X. MİLLİ TÜRK ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KONGRESİ

    ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

    << | Ýçindekiler | >>

    Koksartrozda Uygulanan İntrertrokanterik Translasyon Osteotomilerinde Vidalı Wainwright Çivilerinin Kullanımı ve Üstünlükleri


    Prof. Dr. Ayhan ARTAMUR
    İ. Ü. İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı rofesörü.

    Doç Dr. Önder YAZICIOĞLU
    İ. Ü. İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Doçenti.

    Dr. D. Ferruh İLTER
    İ. Ü. İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Asistanı.

    Kalça ekleminin osteoartriti (koksartroz), kalça fonksiyonlarında önemli bozukluklar oluşturmasa nedeniyle, sosyal ve ekonomik sorunlar yaratan bir hastalık (1,2,14). 1935 yılında Mc Murray'ın ilk bildirisiyle, koksartrozun cerrahi tedavisinde uygulanmaya başlanan intertrokanterik translasyon osteotomileri, geçen 50 yılı aşkın süre içinde çeşitli modif'ikasyonlardan geçerek, günümüzde bu alanda önemli bir yer kazanmıştır.

    Total kalça artroplastilerinin başlangıçtaki yaygın ve ümit verici kullanımı, son yıllarda biomateryel ve biomekanik yönlerden çok geliştirilmiş olmasına rağmen, sayısı gittikçe artan yayınlarla kısa ve uzun süreli komplikasyonlarının bildirilmesi nedeniyle indikasyon sınırlarının daraltılması zorunluluğunu doğurmuştur. Bu nedenle translasyon osteotomileri özellikle, gençlerde ve uygun hareket sınırlarına sahip yaşlı hastalarda ağrıyı geçirici, patogenizi, yavaşlatıcı hatta geriletici etkileri ile ön plana çıkmışlardır. (1,2,3,4,5,6,8,14)

    Translasyon osteotomilerinde sonucu etkileyen faktörlerin başlıcaları, uygun indikasyonlu hastaların seçimi, ameliyat tekniği, translasyon miktarı ve kullanılan osteosentez materyelinin tipidir.

    D. ROSBORUGH ve D. J. STILES (1966), 108 intertrokanterik osteotomili seri-lerinde % 13 pseudoartroz saptadıklarını fakat osteosentez plak tipinin pseudoartroz üzerinde etkisinin olmadığını savunmuşlardır

    (13). D. WAINWRIGHT ve B. T. HAMMOD (1966), relatif olarak mobil kalçalarda en iyi tedavi metodunun erken dönemde uygulanacak translasyon osteotomisi olduğunu bildirmişlerdir. Kendi uyguladıkları düz kamalı çivilerin kullanışlı olduğunu, fakat üst fragmanın varusa kayma eğilimi ve pseudoartroza rastlama olasılığını ortadan kaldırmak için bıçak kısmından transvers olarak geçen vidalı bir modifikasyon kullanarak başarılı sonuçlar aldıklarını açıklamışlardır. Kullanılan bu vidalı tip çivi osteotomi hattında taşıdığı kuvvet yönünden denenmiş ve vücut ağırlığının üç katını karşılayabildiği saptanmıştır (16).

    AO'nun kompresyonlu plağı ve Wainwright, çivisinin kullanıldığı 41 olguluk 2 serinin radyolojik sonuçlarını karşılaştırmalı olarak araştırmış ve kist ve sklerozun regresyonu yönünden Wainwirght tekniğinin daha başarılı olduğunu bildirmişlerdir

    (9). H. WEISL. (1980), 757 osteotomili serisinde Wainwright çivisi ile yapılan osteotomilerin diğer tiplere göre daha fazla pseudoartroz riski taşımasına rağmen sonuçta eklem aralığında en yüksek artışı sağladığını bildirmiştir (17).

    A. REIGSTAD ve İ. GRÖNMARK (1984), Wainwright çivileri ile yapılan osteotomilerin 5 yıllık sonuçlarının, sabit açılı AO plaklarından çok, daha iyi olduğunu bildirmişlerdir (12).

    İ. Ü. İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalında Wainwright çivileri 1974 yılında kullanılmaya başlanmış. 1982 yılından itibaren de vidalı modifikasyonlu tipleri tercih edilmeye başlanılmıştır. Biz Wainwright çivisinin bu 2 tipinin kullanıldığı translasyon osteatomilerini rotasyon, varusa kayma, translasyon kaybı ve kaynama gecikmesi yönünden karşılaştırmalı olarak inceledik ve sonuçları literatür ışığı altında sunma çalıştık.

    MATERYEL:

    Materyelimiz İ. Ü. İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalında koksartroz nedeni ile Wainwright çivisinin vida1ı ve vidasız tiplerinin kullanıldığı 2 ayrı translasyon osteotomisi grubunu kapsıyordu. Vidalı Wainwright grubunda 24 hastanın 25 kalçasına osteotomi uygulandı. Hastaların 20'si kadın, 4'ü erkekti. Osteotomilerin 9 tanesi sağ tarafa, 14 tanesi sol tarafa, 1 hastada bilateral yapıldı.

    Vidasız Wainwright grubunda 25 hastanın, 25 kalçasına osteotomi uygulandı. Bu gruptaki hastaların 20'si kadın, 5'i erkekti. Osteotomilerin 11 tanesi sağ, 14 tanesi sol tarafa uygulandı.

    Deplasman miktarı vidalı grupta maksimum % 58, minimum % 28, ortalama % 45,5 iken, vidasız grupta maksimum % 75, minimum % 30, ortalama % 50.4 olarak saptandı (Tablo 1 , Tablo 2 )

    SONUÇLAR:

    Sonuçlar deplasman kaybı, rotasyon, varus - valgus açılanması ve kaynama gecikmesi yönünden ayrı ayrı değerlendirildi.

    Deplasman kaybı: Vidalı grupta kaynama süresi sonunda 5 hastada deplasman kaybına rastlanmadı. 16 hastada % 1-5, 4 hastada ise % 5-l0 deplasman kaybı ölçüldü. Vidasız grupta 5 hastada deplasman kaybına rastlanmazken, 10 hastada % 1-5, 8 hastada % 6-10, 2 hastada ise % l0 dan fazla deplasman saptandı (Tablo 3 ).

    Rotasyon: Proksimal fragmanın rotasyonu trokanter mojorden femur başı tepe noktasına olan aralığın aft çapına oranlanmasıyla ölçüldü. Vidalı grupta 6 hastada rotasyon saptanmazken 19 hastada % 1-5 rotasyon ölçüldü. Vidasız grupta tüm olgularda rotasyon saptandı. 17 hastada, % 1-5, 6 hastada % 6-10, 2 hastada da % den fazla rotasyon ölçüldü

    Varus-Valgus açılanma: Vidalı grupta 3 kalçada varus-valgus açılanması saptanmadı. 11 hastada 0-5°, 4 hastada 6°-10°, 5 hastada 11°-15° varus açılanması saptanırken 2 hastada 0-5° valgus açılanması ölçüldü. Vidasız grupta 3 hastada varus-valgus açılanması saptanmadı. 10 hastada 0-5°, 4 hastada 11°-15°, 2 hastada 16°-20° Varus açılanması ölçülürken, aynı grupta 1 hastada 0-5°, 2 hastada 6°-10°, 1 hastada da 11°-15° valgus açılanması saptandı (Tablo 4 ).

    Kaynama- gecikmesi: Vidalı grupta hiçbir kalçada kaynama gecikmesi saptanmadı. Vidasız grupta ise 2 kalçada kaynama gecikmesi görüldü ve bu hastalara kompresyonlu AO plaklarıyla reoperasyon yapılarak kaynama sağlandı.

    TARTIÅžMA:

    Translasyon osteotomilerinin koksartroz da ağrıyı geçirici ve patogenezi geriletici etkileri hemodinamik ve biomekanik faktörlerle açıklanmaktadır (3,7,11,15). Kalça ekleminde kist ve sklerozun gerilemesi, eklem aralığında, artış sağlama ve tekniğindeki kolaylık nedeni ile Wainwright çivilerinin diğer, sabit açılı plaklara olan üstünlükleri çeşitli yayınlarla bildirilmiştir (2,9,10,12,16,17). Wainwright, çivilerinde, bazı yazarların belirttiği gibi varusa açılanma, rotasyon, deplasman kaybı ve kaynama gecikmesi olasılığı diğer sabit açılı plaklara göre rölatif olarak biraz daha fazladır. Bu risklerin ortadan kaldırılması amacı ile önerilen vidalı modifikasyonları, çalışmamız sonuçlarına göre vidasız tiplerinden daha üstün bir teknik olarak ortaya çıkmaktadır. Varus-valgus açılanması yönünden iki grupta anlamlı bir farklılık olmasına karşılık, vidalı Wainwright grubunda rotasyon, deplasman kaybı ve kaynama gecikmesi olasılığı alçısından belirgin bir üstünlük görülmektedir.

    Referanslar

    1. Arıtamur, A.: Coxarthrosis Cerrahi Tedavisinde kompression osteosentezi ile geliştirilen translasyon osteotomisi. Acta Orthop. et Traum. Turcica: Cilt VIII, 253-270, 1974.

    2. Arıtamur, A., Berk, H., Yazıcıoğlu, Ö., Tözün, R., Caniklioğlu; M.: Translasyon os. teotomileri uygulamasında osteosentez materyelleri ile ilgili mukayeseli bir aratırma. VII. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı, 190-196, 1983.

    3. Arnoldi, C. C., Lemperg, R. K., and LiN. derholm; H.: İmmediate effect of osteotomy on theuntramedullaıy pressure of' the femarat head and neck in Patients with degenerative osteorthritis. Acta Orthop. Scand. 42, 357 - 385, 1971.

    4. Arnoldi, C.C., Linderholm, H.,. Müssbicher, H.: Venous engorgement and intrar osseous hypertension in osteoarthiritis of the hip. J. Bone and Joint Surg. 54-B, 409-421, 1972.

    5. Detenbeck, L. C., Coventry, M. B. and Kellly, P. J.: İntertrochanteric osteotomy for degenerative arthritis on the hip. Clin. Orthopedics and Related Research, 86, 72-78, 1972.

    6. Gudmundson, G.: İntertrochanteric displacement osteotomy for painful ostecarth. ritis of the hip. Acta Orthop. Scand. 41, 91 - 109, 1970.

    7. Hulth, A.: Circulatory disturbances in osteotarthrisitis of the hip. Acta Orthop. Scand., 28-81 89, 1958.

    8. Judet, H.: Les estetomies de translations dans la coxarthrose. Revue de Chir. Orthop. Tome 58; Suppl. 1, 379. 1972.

    9. Olsson, S. S., Goldie, İ. F., and Irstam, L. K. H.; İntertrochariteric osteotomy for osteoarthritis of the hip J. Bone and Joint Surgt 57- B, 466 -470, 1975.

    10. Osborne, G. V.: The mechanisc of osteotomy fixatson. J. Bone and Joint Surg., 48-B, 587, 1966,

    11. Philips; R.S., Bulmer, J. H., Hoyle, G., and Davies, W.: Venous drainage in osteoarthritis of the hip. J. Bone and Joint Surg., 49 - B, 301-309, 1967.

    12. Reigstad, A., Gronmark, T.; Osteoarhritis of the hip Treated by Intertrochanteric Osteototny. J. Bone and Joint Surg. 66-A, 1 - 6, 1984.

    13. Rosboreugh; D., Stiles, P: J.: The problem of union following- intertrochanteric osteotomiy with internal fixation for osteoarthritis of the hip. J. Bone and Joint Surg., 48 - B; 178, 1966.

    14. Turek, S. L.v: Ortopedi İlkeleri ve Uygulamaları (Türkçeleştirme editörü: R. Ege), II. Cilt, Yargıçoğlu Matbaası, 1980, Ankara.

    15. Trutea; J. and Harrison, M. H. M.: The normal vascular anatomy of the femoral head in adült man. J. Bone and Joint Su rg. 36 - B, 442 - 461, 1953.

    16. Wainwright, D., Hammond, B. T.: İntertrochanteric compression osteotomy.J. Bo ne and Joint Surg., 48 - B, 587, 1966.

    17. Weisl, H.: İntertrochanteric osteotomy for osteoarthritis. J. Bone and Joint Surg., 62 - B, 37-42, 1980.