X. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRESÄ°

PANEL 1: ORTOPEDÄ° ve TRAVMATOLOJÄ°DE KOMPRESYON

<< | Ýçindekiler | >>

Osteotomilerde Kompression

Kompressiyonun, osteogenesisi arttırıcı etkisini çok açık anlaşılır şekilde gösteren, Eggers'in faredeki deneyidir, Fizyolojik kompression adını verdiği basıncı, farenin kafasında parietal kemik ortasında dikdörtgen şeklindeki bir kemik flebini bir lastikle bir tarafa doğru basınç yapacak şekilde bağlayarak elde etmiştir. Lastikle basınç oluşturulan yüzeyler arasında kaynama olmuş, aralık oluşan tarafta psödartroz gelişmiştir (1). Eggers, buna dayanarak yarıklı kompression plağını geliştirmiştir, Kompression'un kırık tedavisindeki olumlu etkisini daha iyi bir şekilde kullanan Danistir (2). Onun geliştirdiği kompression plağını daha da geliştiren ve etkin ve yaygın bir şekilde kullanan ve dünyaya tanıtan M. Müller ve arkadaşlarıdır (3). Aynı çalışma gurubundan Perren ve arkadaşları (4), kompression ile birbirine temas eden kırık uçlarında osteonları Wiavers kanalları içinde kolayca ilerleyerek, bir taraftan diğer tarafa kolayca ulaşarak, primer kırık iyileşmesini oluşturduğunu çeşitli deneylerle göstermişlerdir. Mittelmeier ve arkadaşları (5), kompression kırık iyileşmesindeki olumlu etkilerini pratiğe geçiren, çok değerli çalışmalar yapan bir diğer gurubu oluşturmaktadır.

Osteotomilerde kompression en çok femur üst ucunda, daha az olarak diz civarı ve diğer uzun kemiklerde kullanılmaktadır. M. Müller ve arkadaşları (3) kalçanın varus tipi osteotomilerinde kullanılmak üzere kompression oluşturan bir çivili plak geliştirmişlerdir. Olsson, Goldie ve Irstam (6) biri kompression uygulanan, diğeri kompression uygulanan 41 er olguluk iki intertrokanterik osteotomi gurubunu değerlendirmişlerdir. Wainvvright düz kompressionsuz plağı uygulananlarla, Osteotomi bölgesinin iyileşme süresi açısından bir fark bulunmamakla birlikte, psödartroz oluşması bakımından önemli fark bulunmuş, AO kompression plağı kullanılanlarda psödartroz daha az sıklıkla görülmüştür.

Kalça osteotomilerinde kullanılan AO kompression çivili plaklarının çivi uzunlukları ve açıları muhteliftir. Plağın ölçüleri femur boynu uzunluklarına ve yapılacak medializasyonun miktarına göre belirlenir Ancak, en sık kullanılanı, çivi uzunluğu 5 cm ve medializasyon olanağı 1.5 cm olanıdır.

Uygulamada, bütün set hazır bulundurulmalıdır, Rotasyonal deformiteler ve fleksiyon deformiteleri de kolaylıkla düzeltilebilir. Müller'e göre, 25 derecenin üstündeki dışa rotasyon kontraktürü, 70 derecenin altındaki kalça fleksiyonu intertrokanterik varus osteotomisi için kontrendikasyon oluşturmaktadır.

Mittelmeier ve arkadaşlarının geliştirdiği kompression sağlayan çivili plağı benzeri özelliklere sahip olmakla birlikte kendiliğinden kompression oluşturan tiptedir.

Kalçanın varüs ve valgus osteotomilerinde verilecek açı abduksiyon ve adduksiyon filmleri ile belirlenir. Sıklıkla uygulanan, 20 derece varus veya valgustur. Çivinin yönlendirilmesi, sonraki elde edilen açıyı belirler 20 derece varus elde etmek için çivi femura dik olarak değil yukarıya doğru 20 derece ile sevkedilmelidir. Ositeotomi yapılıp plak femura paralel hale getirilince 20 derecelik varus sağlanmış olur Valgus için ise bunun tersi yapılıp, çivinin açısa aşağıya doğru verilmelidir, Müller, varus osteotomisinde medialden, valgus osteotomisinde lateralden yarım kama çıkarmaktadır. Böylece osteotomi tamamlandıktan sonra plağın ucuna kompression aleti takılıp yeterli kompression uygulandıktan sonra plak femura vidalanır. Ameliyattan sonra alçı yapılmaz, hemen ertesi günü egzersizlere başlanır, 3-4 ay süreyle yüklenme verilmeden çift koltuk değneği ile yürütülür.

Çocuklarda kalça çivarı osteotomilerinde kompression uygulanması, çoğunlukla kalça displazisi veya kalça çıkağında uygulanmaktadır. 3-8 yaş arasındaki çocuklarda kompression için iki adet Schanz çivisi ile eksternal fiksatör uygulanabilir. Bu yaş grubunda intertrokanterik çocuk plağı ile bebek plağı ile kompression uygulanabilir, Eksternal fiksatör veya internal tespit kullanımı hekimin tercihi sorunudur. Ancak eksternal fiksatör kullanılanlardaki enfeksiyon riski son yıllarda internal tespite daha üstünlük kazandırmıştır. 8 yaşından sonra ise mutlaka internal tespit ile kompression sağlanmalıdır. Çocuklarda ameliyat sonu dönemde 6 hafta alçı kullanılmalıdır.

Tibia proksimalindeki osteotomilerde kompression uygulanması internal olarak yapılamamaktadır. Üst fragment çok dardır. Bazen eksternal fiksatör ile kompression uygulanabilmekle beraber, seyrek yapılmaktadır. Distal femoral osteotomilerde L plağı ile kompression uygulanabilmektedir.

Referanslar

1. Eggers, G.W.N.: Effect of conta,ct compression on osteogenesis, Inst. Course Lect., 9: 283 - 283, 1952,

2. Danis, R.: Theorie et gratique de 1'osteosynthese. Paris, Masson, 1949.

3. Müller, M. E., Allgövve:, M., Willeneger, H.: Manuel of Int. Fixation, Springer, 1970

4. Perren, S., M., Huggler, A.: The reaction of the cortical bone to compression, Acta Ort. Scand. Suppl. 125: 17, 1969

5. Mittelmeier, H.: Osteosynthesee mit selbsspa.rınenden Druckplatten, Bücherei der Orthopaden,

6. Crenshaw, A H.: Campbell's Opexative Orthop. 7. Ed. Vol. 2, Mosby 1987, p. 1037.