X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Koksartrozda Varus Kaydırma Osteotomisi ve Geç Sonuçları

Koksartroz tedavisinde bugün çok değişik tiplerde total protezler geliştirilmesine rağmen gerek sementli ve gerek sementsiz total endoprotez uygulamalarında ameliyat sonu komplikasyon halen sorun olmaya devam ettiğinden varus kaydırma osteotomisi halen güncelliğini korumaktadır.

Varus kaydırma osteotomisi belli kollarda bilinçli bir şekilde uygulanırsa önemini sürdüren cerrahi tedavi yöntemlerinden birisidir. Diğer bir deyişle dejeneratif osteoartritin çok geç kalmamış devrelerinde total protezden daha iyi sonuç veren bir yöntemdir.

Osteotominin fayda ve mekanizmasını bilimsel olarak ilk yayınlayan PAUVELS'dir. (1950) Daha sonraları BLOUNT kendi adıyla anılan internal fiksasyon aracı ile bu yöntemi uygulamıştır. S. S. OLSON, J. F. GOLDİE ve L. K. H. İRSTAM AO kopresyonlu plağı ile yöntemi uyguladıklarını serilerinde bildirmişlerdir (2,3)

Koksartrozda varus kaydırma osteotomisinin amacı, femur boynu ile diafizi arasındaki açının küçültülmesi ve distal fragmanın mediale deplasmanı ile kalçaya etkili adalelerin gevşetilmesi ve femur başına binen yükün azaltılması esasına dayanmaktadır (1,5).

Endikasyonları:

Koksartroz da osteotomi ile tedavi yönteminde aşağıdaki koşullar aranır.

1. Hastanın yaşı: Genç ve orta yaşlı (20-50 arası).

2. Hareket kabiliyeti: Merdiven çıkabilme, oldukça rahat yürüme.

3. Ağrı ve yorulma süresi: Ağrısız 15 dakika ve 500 metreyi yürüyebilme.

4. Kalçanın en az 70 derece kadar fleksiyon yapabilmesi.

5. Çorabını ve ayakkabısını yardımsız giyebilmesi.

6. Kalçanın 25 dereceden fazla eksternal rotasyon deformitesine sahip olmaması.

Radyolojik Seçim:

Koksartroz tanısı konulan bir hastaya her iki krista iliaka görünecek şekilde;

1 - Nötral pozisyonda her iki kalçanın ön - arka grafisi.

2 - Abduksiyon durumunda her iki kalça ön - arka grafisi.

3 - Adduksiyon durumunda her iki kalça ön - arka grafisi. Bu grafilerde femur başının frontal planda acetabulum ile uymunun en iyi olduğu durum saptanır. Abduksiyon durumunda uyum en iyi olduğu taktirde nötral pozisyondaki açı farkı bulunup varus osteotomisi yapılır (6).

MATERYAL METOD:

Ankara Numune Hastanesi 1. Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde 1976 - 1986 yılları arasında 78 koksartrozlu olguda varus ve kaydırma osteotomisi uyguladık.

Bu olgularımızda erkek kadın oranı şu şekildedir: Tablo 1

Ameliyat edilen olgularımızın en genci 20, en yaşlısı ise 62 yaşında idi. Ayrıca 78 olgumuzun 11 tanesi bilateral olup % 11.2 oranında, 67 tanesi tek taraflı olup % 85,5 oranında olduğu görülmüştür. (Tablo 2 )

Hastalarımızın-yaş gruplarına göre dağılımı ise şu şekildedir: (Tablo 3 )

Bu olgularımızın tamamında 87°lik Harris Müller tipi kompresyonlu osteotomi plaklarını kullandık.

DEÄžERLENDÄ°RME:

Varus ve kaydırma-osteotomisi, uyguladığımız 78 olgu en az 1 yıl en çok 8 yıl süreyle izlendi. Bu olgularımızın ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası değerlendirilmesinde Iowa'nın kalça değerlendirmesinde kullandığı formülü uyguladık. 100 puanlık sayıda 85'in üzeri çok iyi, 85-70'i iyi 60-69 orta, ve 60' dan aşağısı kötü olarak, değerlendirilmiştir (Tablo 4 ).

Bu tablodan da anlaşılacağı gibi 78 olguluk serimizde ameliyat öncesi değerlendirmede hastalarımız üç grupta toplandı. Grup II deki % 26.9 oranındaki hastalarımız puanları ortaya yakın olarak değerlendirilmiştir. Olgularımızın ameliyat sonu değerlendirmesi şu şekildedir: Tablo 5

Bu tablodan da anlaşılacağı gibi 78 olguluk serimizin ameliyat sonu değerlendirilmede % 80.7 gibi büyük bir oranda iyi olarak değerlendirdiğimiz olgularımız oluşturuyordu. 81 puanla iyi olarak değerlendirdiğimiz olgularımızda kalça hareketlerinin ortalama 100° lik fleksiyona ulaştığı dış rotasyon deformitesinin ortalama 10° hududunda kaldığına, ağrısız ortalama 1000 m. mesafe yürüyebilme kabiliyetini kazandıklarını saptadık.

SONUÇ:

Sonuç olarak son 10 senelik 78 serilik koksartroz olgularımızda uyguladığımız yöntemde % 80.7 gibi yüksek bir başarıya ulaştık. Kalçaya binen kuvvete büyük oranda etkisi olan abduktor kasların kuvvet kolunu uzatarak toplam kuvvetin etkisini azaltmak ve yük binen yüzeyin genişliğini sağlamak amacına dayanan bu yöntemle koksartroz tedavisinde başarılı olunacağı kanısındayız.

Aynı zamanda koksartroz tedavisinde total endoprotez uygulamasının şokan bir yöntem olması, infeksiyon riskinin fazla olması protezin zamanla gevşeme ve aşınma göstermesi bizleri zorunlu olmadıkça bu yöntemden uzaklaşmaya ve aldığımız sonuçlara göre koksartroz tedavisinde varus ve kaydırma osteotomisi yöntemini seçmeye yöneltmiştir.

Referanslar

1. ALEY, G. A.: Modern Trends in Orthopaedic. Buller Wote London 1972.

2. ARITAMUR, A., BERKMAN M.: Koksartrozda Translasyon yapılan olguların geç klinik ve radyolojik sonuçları 2. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı. 240, 1987.

3. BLOUNT W. P., Osteotomy in treatment of osteoarthritis of the hip. Journal of bone and, Joint Surgery, B: 55, 1943.

4. GİRGIN O., TÜMÖZ M. A.: Kalça osteoartritinde kaydırma ve varus osteotomisi Ankara Numune Hastanesi Bülteni Sayı: 3 - 4 Sayfa, 701, 1981.

5. TORONZO R. G.; Surgery of the hip Joint P: 631, 1973.

6. TÃœREK S. L.: Orthopaedic Principles and their aplications P: 1005, 1971. J. B. Lippicot Company Philadelphia.