Orthopaedics. Edmanson and Crenshaw, Sixth Edmanson, Vol 1, Chapter 5 P: 508 - 713 The C. V. Mosby Company. ST Louis, Toronto, London 1980.

17. ŞARLAK, Ö.: İntrakapsüler femur boynu kırıklarında çeşitli cerrahi tedavi metodlarından alınan sonuçlar, GATA. Bülteni, Cilt 18, Sayı 3, Ankara 1976.

18. VERBERNE, G. H. M.: A. Femoral Head Prosthasis with A Builtin Joint., A. J. Bone Joint Surg. 65 - B: 544-547, 1983.