ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:
<< | Ýçindekiler |
>>
Bacak Uzunluk EÅŸitsizliklerin Tedavisinde Epifizyodez
Ameliyatının Geç Sonuçları
Dr. Mehmet ÇAKMAK
İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Doçenti.
Dr. Aziz ALTURFAN
İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Doçenti.
Dr. Azmi HAMZAOÄžLU
İst. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Uzmanı.
Dr. Veli GÜLTEMİZ
Urfa Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Bacak uzunluk eşitsizliklerinin cerrahi tedavi yöntemlerinden biri olan epifizyodez ameliyatının geç sonuçlarını incelemek amacı ile kliniğimizde 1970-1982 yılları arasında epifizyodez ameliyatı yapılan 36 olgunun klinik ve radyolojik geç muayenesi yapılarak kısalık farkı tayin edildi ve olguların çeşitli özellikleri değişik yönlerden incelendi.
GİRİŞ:
Alt ekstremite uzunluk farklarının tedavisinde pek çok yöntem uygulanmaktadır (1,4, 5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15). Kısaltma ve uzatma osteotomileri oldukça yükseli komplikasyonları nedeni ile yaygın olarak kullanılamamaktadır (1,4,8,9,10,11). Epifizyodez ameliyatı ise tekniğin basit oluşu ve komplikasyonlarının az olduğu düşüncesiyle yayın olarak kullanılmaktadır (5,6,7,11,12,15). Bu yöntem hakkında literatürde fazla yayın yoktur. Bu nedenle çalışmamızda kalıcı epifizyodez ameliyatının ne derece güvenilir olduğunu ve yabancı ülke çocuklarına göre düzenlenen büyüme tahmin şemalarının Türk çocuklarına ne derece uygun olduğunu ortaya koymayı amaçladık.
MATERYAL ve METOD:
İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde 1970 - 1982 yılları arasında epifizyodez ameliyatı gören ve geç takibi yapılan 36 olgu materyelimizi oluşturdu. Olgularımızın 18'i kız, 18'i erkekti. Kronolojik yaş en küçük 7, en büyük 13. ortalama 1 idi.
Etyolojik nedenler 34 olguda poliomyelit, 1 olguda Spina Bifida, 1 olguda doğuştan kalça çıkığı idi. En az kasalık 2.6, en fazla kısalık 9.2, ortalama 5.6 cm. idi.
Her olguya PHEMISTER tipi kalıcı epifizyodez, 17 olguda bipolar, 14 olguda femur alt uç, 5 olguda tibia ve fibula üst uç bölgesine uygulandı. Olgularımız en az 7 ay, en fazla 99 ay, ortalama 46 ay (3 sene 10 ay) takip edildi. Son kontrol tarihinde 18 olgu iskelet gelişmesini tamamlamış, diğer 18'i ise iskelet gelişmesini tamamlamamıştı. Takip sonrası ölçülen total kısalık en az -2.5, en fazla 7 cm, ortalama 3 cm. idi. Olgularımızın hepsi iskelet gelişimini tamamlamış olsalardı beklenen kısalık miktarı en az -2.5, en çok 6 cm, ortalama 1.9 cm. olacaktı.
ANDERSON-GREEN şemasına göre beklenen telafi miktarı arasındaki miktar yanılma derecesi olarak gösterildi. Yanılma derecesi en az - 1.5, en çok 5, ortalama 1.3 cm. dir. Olgularımızda görülen geç komplikasyonlar Tablo 1
'de gösterilmiştir.
Olgularımızda takip sonrası her iki diz seviyesi incelendiğinde 17 olguda fark minimaldi. Geriye kalan olgularda ise -2 cm.den + 5 cm kadar diz seviye farklar görüldü. Olgularımız CUNY ve LEPELLEY'in kriterlerine göre değerlendirildiğinde elde edilen sonuçlar Tablo 2
'de gösterilmiştir (11).
Olgularımızdan elde ettiğimiz sonuçları ANDERSON-GREEN şemasına benzer bir şema halinde dökümante ettik. Buna göre kız çocuklarından 10-13 yaşları arasındaki yapılan epifizyodezle: şemaya uygunluk göstermektedir. Erkek çocuklardan elde edilen sonuçlar ise ANDERSON-GREEN şemasındaki ortalama değerlerin altındadır (Şekil 1
: Nokta ve kesik çizgiler ANDERSON - GREEN, düz çizgiler bizim olgularımızın büyüme şemasını göstermektedir).
TARTIÅžMA:
Bacak uzunluk eşitsizliklerinin tedavisinde epifizyodez ameliyatları yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun nedeni oldukça zararsız bir ameliyat olmasına inanılmasıdır. Bizim bulgularımız epifizyodez ameliyatının bu kadar zararsız bir ameliyat olmadığını ve oldukça yüksek oranda komplikasyonların çıktığını göstermektedir. Bizim olgularımızda büyüme tahmini için ANDERSON-GREEN şeması kullanılmış ve ortalama 1.5 cm. yanılma derecesi saptanmıştır, Ayrıca ortalama değerlerimiz ANDERSON-GREEN şemasının genellikle altında kalmıştır. Bu nedenle ANDERSON-GREEN şeması ülkemiz çocuklarının büyümesini tam olarak yansıtmamaktadır. Ülkemiz çocuklarının büyüme şeklini gösteren bir şema ve çalışma henüz yapılmamıştır. Böyle bir çalışmanın yapılması bu eksikliği giderecektir. ANDERSON-GREEN şeması belirli iskelet yaşından sonra kızlarda ve erkeklerde ne kadar uzama olabileceğini ortalama değerler yanında standart sapmalarla birlikte vermektedir (2,3). Oysa büyüme hızı kişiden kişiye ve ırktan ırka farklılık gösterir. Bu nedenle bu eksikliği ortadan kaldıran MOSELEY'in düz çizgi metodu kullanılmaktadır (14). Bu metot geçmiş büyümeyi gösterdiği gibi gelecekteki büyümeyi de açık olarak göstermektedir.
Bu çalışmamızda elde ettiğimiz sonuçlar epifizyodez ameliyatının zannedildiği kadar masum bir ameliyat olmadığı, çok iyi bir ameliyat öncesi değerlendirme, ameliyat planlaması, ameliyat sonu takip gerektiğini bize göstermiştir, Epifizyodez ameliyatının sağlam bacak üzerinde yapıldığı ve sağlam bacakta bu müdahale sonucu sakatlık olasılığının bulunduğu düşünülmeli ve endikasyon koyarken çok titiz davranılmalıdır. Kliniğimizde artık epifizyodez ameliyatı endikasyonu çok nadir istisnalar dışında konmamakta bunun yerine hasta bacak üzerinde distraksiyon epifizyolizi ile uzatma işlemi uygulanmaktadır.
Referanslar
1. ABCTT, L. C., AND SAUNDERSJ. B., de C. M.: The operative lengthening of the tibi and fibula, preliminary report on further devolopment of principle and Technic, Ann. Surg. 100: 961, 1939.
2. ANDERSON, M. S., GREEN, M. D. AND MESSNEZ, A. B.: Growth and Predictions of Growth in the Lower Extremities, J. Bone Jt. Surg, 45 - A, 1 (1963).
3. ANDERSON, M., MESSNER, M., AND GREEN, W. T.: Distribution of lengths of the normal femur and tibia and children from one to eighteen years of age, J. Bone Joint Surg. 46 - A: 1197, 1964.
4. BAUER, R.: Shortening - adduction osteotomi of the femur, Am. Dig. Foreign Lit., 3 id gtr., 1971, p. 27.
5. BLOUNT, W. P., AND CLARK, G. R.: Control of bone growth by epephyseal stapling, preliminary report, J. Bone Joint Surag. 31 - A: 464, 1949.
6. BLAUNT, W. P.: Blade plate internal fixation for high femoral osteotomies,: J. Bone Joint Suarg, 25: 319, 1943.
7. BROCKWAY, A., CRAIG, W. A.,. AND COCKRELL, B. R., Jr.; End result study of sixty - two stapling operations, J. Bone Joint Surg, 36 - A: 1063, 1954.
8. CAUCHOIX, J. AND MOREL; G.: One Stage Femoral Lengthening. Clinical Orthopaedics and Related Research 136 (66 -73) 1978.
9. CCLEMAN, S. S. AND STEVENS, P. M.: Tibial lengthening Clinical Orthopaedics and Releted Research 136 (92 - 104) 1978.
10. COLEMAN, S. S. AND NOONAN, T.D.: Anderson's method of tibial lengthening by percutaneus osteotomy and gradual distraction: experience with thirty one cases, J. Bone Joint Surg. 49 - A: 263, 1967.
11. CUNY, C., LEPFLLEY, M. AND AT ALL.: 148 epiphysiodeses in the management of leg length in eguality. Chir. Peciatr 1980: 21 (3): 245 - 8 Eng. Abstr.
12. MENELAUS, M. B.: Correction of leg length discrepancy by epiphysial arrest, J. Bone Joint Surg. 48 - B.: 336, 1966.
13. MONTICELLI, G. AND SPINELLI, R.: Limb lengthening by Epiphyseal Distraction, International Orthopaedics (SICOT) 85 - 90, 1981.
14. MOSELEY, C. F.: A Straight-Line graph for leg length discrepancies J. Bone Joint Surg. 59 - A: 174, 1977.
15. PHEMISTER, D. B.: Operative arrestment of longitudinal growth of bones, in the treatment of deformities, J. Bone Joint Surg., 15: 1, 1933.