X. MİLLİ TÜRK ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KONGRESİ

    PANEL 1: ORTOPEDİ ve TRAVMATOLOJİDE KOMPRESYON

    << | Ýçindekiler | >>

    Kemik Diafiz Kırıklarında Kompresyon Osteosentezi


    Doç. Dr. Mişed KOKINO
    İst. Üniv. Ortopedi ve Trav. Anabilim Dalı

    Kemik diafiz kırıklarında başarılı bir tedavi için en önde aranan şartlardan biri stabilitedir. Bu, genelde intramedüller çivi veya plak-vida kombinasyonu ile elde edilir, İntramedüller tespit bugünkü konu dışında olduğundan sadece plak-vida hatta daha doğrusu sadece kompresyon yapan plak vida kombinasyonu üzerinde durulacaktır.

    Kırık iyileşmesinde bilindiği gibi (Şekil 1) fragmanlar arası kompresyonun büyük önemi vardır. Şekilde görüldüğü gibi kompresyon olan bölgede primer kallus ile iyileşme kompresyon olmayan bölgede ise segonder kallus ile iyileşme oluşmaktadır.

    Plak-vida ile osteosenteze geçmeden önce aslında pek sık kullanmadığımız sadece vida ile osteosenteze değinmek isterim. Bu tür osteosentezler ancak kırık hattının saftın en az 2 misli olduğu durumlarda (Şekil 2), yapılır, bu osteosentez oblik ve spiral kırıklarda uygulanır, vida kemik eksenine inen dik ile kırık çizgisine inen dik arasında oluşan açının ortasından vidalanır. Şayet kompresyon yapılacaksa (Şekil 3) vidanın ilk girdiği fragman 4,5 mm ile alt fragman 3,2 mm çapındaki bir matkap ile delinip vidanın alt fragmanı çekmesi ve kompresyon yapması sağlanır.

    Plak-vida ile kompresyon osteosentezi bilindiÄŸi gibi 2 ana grupta toplanabilir :

    1 - Kompresyon cihazı aracı ile yapılan ostresentez,2 - Otokompresyon yani kendi kendisine kompresyon yapan plaklarla gerçekleştirilen osteosentez.

    Çok çeşitli modelleri olmakla birlikte ana prensiplerci benzer olan bu kompresyon cihazlarından örnek olarak AO tipi otokompresyon plaklarından da yine AO'nun DCP plağı ile Mittelmeier'in otokompresyon plağı üzerinde durulacak

    Kompresyon uygulanacak olan kırık hattı (Şekil 4) hafif oblikse kompresyon uygulanacak yön veya plağın tatbik edileceği taraf önemli bir rol oynar. Oblik bir kırığa şekil 4'a daki gibi bir kompresyon uygulanırsa fragmanlarda kayma oluşur, bunun için ya kompresyonun yönü değiştirilir veya şekil 4'b deki gibi plak kemiğin diğer yüzüne tatbik edilmelidir.

    Plak kompresyon uygulanacak kemiğin hangi yüzüne konacaksa ona uymalı ve bilhassa önemle üzerinde durulması gereken bir nokta da plağın orta kısmının iki ucuna göre kemikten biraz açıkta durması, başka bir deyimle kompresyona başlamadan plağın uzağındaki kırık uçlarının mümkün olduğu kadar birbirlerine değmeleri (Şekil 5) aksi takdirde kompresyondan sonra bu uçlar birbirlerine basınç tatbik edeceklerine tam aksine birbirlerinden uzaklaşacak ve ters bir etki ortaya çıkacaktır, Aynı şart oblik kırıklarda da geçerlidir, Ancak kırık hatta seviyesindeki vida kırık hatının kat edecek şekilde oblik konulmalıdır.

    Kompresyon cihazı aracılığa ile yapılan osteosentez tekniğinde kırık hattının takriben 1 cm uzağından 3.2 mm bir delik açılır (Şekil 6) diş çekilir, repozisyon yapılıp plak yerleştirilir ve kortikal vida ile vidalanır, Repozisyonun temini bir kemik tutma pensi aracılığı ile olur Plak ucundan 8 mm ötede drill cezvesi aracılığı ile 3,2 mm çapanda bir delik açılır ve kompresyon cihazının ucu buraya vidalanır. Çengel şeklindeki diğer ucu ise plağa takılır. İlk vida konan kısmın vidalan tamamlanır ve sonra kompresyona başlanır. Kardan anahtarı ile 40-45 kp luk bir basınç, normal somun anahtarı ile 120 kp luk bir basınca kadar varılabilir. Bu yüksek basınç altında repozisyon tekrar kontrol edilerek durum tatminkar ise diğer vidalar konu ve en sonda cihaz çıkarılır, oraya da vida konduktan sonra osteosentez tamamlanır. Osteosenteze başlarken daima ilk vidayı kırık hattının yanındaki deliğe (Şekil 7) tespit etmek gerekir aksi takdirde şekil 7'b deki hayata düşülmüş olur.

    Şekil 8'a da AO'nun DCP (dinamik kompresyon plağı) plakları görülmektedir, Tatbik edildikleri bölgeye göre çeşitli boy ve kalınlıkları mevcuttur. Bu plaklarda (Şekil 8'b) bir kürenin (vida başı) bir silindir içinde kayması prensibi öngörülmüştür. Vida başının düşey hareketi, silindirin yatay kayması sonucu alttaki kemikte bir karşı hareket oluşturur. Tam bir kayma olanaksızdır. Vidaların son konumu oblik ve horizontal sınırların birleşme noktasıdır. Bu noktada vida başı vida deliği ile sperik bir temas içindedir ve bu durumda en iyi stabilite sağlanmış olur. Bu osteosentez tekniği de (Şekil 9) yukarıda anlatılan cihazlı kompresyon tekniğine tamamen benzemektedir.

    Mittelmeier kompresyon plaklarına gelince (Şekil 19) bunların bir tarafı normal delik, diğer tarafta ise en dışta 27 derece meyilli bir delik, plağın uzunluğuna göre en az bir veya birkaç 45 derece meyilli delik, en içte ise kemiğin plaktan uzaklaşmasını önlemek için planlanmış olan oval bir delik vardır(Şekil 11).

    Osteosentez tekniğine gelince önce normal deliklerden (Şekil 12) plak, kırık çizgisinin bir tarafına tespit edilir. Repozisyon yapılıp kırık çizgisine yakın olan oval deliğin en uzak noktasından kayma vidası konup tam sıkıştırılır, sonra da yarım tur gevşetilir. Daha sonra plağın ucundaki 27 derecelik deliğe, kırık ucundan en uzak noktasına (Şekil 13) vida konup sıkıştırılır, aynı şekilde 45 derecelik deliklere sırası ile vidalar konur (daima vidalar kırık çizgisine göre en uzak noktadan konur) ve sıkıştırılır, en sonda da tüm vidalar tekrar kontrol edilerek bir daha sıkılır.

    27 derecelik vida 63 kp luk, 45 derecelik vida 100 kp luk bir basınç sağlar. Bu basınç şekil 14 de görüldüğü gibi 350 kp'a kadar da yükseltilebilir.Kompresyon osteosentezi uygun seçilmiş olgularda tekniğine uyularak yapıldığında çok başarılı sonuçlar vermektedir.

    Not: Şekil fotografları kağıt üzerine silik fotokopi gek1inde olduğundan klişe yapılamamıştır.

    Not: Şekil fotografları kağıt üzerine silik fotokopi gek1inde olduğundan klişe yapılamamıştır.