ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:
<< | Ýçindekiler |
>>
Diz Ekleminde Dev Osteokondrom
Dr. Aziz ALTURFAN
Dr Fahri SEYHAN
Dr. Mahmut BERKMAN
Klinik çalışmalarda diz eklemi içinde serbest cisimlere sıklıkla rastlanır ve bunların etyolojisi iyi bilinir Diz eklemindeki kartilajenöz serbest cisimler dizin normal anatomisini oluşturan kartilaj ve kemik strüktürlerden meydana gelirler. Bunların en sık sebepleri osteokondritis dissekans, osteokondral fraktürler ve sinovyat osteokondritislerdir.
Bu bildirimize konu olan diz eklemindeki dev osteakondroma çok ender rastlanmakta ve etyolojisi tam olarak bilinmemektedir.
Vaka Takdimi : 50 yaşında erkek, emekli memur olan hasta kliniğimize baş vuru tarihinden 5 ay önce yolda yürürken düşmüş. Sağ dizinde şişlik ve ağrı olmuş, hiçbir tedavi uygulanmamış ve şikayetleri 10 gün içinde kendiliğinden kaybolmuş. Bu olaydan bir ay sonra yeni bir düşme sonucu aynı şikayetler başlamış ve gittikçe artmış, dizini tam açıp kapayamaz hale gelmiş. Gittiği bir doktor tarafından romatizma tedavisi uygulanmış ve hiçbir fayda görmemiş Yukarıdaki şikayetler ile kliniğimize gelen hastanın yapılan muayenesinde antaljik bir topallama ile yürüdüğü saptandı. Sağ uylukta 4 cm artrofi vardı Dizde orta derecede efüzyon tespit edildi, Diz eklemi hareketleri ağrılıydı ve nötral-O metoduna göre 0-10-90 derece arasındaydı. Hasta çömelemiyor ve merdiven inip çıkarken güçlük çekiyordu. 5 ay evvel geçirmiş olduğu 2 diz travması haricinde hiçbir diz travması geçirmemiş ve dizlerinden hiçbir şikayeti olmamış olduğunu ifade etmekteydi ve hiç spor yapmamıştı.
Aynı gün yapılan radyografik kontrolde diz eklemi içinde patellanın distalinde ve orta kat üzerinde Hoffa'nın yağ cisimciğinin lokalizasyonuna uyan yerde femur + tibia ve patella ile ossöz bağlantısı görülemeyen gayri muntazam kenarlı, iri bir ceviz cesametinde ve anormal kemik yapısında bir kitle saptandı
(Resim 1).
Bu kitle diz ekleminin derin palpasyonu ile patella tendonun medial ve lateralinde ele geldi. Ancak palpasyon oldukça ağrılıydı. Kan tablosu normal olan hastanın öz ve soy geçmişi bir özellik göstermedi.
Genel anestezi ile ve turnike tatbik edilerek 7 cm lik anteramedial bir insizyon ile artrotomi yapıldı. Radyografide görüldüğünden daha büyük 4x4x3 cm ebadında üzeri parlak ve kaygan hyalin kıkırdakla kaplı serbest cisim çıkartıldı (Resim 2). Çevresi ile hiç bir bağlantısı yoktu.
Femoral kondillerinin üzerinde küçük erosiyonlar ve kıkırdak harabiyetleri makroskopik olarak görüldü. Görülebildiği kadarıyla meniskuslar ve cruciate ligamanlar normaldi. Tibianın eklem yüzünde bir değişiklik yoktu, Kondromalasi patella olduğu palpasyonla anlaşıldı.
Ameliyat sonrası 10 gün elastik bandaj uygulandı. Post op. dönem komplikasyonsuz seyretti. Bu sürenin sonunda aktif diz hareketlerine başlandı. 20. gün Quadriceps ekzersizleri verildi. 1,5 ay sonraki ilk kontrol de eklem hareketi 10-0-110 dereceydi. 6'ıncı ayan sonunda diz hareketleri normal hudutlarında ve ağrısızdı, atrofi yoktu.
1968 yılında Mosher ve arkadaşları dizde kapsül içi veya paraartiküler serbest cismi olan 3 vaka bildirdiler. Bu cisimlerin hepsi küçüktü ve meniskuslarla cisimlerin fibröz kapsülü yapışıklık göstermekteydiler. 1877'de Sarmiento ve Elkins bir vaka nedeni ile hemen hemen bizimki ile aynı boyda ve lokalizasyonda bir serbest cisim tespit ettiklerini bildirdiler, ve hastada 20 yıllık bir anamnez olduğuna işaret ettiler. 1978'de ise Das ve arkadaşları yine aynı lokalizasyon gösteren tek vakalarım yayınladılar. 15 yıl evvel geçirilmiş bir travma sonucunda bu serbest cismin tibia platosundan kopmuş ve giderek büyümüş olduğunu öne sürdüler.
Görüldüğü gibi her iki vakada da serbest cismin şekli ve lokalizasyonu bizim vakamızda oldukça benzerlik göstermesine karşılık anamnezlerinde büyük bir farklılık vardır. Qsteokondrom yapısındaki eklem içi serbest cisimlerin sinovyal sıvıdan beslenerek giderek büyüdükleri herkes tarafından kabul edilen bir görüştür. Her iki bildiride de bu vurgulanmış ve etyoloji bu şeklide açıklanmaya çalışılmıştır. Oysa bizim takdim ettiğimiz vakada travmanın başlangıcından ameliyata kadar geçen süre sadece 5 aydır. Serbest cismin koparken eklem yüzünde oluşturduğu defektin gerek radyografilerde ve gerekse ameliyatta makroskopik olarak tespit edilemeyecek kadar küçük olması, olayın başlangıcında ister osteokondritis dissekans ister osteokondral fraktür olsun çok küçük olduğunu göstermektedir.
Bu kadar küçük bir fragmanın böylesine kısa bir zamanda bu boyuta nasıl ulaşabildiği hala cevabını veremediğimiz bir soru olarak karşımızdadır.
Referanslar
1. Das, M, B., Mukkerjee, D. R.: Giant Usteochondral Loose Bady of the Knee joint.
(A cone report). J. B. J. S. Vol 60 A. No 4 1978 Page 559-560.
2. Mosher, J. F.: Kettelkamp D. B. Campbel C. J. İntrakapsüler or Para-Articular Chondroma J. B. J. S. 48. A 1561-1569. Pec. 1966.
3. Sarmiento, A., Elkins, R. W.: Giant Articulas Usteochondroma of the Knee J. B. J. S Vol 57-A No. 560-561 June 1978.