ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 6: OMUZ VE HUMERUS SORUNLARI
<< | Ýçindekiler |
>>
ANTEROİNFERİOR GLENOHUMERAL İNSTABİLİTEDE BANKART UYGULAMALARIMIZ
İlksen GÜRKAN
Ankara Üniv. Tıp Fak. Ortop. ve Trav. A.B.D.
Hakan SELEK
Ankara Üniv. Tıp Fak. Ortop. ve Trav. A.B.D.
Åžadan AY
Ankara Üniv. Tıp Fak. Ortop. ve Trav. A.B.D.
Mehmet DEMİRTAŞ
Ankara Üniv. Tıp Fak. Ortop. ve Trav. A.B.D.
Son yılarda gerek üst ekstremite patolojileine yaklaşım konusunda artan deneyimimiz ve gerekse tanı yöntemleriyle patolojileri teşhiste başarı, glenohumeral instabilitelerin Bankart metodu ile tedavisinde kendisini göstermektedir.
Materyal Metod
A.Ü. Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji A.B.D. EL Cerrahisi Bilim Dalında Ocak 1994 ile Ağustos 1996 tarihler arasında 7 hastanın 7 omuzuna tekrarlayan omuz çıkığı sebebiyle Bankart rekonstrüksiyonu yapılmıştır. Hastaların 2'si bayan, 5'i erkek ve yaş ortalaması 32'dir (18-39). Cerrahi en az,3 defa çıkık olmuş omuzlara gerçekleştirilmiştir. Patoloji 5 hastada sağ, 2 hastada sol omuzda olup, 6 hastada dominant ekstremiteyi ilgilendiriyordu. Ortalama izleme süresi 14 aydır (8-36). İlk çıkık hastaların 6'sında 20 yaşın altında olmuştu. 3 hastada ilk çıkık günlük aktivite sırasında, 2 hastada spor travması sonrasında, 1 hastada trafik kazası sonrasında, 1 hastada ise epileptik kriz sonrası gerçekleşmişti.
6 hastada apprehension testi müsbet bulunmuştur.
Tüm hastalara A.P. ve aksiller lateral grafi, Stryker notch grafi çekilmiştir. Ayrıca 2 hastaya çift kontrast artrografi, 6 hastaya B.T veya M.R.G. ek olarak uygulanmıştır.
Cerrahi teknikte delto-pektoral girişimle önce subskapularis tub. minörden kapsül ile birlikte kesilerek sonra kapsül ve kas birbirinden ayırıldı. Kapsülü gerdirerek Bankart lezyonu görüldü. Glenoid ön yüzü dekortike edilerek 6 olguda glenoid açılan deliklere 1 olguda ise 3 mm'lik tag kullanılarak kapsül uygun gerginlikte fikse edildi.
Sonuçlar
Cerrahi sonrası hastalar 1 hafta omuz askısı ile tesbit edilmekte, 1-3 hafta arası pandulum egzersizlere başlanmakta, 3 haftada aktif izometrik egzersizlere geçilmektedir. 8-10 hafta arasında omuz hareketlerinin %80'nine ulaşılmış ve 5. ayda aktif kontakt sporlar dahil tüm kısıtlamalar kaldırılmıştır.
Tüm hastalar takipte tekrar çağrılarak UCLA ve Constant skorlamasına göre 6,12 ve 18 aylarda değerlendirilmiştir. Constant skorlaması ile hastalar değerlendirilirken, anatomik Bankart onarımın yapıldığı omuzun ağırlık kaldırma kapasitesi, karşı taraf omuzla karşılaştırılarak ölçülmüştür. 12. ayda ise her hastada aynı sonuçlara ulaşabilmiştir. Hiçbir hastada izlemede redislokasyon izlenmemiş olup, herhangi bir komplikasyonla karşılaşılmamıştır (Şekil 1
,
Åžekil 2
,
Åžekil 3
,
Åžekil 4
).
Tartışma
Glenohumeral eklemin stabilitelerine etki eden anatomik faktörler dinamik ve statik komponentler olarak ayrılır. Dördüncü kılıf ve biseps kasları dinamik stabilizanlar iken, glenoid labrum, kapsül, ligamentler ve intraartiküler negatif basınç omuzun statik stabilizanlarıdır. Fibröz labrum glenoid eklem yüzeyi boyunca dar bir fibrokartilaj geçiş zonu üzerinden eklemin derinliğini artırarak, humeral baş için yük taşıyıcı bir yapı oluşturur ve yüzeyi genişleterek omuz stabilitesinde aktif rol oynar. Son yıllarda giderek önemi artan glenohumeal ligamen kompleksi (1Anterior bant, 2-Posterior bant, 3Aralarındaki aksiller poş) veya inferior labrumdaki yaralanmalar akut veya rekürren anterior omuz instabilitelerinden sorumlu tutulmuşlardır.
Bankart onarımı tekrarlayan dislokasyon veya subluksasyonların sebebi olan patolojik komponentleri esas alan bir girişimdir. Kadavra disseksiyonları ile Bankart lezyonu adını alan 5 esas lezyon paterni belirlenmiştir. Bunlar, 1-Kapsüler orjinin ve kartilaj labrumun glenoid kenarından yırtıldığı "klasik Bankart", 2kapsülün skapular boyundan ve labrumun glenoid kenarından ayrıldığı ancak üstteki kapsüle bağlı olarak kaldığı lezyon, 3Kapsülün skapular boyundan ve labrumun glenoid kenardan ayrıldığı lezyon, 4Labrum abrazyonunun olduğu radyolojik olarak belirlenemeyen lezyon, 5-Glenoid kenar kırığının bulunduğu lezyondur.
Teknik olarak zor olan Bankart ameliyatını özel enstrümanlar (suretac veya ankor) kullanılarak daha da kolaylaştırılabilir. Yukarıda belirtilen patolojik komponentlerden herhangi birine yönelik patolojisi iyi belirlenmiş olgularda Bankart uygulaması seçkin bir yöntemdir. Bu uygulama sayesinde eklemin tam anatomik rekonstrüksiyonu sağlanırken, omuz biomekaniği korunur ve diğer yöntemlerdeki dış rotasyon kısıtlılığı oluşmaz. Literatürde diğer yöntemlere oranla daha sık gözlenen redislokasyon uygun teknikle yapılan bankart ameliyatlarında en aza inmiştir. Her hastaya cerrahi öncesi yapılacak iyi bir değerlendirme ve gerekirse artroskopi desteği önemlidir. Rekürren anteroinferior instabiliteye yönelik geçmiş deneyimlerimizin doğrultusunda yeniden uygulamaya başladığımız Bankart ameliyatının kısa dönem sonuçları uygulamanın doğruluğunu kanıtlar niteliktedir.
Referanslar
1. Rowe CR- Patel D, Souhmayd WW.: The Bankart procedure a long term end-result study. J. Bone Joint Surg. (Am.), 60:1,1-i6, 1978.
2. Blasier RB, Bruckner JD, Janda DH.: The Bankart repair illustrated in cross-section. Some anatomical considerations. Am.J Sports Med, 17: 5, 630-637, 1989.
3. Varmarken JE, Jensen CH,: Recurrent anterior dislocation of the shoulder. Orthopedics, 12:3, 453-455, 1989.
4. Payne LZ, altchek DW,: The surgical treatment of anterior shoulder instability. Clin. Sport Med, 14: 4, 863-883, 1995.
5. Rosenberg BN, Richmond JC, Levine WN.: Long -term followup of Bankart reconstruction. Am J Sports Med, 23: 5, 538544, 1995.
6. Post M, Grinblat E.: Congenital anteroinferior instability treated by Bankart repair. Clin Orthop, 291, 97-102, 1993.