XV. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 7: EL VE EL BÄ°LEK SORUNLARI

<< | Ýçindekiler | >>

KRONİK EL BİLEĞİ AĞRISINDA ARTROSKOPİK DEĞERLENDİRME SONUÇLARIMIZ

Kronik el bileği ağrısının etiolojisinde travmadan dejenerasyona kadar çeşitli patolojiler rol oynayabilir. İyi bir öyküyle beraber dikkatli bir fizik muayene bu hastalara yaklaşımda temeli oluştursa da çoğu zaman tanıda yetersiz kalmaktadır. Radyolojik olarak el bileği serisinin elde edilmesi ve radiokarpal kemiklerin anatomisinin ve komşuluklarının ve dolayısıyla ligamantöz oluşumların değerlendirilmesi ikinci basamağı oluşturmaktadır ancak daha spesifik ve modern tanısal yöntemlere çoğunlukla başvurmak gerekir.

Artrografi, artro-manyetik rezonans görüntüleme (artro-MRG) ve artroskopi radyo-karpal eklemin ossöz ve ligamentöz sorunlarında başvurulan değerli tanı yöntemleridir.

1979'da Chen'in(2) el bileği artroskopisini tanımlamasından sonra el bileği hastalıklarında artroskopinin kullanımı günümüze değin büyük oranda artmıştır. Daha sonra bu tekniğe eklenen detaylarla, artroskopi el bileği hastalıklarında tedavide de effektif olarak kullanılmaya başlanmıştır (1,3,5,8).

Bu çalışmanın amacı kliniğimize kronik el bileği ağrısı ile başvuran hastalara uyguladığımız el bileği artroskopisi sonuçlarını ve bu sonuçların artro-MRG sonuçları ile karşılaştırmasını değerlendirmektir.

Materyal ve Metod

Kasım 1994 ile Kasım 1996 tarihleri arasında kliniğimizde kronik el bileği ağrısı nedeniyle fizik muayene, konvansiyonel radyografik inceleme, artro-MRG ve diagnostik artroskopi yapılan 27 hastanın 28 el bileği incelemeye alındı. Hastaların 18 tanesi bayan 10 tanesi erkekti. Ortalama yaş 29.44(14-62) idi. Tüm hastalardan hikayede travma öyküsü alındı. Hastalarda artroskopi öncesinde ortalama 9 aylık (3-14 ay) ağrı öyküsü vardı. Hastaların 8'inde el bileği hareketlerinde kısıtlılık saptandı.

Hastalar klinik muayene ve konvansiyonel grafilerle (el bileği serisi) incelendikten sonra tüm hastalara artor-MRG incelemesi yapıldı. Tek enjeksiyonla midkarpal aralığa eklem distansiyonu sağlayacak şekilde ortalama 5cc gadopentetik asit dimeglumin tuzu (magnevist-schering) enjeksiyonundan sonra el bileğine yönelik MRG incelemesi gerçekleştirildi.

Artor-MRG sonucuna göre patoloji saptanan ve klinik olarak kronik el bileği ağrısı olan 27 hastaya diagnostik artroskopi uygulandı. EL bileğinin artroskopisinde uygulanan teknik bir çok çalışmada tanımlanmıştır. Artroskopilerin hepsi R.İ.V.A. anestezisi altında bu tekniğin genel kurallarına bağlı kalınarak gerçekleştirilmiştir.

Sonuçlar

28 el bileğinin 17 (%60.7)'sinde skafolunat (S-L) lezyonu, bunların 4'üde (%23.5) komplet (tam) yırtık diğer 13'ünde (%76.4) parsiyel yırtık saptanmıştır. Lunotrikuetral (L-T) bağda tam yırtık 6 (%21.4) hastada gözlemlenmiştir. 2 hastada hem LT hem S-L lezyonu beraber gözlenmiştir. Trianguler fibrokartilajda patoloji 7 (%25) hastada saptanmıştır. Bunların 4'ünde (%57.1 ) santral yırtık saptanmış ve debride edilmiştir. 3 hastadaki (%42.8) periferik yırtık açık olarak onarılmıştır. (Resim 1a1 b). S-L bağ yırtığı tanısı olan 17 hastanın 6'sında artro-MRG bulguları ile artroskopi bulguları uyum içinde çıkmıştır (Tablo 1 ). 6 hastanın 4'ünde komplet yırtılma vardı. Artroskopik olarak tanımlanan 13 parsiyel yırtığın yalnızca 2'si artro-MRG ile tanımlanmıştır. L -T bağ yırtığı tanısı alan 6 hastanın 5'inde bu uyum gözlenmiştir. 28 hastanın 20'sinde (%71) klinik değerlendirmeyle artroskopik tanı arasında uyum belirlenmiştir(Tablo 2 ).

Klinik olarak hastaların tümünde ağrı şikayeti vardı. Hastaların 8 tanesinde el bileği hareketlerinde kısıtlılık mevcuttu. Skafolunat bağ yırtık olarak tespit edilen hastaların hepsinde ameliyat öncesi Watson testi (+) idi.

Tartışma

Artroskopi intraartiküler yapıların direkt olarak görülmesini sağlar. TFCC ve interkarpal ligamanların değerlendirilmesi, kıkırdak yaralanmaları ve dejenerasyonu, patolojilerin erken dönemde evrelendirilmesi açısından artroskopi en sağlıklı sonucu verir(1,3,5,8).

Artrografi el bileği patolojilerinde başvurulan en temel invaziv yöntemlerden biridir. Tek enjeksiyonla (RCJ) elde edilen görüntüler TFCC perforasyonları, bağ yırtıkları bazen de kartilaj lezyonları hakkında bilgi vreeblür. Levinsohn (7) üç enjeksiyonlu (MCJ), (RCJ), (DRUJ) antrografiyi önermiş ve daha spesifik olduğunu bildirmiştir. Manester yüksek volumlü tek enjeksiyonla eğer eklemde tam distansiyon sağlanırsa, artrografinin üç enjeksiyonla yapılanla karşılaştırıldığında sadece %2 yanlış sonuç verdiğini bildirmiştir.

Koman ve ark.(6) artrografik ve artroskopik sonuçları karşılaştırdığı çalışmasında 53 hastanın %63'ünde artrografi ile tam tanı konulamadığını vurgular. Roth ve Haddad59) artroskopi ile saptadıkları 37 TFCC yırtığının %70'inde artrografinin ameliyat öncesi pozitif olduğunu saptamışlardır. Eynde ve ark(4) 49 hastanın artrografik ve artroskopik sonuçlarını karşılaştırdıkları çalışmada TFCC'nin santral lezyonlarını tanımlamada artrografinin %84 doğru sonuç verdiğini belirtmişlerdir. Aynı çalışmada periferal lezyonların tanımlanmasındaki oran yalnız %33 bulunmuştur. Ayrıca artrografi ile patoloji saptanmayan hastaların:92'sinde artroskopik olarak patoloji saptanmıştır. Bizim çalışmamızda 28 el bileğinde Artro,MRG ile 20 adet patoloji saptanırken artroskopi ile 34 patoloji belirlenmiştir. Çalışmamızda el bileği artroskopisinin Artro-MRG'den daha üstün bir yöntem olduğu saptanmıştır. Özellikle antrerossöz ligamanların tam olarak belirlenmesinde çok daha yararlıdır. Ayrıca TFC yırtıklarının yerinin ve şiddetinin belirlenmesi, dejeneratif ve travmatik lezyonların ayrımın yapılması yine artroskopi ile daha doğru yapılabilmektedir. Artroskopi ile tanı konulabilmekte, lezyonun derecesi, belirlenmekte ve aynı zamanda tedavisi yapılabilmektedir (Şekil 1 , Şekil 2 ).

Artrografinin uygulanması ve sonuçları hakkındaki yayınlar bir çok farklılıkla göstermektedir. Artro-MRG ise artrografiye nazaran daha fazla duyarlı ve özeldir ancak pahalı bir yöntem olması kullanımını kısıtlamaktadır. Sonuçta el bileği artroskopisi, kronik el bileği problemlerinde hem tanı hem de tedavide değerli bir metod olarak görünmektedir.

Referanslar

1. Adolfson L: Arthroscopy for diagnosis of posttraumatic wrist pain. J Hand Surg (Br), Vol: 17; p: 46-50, 1992.

2. Chen Y-C. Arthroscopy of the wrist and finger joints. Orthopaedic Clinics of North America, 10; p: 723-733.

3. De Smet L, Dauwe D, Fortems Y: The value of wirst arthrosopy. J Hand Surg (Br), Vol: 21 (2); p: 210-212, 1996.

4. Eynde S, V, De Smet L, Fabry G: diagnostic value of artrography and arthroscopy ot the radiocarpal joint. Arthroscopy, Vol: 10(1); p: 50-53, 1994.

5. Jones W A, Lovell M E: the role of arthroscopy in the investigation of Wrist disorders. J Hand Surg (Br), Vol: 21 (4); p: 442-445, 1996.

6. Koman LA, Poehling GG, Toby EB, Kammire g, Chronic wrist pain: indications for wrist arthroscopy. Arthroscopy, 2; p: 116-119, 1990.

7. Levinsohn EM, Rosen ID, Palmer AK. Wrist arthrography: value of the threecompartment injection method. Radialog, 179; p: 231-239, 1991.

8. Nagle D J, Benson L S: Wrist artroscopy. Indicatons and results. Arthroscopy, Vol: 8 (2), p: 198-203, 1992.

9. Roth JH, Haddad RGF. Radiocarpal arthroscopy and arthrography in the diagnosis of ulnar wrist pain. Arthroscopy, 2; p: 234243, 1986.