X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 1:

<< | Ýçindekiler | >>

Trokanterik Kırıklarda Ender Çivisi İle Tedavi

Trokanterik bölge kırıklarında uygulanan internal fiksasyon araçları 6 grupta toplanabilir: 1) Plaklı çiviler, 2) Plaklı kompresyon vida ve çivileri, 3) Osteotomi ve plakla osteosentes, 4) İntramedüller çivilerle r, 5) Kemik çimentosu ile tespit, 6) Endoprotezler.

Intramedüller çivilerden en çok kullanılanı Harris, Zickel ve Ender çivileridir.Femur içi kondili yukarısından girilerek femur cismi medüllar kanalında yukarı çakılan 3-4 elastiki Ender çivileri trokanterik bölgede mediale döndürülerek femur başı yukarısına kadar yapılan tespitte kırık yeri açılmadan girişim yapıldığından bu girişim az şokandır ve infeksiyon oranı düşüktür, erkenden bacağa yük verilebilir. Buna karşı bacakta dışa rotasyon ve diz hareketlerinde sınırlılık gibi komplikasyonları vardır.Biz Ender çivilerini ileri yaşlarda, kemikleri porotik (osteopeni) olanlarda, Intertrokanterik (I ve II tip) kırıklarda çok parçalı trokanterik kırıklarda (Tip-III) kullanıyoruz Waddell'in bildirdiği gibi trokanterik bölge kırık tedavisinde femur dışına yerleştirilen plak veya cismi içine konulan çivi karşılaştırıldığında, tespit oranı ile femur mediali arasında bulunan mesafe femur cismi medialine yaklaştıkça bükülme momenti küçük olacağından intramedüller Ender çivileri ile kırık stubilizasyonu o kadar daha iyi olur görüşü çoğunlukça benimsenmekte olduğundan uygun bulunan olgular da Ender çivisi uygulamaktayız. Biz 1979 dan 1987 ye kadar 106 trokanterik bölge kırığında Ender çivileri ile tespit yaptık. Bunlardan 81 ine ait değerlendirmeleri Sayın Prof Aslanoğlu ile birlikte Madritte'ki XIII. Uluslararası Cerrahi Kongresinde yayınlamıştık. 106 olgudan 72 si intertrokanterik (Tip I ve II), 26 sı pertrokanterik (Tip III) 5 i subtrokanterik ve 3 ü bazal femur boynu kırığı idi.

106 olgudan 94 ü (% 89) u düşme, 8 i (% 8) trafik kazası, 3 ü patolojik kırık ve biri ateşli silahla olmuştu ve açık kırıktı (Gustilo Tip-I),Diğer yayınlarda bu kırık kadınlarda erkeklere göre iki kat fazla olduğu halde bizim olgulardan 64 ü (% 60) bayan idi.81 olgu (% 76) hastaneye olaydan sonraki 24 saat içersinde getirilmişti. Diğer ya yayınlarda çoğunluk 70 yaş üzerinde olduğu halde bizim 106 olgudan 95 ü (% 89) 50 yaş üzerindeydi.

Trokanterik bölge kırığı olan l06 olgudan 47 sinde (% 44) bazılarında birden fazla olmak üzere diğer hastalıklar da eşlik etmekteydi Bunlar; 20 (% 19) kardiyovasküler hastalık, 17 (% 16) akciğer hastalığı, 14 (% 13) diyabet, 5 (% 4) malign hastalıktır. 45 yaş altında olan 4 olgu hariç hemen hepsinin kemikler osteoporotik (osteopenik) idi.7 si lumbal, biri lokal anestezi ile olmak üzere 96 olguda (% 91) girişim genel anestezi ile yapılmıştır.

Diğer yayınlarda ortalama ameliyat süresi 44 dakika (21-160 dakika arası) olarak gösterildiği halde bizim ameliyat süresini tam olarak kaydettiğimiz bir grup olguda bu süre 47 dakikadır.Bütün ameliyatlar imaj insensifayr altında yapılmıştır. Hastalara ameliyat için kan transfüzyonu gerekmemiştir.

Ameliyat esnasında hiç suprakondiler femur kırığı görülmemiştir fakat ameliyattan 9 gün sonra bir hastada suprakondiler kırık görülmüştür. Diğer yayınlarda koltuk değneğiyle ayak üzerine kısmen ağırlık verilmesine ameliyattan 3-5 gün sonra başlandığı belirtilmiştir, Bizim olgulardan Pertrokanterik (III-Tip) ve subtrokanterik (IV-Tip) kırıklar hariç ertesi günü bastırılmaya başlanmıştır.

Bizim olgularımız ameliyattan sonra ortalama 13 günde taburcu edilmiştir. Diğer yayınlarda bu süre ortalama 23 gündür. Bizde sürenin kısa oluşu ailenin ameliyatlı yakını biran evvel evine götürmesindendir. Hastanede ameliyat sonrası 4 ölüm olmuştur. Bunlar kardiyovasküler bozukluk, emboli ve bronkopnomoni nedeniyledir. (Hastanede mortalite oranı % 3.7 dir). Ameliyattan sonraki 3 hasta ise 3 hasta daha ölmüştür. Böylece ilh 3 aydaki ölüm oranı % 6.6 dır. Diğer yayınlarda bu oran % 10- % 14 arasındadır. Bizde genel mortalite oranının düşüklüğü biz:m hastaların daha genç oluşu ve flebotromboz oranının düşük olmasındandır.

103 hastadan 88 i (% 85) yardımsız yürüyebilir şekilde evlerine dönmüşlerdir, diğer yayınlardaki yaş ortalaması daha yüksek olduğundan bu oran ortalama % 70 kadardır.Ameliyat sonu döneminde 3 (% 2.8) yüzeyel infeksiyon, 4 (% 3.7) çivinin aşağıya kayması, 2 (% 1.9) çivinin baş veya boynun dışına kayması gibi oranında komplikasyonlar (% 8.4) görülmüştür. Diğer yayınlarda çivi kayması ortalama % 7 oranındadır. Biz 6 olguda (% 5.6) ikinci kez ameliyat yaptık. Bu diğer yayınlarda % 86 ya kadar yükselmişse de ortalama % 12 dir.106 olgudan ölen 7 olgu dışında 99 hastadan 75 i (% 74) tarafımızdan kontrol edilebilmiştir. İzleme süresi 5,5-49 ay arasındadır (ortalama 9.6 ay).

Uzun süre takip edilebil3n 75 olgudan 19 unda (% 25) dizde çok fazla olmayan ağrı kalmıştır. Diğer yayınlarda bu dizdeki ağrı oranı % 10 - % 100 arasındadır.

Diğer yayınlarda oralama % 21 (% 1 % 100 arasında) oranında bacakta 20 dereceden fazla dışa rotasyon görüldüğü halde bizim olgularda bu oran % 16 (12 olgu) dır.Takip edilen 75 olgumuzda hiç psödoartroz gelişmemiştir ve bir olguda kaynama gecikmesi (% 1.3) görülmüştür

Intertrokanterik kırıklarda (Tip-I ve Tip II) kırık iyileşme süresi ortalama 13,5 hafta (10-16 hafta), Pertrokanterik kırıklarda ortalama 14.7 hafta (12-20 hafta), subtrokanterik kırıkta ortalama 18.4 hafta (15-28) dır.Ameliyatı kısa ve kolay, enfeksiyon oranı düşük ve erken hareket ve yükverme süresi çok kısa olan Ender çivisi ile tespit özellikle porotik kemikli, sistemik hastalığı olan, genel durumu büyük girişime engel olan yaşlı kişilerin trokanter ile kırıklarında konservatif bir tedavi olarak uygulanmalıdır.

Referanslar

1. Arıtamur, A., Domaniç, Ü., Taşer, Ö. Türkmen, M., Öztürk, 1.: Trekanterik bölge kırklarının cerrahi tedavisinde ender fleksibl çivilerinin biyomekanik etkinlikleri, VIII. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı, s.: 128-139, Ankara, Emel Matba, 1984.

2. Chapman, M. W., Bowman, W.B., Csangradi, J. J., Day, L. J., Trafton, P, G., and Bovill, E.G.: The use of Ender's pins in extracapsular fractures of the hip, J. Bone Joint Surg., 63 A; 14-28, 1981.

3. Hall, G., Ainscoov, D. A.: Comparison of nail-plate fixation and Enders'in nailing for intsrtrochanterir fractures, J. Bone and Joint Surg., 63 B: 24-28, 1981.

4. Harper, M. C., Walsch, T.; Ender Nailing for peritrochanteric fractures of the femur. J. Bone and Joint Surg., 67 A: 79-88, 1985.

5. Jacobs, R. R., McLain, O., Armstrong, H. J.: Fixation of intertrochanteric hip fractures. Clin, Qrthop. 146: 62-70, 1980.

6. Kaymak, O., Kunak, F., Altun, N.: Femur üst uç kırıklarında uyguladığımız ameliyat şekilleri ve sonuçları, IX. Milli Türk Ort. ve Trav. Kongre Kitabı, S. 437-439, Ank. Emel Matb. 1987.

7. Iwegbu, C. G., Patel, R. J.: Difficulties and complications of the ender method of treatment of trochanteric fractures of the femur, Injury. 13: 116-124, 1981.

8. DeLee, J, C.: Fractures and Dislocations of the hip, in C. A. Rockwood and D. P. Greens (ed) Fractures in adults pp 1211-1356, Phila, J. B. Lippincott, Co., 1984.

9. Domaniç, Ü. Başkır, O., Taşer, O. ve ark: Trokanter bölge kırıklarının osteosentezinde kullanılan sabit açılı kama-plak ve Ender elastik çivilerinin kemik-malzeme cieformasyon modelinin deney sel araştırılması, IX. Milli Türk Ortopedi ve Trav. Kongre Kitabı, s. 460-464, Ankara, Emel Matb. 1987.

10. Ege, R., Aslanoğlu, O.; Surgical traatınent of lower extremities By Ende: Nails.

11. Kudererna, H., Böhler, N., and Collon, D. J.: Treatment of Intertrochanteric and Subtrochanteric Fractures of the hip by the Ender method, J. Bone Joint Surg., 58 A: 604-611, 1976.

12. Kyle, R. F., Gustilo, R. B. and Premer, R. F.: Analysis of six hundred and Twenty-Two ıntertrochanteric hip fractures J, Bone Joint Surg., 61 A: 216-211, 1979.

13. Levy, R, N., Siegel, M. et al.; Complication of Ender Pin fixation in basicervical, Intertrochanteric and subtrochanteric and subtrochanteric fractures of the W p. J. Bone and Joint Surg., 65 A.; 66-69, 1983.

14. Sisk, T. D.: Fractures, in Canıpbells operative ar thopaedics, ed. A. Ed. A. H. Crenhaw (eds) pp; 1555-2118, St. Louis. V, C., Mosby Co., 1987.

15. Tomruk, A., Çil, A. Erkul, V.; Femoral Proksimal uç kırıklarının Ender çivileri ile tedavisi, VII. Milli Türk Ort. ve Trav. Kongre Kitabı, S. 94-96, Ankara, Emel Matb 1984.

16. Tümöz, A., Kurultay, R., Polat, Ş.: Trokanterik bölge kırıklarında Ender çivisi ve geç neticeleri, VIII. Milli Türk Ortopedi ve Trav. Kongre Kitabı, S. 123-127, Ankara Emel Matb. 1984.