X. MİLLİ TÜRK ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KONGRESİ

    ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

    << | Ýçindekiler | >>

    Kalçanın Santral Lüksasyonlarında Tedavi


    Op. Dr. Mahmut KARLI
    SSK İstanbul Hast Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Şefi

    Op. Dr. Åž. BUDAK
    SSK İstanbul Hast. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

    Dr. N.ÇÖL
    SSK İstanbul Hast. Ortopedi ve Travmatoloji Asistanı

    Dr. F. KARABIYIK
    SSK İstanbul Hast. Ortopedi ve Travmatoloji Asistanı

    GİRİŞ:

    Ülkemizde trafik kazalarında büyük artış nedeniyle eskiden daha az görülen bazı tip yaralanmalara günümüzde daha sık rastlamaktayız.

    Kalçanın santral kırıklı çıkıklarda bu tip yaralanmalardan biridir ve tedavisinde literatürde tam bir görüş birliği yoktur. (1., 2, 3, 7, 9).

    Levine 1943'te ilk osteonsentez materyatlli cerrahi tedaviyi başlatmıştır, (7)

    Tipton ve arkadaşları üstünlüğü olmadığı için cerrahi tedavi yerine konservatif tedaviyi önermişlerdir(9).Bunun dışında birçok otar gibi Stewart, Carnasale ve arkadaşları önce konservatif tedavi, buna rağmen kırık toparlanamıyor veya femur kırığı mevcutsa cerrahi tedaviyi önermişlerdir. (3, 7, 8).

    MATERYAL - METOD :

    1984 - 1985 yıllan arasında müracaat eden ve incelemeye aldığımız 24 hastanın 21 tanesi trafik kazası, 3 tanesi yüksekten düşme sonucu bize müracaat etmişlerdi. 7 hasta kadın, 17 hasta erkekti. En küçüğü 23 en büyüğü 75 yaşındaydı. 15 hastada sağ, 9 hastada sol santral kırıklı çıkık mevcuttu. 24 vakanın 8 tanesinde sadece kalça santral luksasyonu vardı, diğer vakalarda travmanın şiddetine bağlı olarak birden fazla diğer kırıklar mevcuttu.

    Hunter'in serisinde birlikte organ yaralanmaları % 87.7, Braw'ın serisinde % 41.6, bizim serimizde %66.6 dır (1, 2, 7)Santral kırıklı çıkıkların tiplendirilmesinde Carnasale-Stewart ve Barnes'nn sınıflandırması kullanıldı(3).Buna göre:

    Tip I Asetabulumun ağırlık taşıyan çatısı etkilenmemiştir.

    Tip II Asetabulumun ağırlık taşıyan üst çatının bir kısmı etkilenmiş

    Tip III Asetabulum parçalanmış ve femur başı pelvise girmiştir. Bu tipte baş genellikle arkaya sublüksedir.

    Bizim serimizde Tip R den 1 vaka Tip II den 16 vaka, Tip III ten 7 vaka mevcuttur. Tüm hastalara ay tip. çift traksiyonla tedaviye başlandı. ontrol grafileri sonucu 6 hastaya cerrahi girişim uygulandı. Geri kalan 18 vakada 6 hafta süreyle femur suprakondiler bölgeden iskelet traksiyonu ile beraber 12 cm. genişliğinde deri bir kemerle uyluk üst bölümünden lateral traksiyon uygulandı ve lateral ağırlık longitüdinal traksiyondaki ağırlığın yarısı kadar uygulandı.Longitüdinal ağırlık kontrol grafileri ile ayarlandı ve bazı vakalarda 18 kg. a kadar çıkıldı.6 hafta sonunda. çekilen kontrol grafilerinde kallus oluşumu ve redüksiyonun yeterli olması durumunda traksiyonlar sökülerek hastalara aktif hareketler başlatıldı. Bundan sonra 3 ay daha kırık tarafa yük verilmeden koltuk değnekleriyle hastalar mobilize edildi.1987 yılında kontrole çağırılan hastalar çok iyi, iyi, orta ve kötü olarak değerlendirilirken şu kriterler göz önüne alındı(2, 3, 7) (Tablo 1 ).

    TARTIŞMA VE SONUÇ :

    Kalçanm santral lüksasyonlarında ister cerrahi tedavi ister konservatif tedavi uygulansın erken gelişen dejeneratif eklem değişiklikleri kaçınılmaz sonuçtur ve hastaların çoğunluğunda, total kalça, artroplastisi uygulanması gerekmektedir.Bu göz önüne alınarak otörlerin çoğu başlangıçta konservatif kalmayı önermektedirler. Bu nedenle herhangi bir infeksiyon kaynağı yaratmamak için biz servisimizde lateral traksiyon için hiçbir internal materyal kullanmadık.Hastalarımızın % 8,3'ünde çok iyi, % 41.6'sında orta, % 8.3'ünde kötü sonuç aldık. 3 hastamızda komplikasyon olarak geçici siyatik felce rastladık (Tablo 2 ).

    Sonuçları literatürle karşılaştırdığımızda :

    Tipton % 58.3 çok iyi, iyi ve % 41.7 orta, kötü sonuç

    Baytok % 28.6 iyi, % 71.4 orta ve kötü sonuç bildirmişlerdir.

    Tipton ve arkadaşları 24 santral çıkıklı olaya kapsayan ve konservatif tedavi uyguladıkları serilerinde hiç aseptik nekroz görmediklerini ama tüm olgularda çeşitli derecelerde dejeneratif değişiklikler gördüklerini bildirmişlerdir(9).Bizim serimizdeki vakaların izleme süresi kısadır ve en az 6 ay, en çok 30 aydır ve ortalama 18 ayı kapsamaktadır Bu sonuçların ışığı altında asetabulum kırıklı çıkıkların tedavisine lüksasyon redükte edilebiliyorsa konservatif tedavinin avantajları bakımından seçilmesi gereken tedavi olduğu sonucuna vardık (Tablo 3 ).

    ÖZET :

    SSK İstanbul Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğine 1984-1985 yıllan arasında müracaat eden 24 kalça santral lüksasyon vakalarında uyguladığımız tedavi metotları ve bunların erken sonuçlarını bildirdik. 24 vakanın 6 tanesinde cerrahi tedavi uygulandı. Geri kalan 18 vakaya ortalama 6 hafta süreyle femur suprakondiler bölgeden iskelet traksiyonu ile beraber lateral cilt traksiyonu longitüdinal traksiyonun yarı yarısı kadar ağırlık asılarak uygulandı. Ağırlık ayarlaması kontrol grafileri ile sağlandı. Hastalar 6 hafta sonunda fizik tedavi ve sehabilitasyon tedavisine alındı.

    1987 yılında kontrole çağırılan hastaların değerlendirilmeleri Carnasale sınıflandırılmasına göre yapılarak literatürle karşılaştırıldı.

    Referanslar

    1. Aykurt M. Cndemir A.: VI Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı.

    2. Baytok G. Bayram H., Gülşen M.: VIII. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı.

    3. Carnasale, P. G., Stewart, M J., Barnes, S. N.: Acetabular Disruption and Central fracture-dislocation of the hip. J. B J. S. 57-A 1054 - 1059 Dec. 1975.

    4. De Palma, A, F.: The Management of Fractures and Dislocation 2 th. ed. Philadelphia, Saunders Com, pp: 1126-1230, 1970.

    5. Ege, R.: Hareket Sistemi Travmatolojisi. Ankara, Yargıçoğlu Mat. S. 494-506, 1978.

    6. Judet, R., J., Letournel, E.: Fractures of acetabulum. J. B. J. S., 46-A: 1615-1646, Dec. 1964.

    7. Süren O., Pekin T., Öztop A., Türköz A.,: VII. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı.

    8. Stewart, M.: Dislocations, Campbell's Operative Orthpaedics, 5 th. ed A. H. Crenshsw (Ed), Saint Lovis, Mosby Com., pp: 415-423, 1971.

    9. Tipton, W. W., D'ambrosia, D D., Dyle. P.: Non Operative Management of the central fraature, dislocations of the hip.J. B. J. S. 57-A: 888, 893, Oct. 1975.