X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

PANEL 3: PERTHES HASTALIÄžINA GENELBAKIÅž

<< | Ýçindekiler | >>

Perthes Hastalığında Tedavi Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Perthes hastalığı kendiliğinden iyileşen, sistemik olmayan bir hastalıktır. Bu nedenle perthes hastalığının tedavisinde mümkün olduğunca lökalize ve fizyolojjik bir yöntem uygulanması gerekliliği genellikle kabul edilen bir görüştür. (2,6). Amaç uygun asetabulum baş ilişkisini sağlamak ve sürekliliğini korumaktır. Bu tedavi süresince tutulan kalçaya ağırlık vermenin etkisi tartışmalıdır. Bı,i yaklaşımla Pertheste izlenecek tedavi yöntemlerini şu şekilde sınıflayabiliriz

1. Gözlem,

2. Kesinlikle semptomatik tedavi (traksıyon, atel),

3. Erken özgür tedavi (şekil bozukluğunu önlemek amacılla)

A. Konservatif,

Abduksiyon alçılar,

Abduksiyon cihazları,

B. Cerrahi :

1. Femoral osteotomi (Varus, Rotasyon, Kombine)

2. Pelvik osteotomiler (salter, Chiari).

4. Gecikmiş cerrahi tedavi (mevcut deformiteyi düzeltmek amacıyla),

A. Kas gevretmesi ve artrotomiden sonra abduksiyon alçıları,

B. Femur başının bir bölümünün eksizyonu,

C. Abduksiyon osteotomisi,

. Geç cerrahi tedavi (sekonder dejeneratif artrit için).

Femoral osteotomi,

B. Artrodez,

C. Artroplastiler.

Araştırmamızda 1980 yılından itibaren değişik yöntemler ile tedavi edilmiş ve izleme süreleri en az 24 ay oları 21 hastanın 22 kalçası değerlendirilmiş ve sonuçları kaşılaştırılmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇ :

Değerlendirilen hastaların 15 i erkek, 6 si kızdır. Ortalama yaş 6.7 dir Ortalama izleme süresi 37.1 aydır. 10 olgunun 11 kalçasına cerrahi olarak müdahale edilirken diğer 11 olgunun kalçaları konservatif yöntemlerle tedavi edilmeye, çalışılmıştır.

Olgularımızda femur epifizlerinin tutuluşu Cateral sınıflanmasına göre değerlendirilmiştir. Tablo 1

Konservatif olarak tedavi edilen 1 olgumuz kesintili semptomatik tedavi yöntemine göre alçı uygulayarak, diğer olgularımız ise çeşitli abduksiyon cihazları ile tedavi edilmişlerdir. Bu olgularımızın Caterall sınıflamasına göre dağılımları şu şekildedir. I° 1 olgu, II° derece 4 olgu III° 5 olgu IV° 1 olgudur.

Cerrahi yöntem izlenmekte olan hastalarda tehlikedeki femur başı unsurları saptandığında uygulanmıştır. Cerrahi yöntem olarak olgularımızın tümüne femoral osteotomi uygulanmıştır. Bu grupta tedavi edilen olguların dağılımı ise şu şekildedir. I° 0, II° 1 olgu, III° 5 olgu, IV° 1 olgu,

I. Grup. Konservatif olarak tedavi edilenler,

II. Grup. Cerrahi olarak tedavi edilenler

Olguların tedavi sonundaki değerlendirilmeleri Sundt esaslarına göre iyi, yeterli ve kötü olarak yapılmıştır. (3) (Tablo I),

Tedavi sonunda konservatif olarak tedavi edilen olgulardan 5 olgu iyi, 2 olgu yeterli ve 4 olgu kötü olarak değerlendirilirken, cerrahi olarak tedavi edilen olgulardan 3 olgu iyi, 5 olgu yeterli ve 3 olgu kötü olarak değerlendirilmişlerdir.

TARTIÅžMA :

Perthes hastalığının tedavisinde en önemli komplikasyon olan femur başının şekil bozukluğuna kalınlaşmış olan eklem kıkırdağının büyüme bozukluğu ile avasküler trabeküllerin yerine oluşan fibröz kıkırdağın neden olduğu bilinmektedir (2). Bu nedenle tedavide hastalık süresince normal büyümeyi sağlamak için uygun baş asetabulum ilişkisi içinde kalça hareketlerini sağlamak ve daha fazla nekrozu önlemek için iskemik atakları engellemeye çalışılmalıdır (2,4). Bu amaç konservatif tedavi yöntemlerinde çeşitli cihazlar verilerek sağlanmaya çalışılırken cerrahi olarak pelvik be femoral osteotomilerin tek başına veya kombine edilerek yapılmasıyla gerçekleştirile bilinir.

Bizim olgularımızdan da konservatif olarak tedavi edilenden 1 olgu dışındaki tüm diğer olgularımıza iyileşme döneminin sonuna kadar abduksiyon cihazı verilmiştir. Cerrahi yöntemde ise varizasyonda, de otasyon osteotomisi uygulanmıştır.

Her iki gruptaki olgularımızdan elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde konsorvatif tedavi uygulanan 11 olguzıun 5 inde iyi, 2 sinde yeterli olmak üzere 7 olguda başarılı sonuç elde edilirken cerrahi müdahale gören olgularda 3 kalçada iyi, 5 kalçada yeterli olmak üzere toplam 8 olguda başarılı sonuç elde edilebilmiştir.

Görüldüğü üzere elde edilen sonuçlarda pek belirgin bir fark yoktur, Ancak konservatif olarak tedavi ettiğimiz hastaların 5 tanesi sonuçlarının iyi olması beklenen Caterall I ve II dereceye giderken cerrahi olarak tedavi edilen 11 kalçadan 10 unun III ve IV dereceye girdiği göz önünde tutulmalıdır.

Konservatif olarak tedavi edilen olgularda ideal ölçülerde cihaz yapılması önemli sorunlarımızdandır. Ayrıca konservatif olarak tedavi edilip kötü sonuç alman 1 olguyla, yeterli sonuç alman 2 olguda ebeveynler çocuğun cihazı kullanmadan sorun yarattığından yakınmışlardır.

Cerrahi olarak tedavi edilen olgularda karşılaştığımız en önemli sorun abduktor yetmezliğe bağlı olarak görülen topallamadır ki 10 hastanın 4 ünde saptanmış ancak 3 olguda 12-18 ay içinde tamamen gerilemiştir.

Perthes hastalığının tedavisince ortopedistin seçeceği yöntem uygulamak istediği tedavinin süresi ile hastaların aktivitesini sınırlamak istediği süreye bakış acısına göre konservatif veya cerrahi olacaktır. Biz gerek olgularımızı değerlendirmemiz sonucu ve gerekse hasta aktivisinin kısa bir süre kısıtlanması, özgün tedavinin sonlandırılmasında belirgin bir sonuca ulaşmayı gerektirmemesi açısından son 2 yıldır cerrahi yöntemi daha sık uyguluyoruz.

Referanslar

Axer, Anatol., Salter, Robert. B:, Corres pondence, J. B. J. S., 67-A, 1141- 142, 1985.

Catterall, Antony., Treatment of Legg-Calve-Perthes Disease, Legg-Calve Perthes.Disease 81-100, Chuchill-Livingstorie, 1 st edition, 1982.

Stevens, Peter" Williams Peter, Menelar us, Malcolm., Innominate Ostetomy for. Perthes Disease, Journal of Pediatric Ortliopaedics, Volume 1 Number 1,47-54, 1981.

Marsman A. J. W., Koekenberg L. J. L, Perthes disease; Results of conservative treatment and analysis of so called risk factors,J. B.J. S, 63-B, 282,1981.

Salter, Robert B. M. D., Present status of surig al treatment for Legg-Perthes disease J.B. J.S; 66-A, 961-966, 1984.