XV. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 9: Diz Sorunları

<< | Ýçindekiler | >>

DİZ MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME TEKNİĞİNİN TANISAL DEĞERİ (Artroskopi ile sonuçların değerlendirilmesi)

Diz sorunlarının tanısında en fazla tercih edilen, en başarılı yöntem Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) tekniğidir. Ekonomik yönü ortopedi ve radyoloji literatürlerinde sürekli bir tartışma konusudur(7,9,10,12).

MRG'nin geniş tanı yelpazesinde, meniskopatiler, ligament yırtıkları osteonekrozlar osteokondritis dissekans (OCD), stres kırıkları, vasküler anomaliler ganglionlar, kemik ilgili hastalıkları, kondropatiler, enfeksiyonlar ve tümörler yer alır. Ancak MRG bunların hepsinde eşit başarıyı gösterememektedir(1). Bugün ne artroskopiyi, ne de MRG'yi kusursuz teşhis yöntemi olarak kabul etmek mümkün değildir(2,4,7,9,12). Biz bu çalışmamızda artroskopi ile kontrolünü yapabildiğimiz 16 parametrenin MRG tekniği ile başarısını araştırdık.

Hastalar ve Yöntem

10.12.1993-6.9.1996 tarihleri arasında kliniğimize başvuran 46 hastanın 49 dizi ele alındı. Hastaların 25'i bayan, 21'i erkek ortalama yaşları 34,8 (17-69) idi. İncelemeye aldığımız 49 dizin hepsine MRG incelemesi yapıldı. MRG incelemelerinde sekiz ayrı merkezde 1,5 T gücündeki cihazlar kullanıldı.

Değerlendirmeler iki grupta yapıldı. Grup I'de MRG merkezlerinin radyologları tarafından yapılan değerlendirmeler artroskopi bulguları ile karşılaştırılırken (Tablo 1 ), Grup II'de çalışmalarını diz MRG'si üzerine yoğunaştırmış bir radyologun (AA) artroskopi bulgularını bilmeksizin yaptığı yorumlar değerlendirildi (Tablo 2 ).

Değerlendirilmede hem artroskopi ile hem de MRG tekniği ile değerlendirilebilecek 16 parametre ele alındı. Bu parametreler: Medial sinovial, lateral sinovial, komplet plikalar patellar, troklear, medial femur kondili, lateral femur kondili, medial tibia platosu, lateral tibia platosu eklem kıkırdakları medial, lateral menisküs yırtıkları ön çapraz bağı diskoid menüsküs eklem faresi parsiyel menisektomi ve osteokondritis dissekans'tı.

Yapılan MRG incelemeleri ile artroskopiler arasında ortalmaa 8,7 hafta zaman farkı vardı. Artroskopiler kliniğimizde iki cerrah tarafından (MT, UH) uygulandı. 49 dizin 31'ine antero-medial ve antreo-lateral portaller ile, 18'ine superomedial veya superolateral portaller ile girildi ve uygun cerrahi girişimlerde bulunuldu. Tüm artroskopik incelemelerin video kayıtları alındı.

MRG'deki patoloji artroskopide doğrulanırsa gerçek (+), doğrulanmazsa yalancı (+) sonuç olarak kabul edildi. MRG'de patoloji tespit edilmezken artroskopide patoloji saptanırsa yalancı (-), patoloji saptanmaz ise gerçek (-) sonuç olarak kabul edildi. Genel bir değerlendirme olması ve parametre sayısının fazlalığı nedeni ile gerçek (-)'ler değerlendirmeye alınmadı. Bundan dolayı duyarlılık, özgüllük, doğruluk ölçümleri yapılamadı(5,13).

Sonuçlar

Grup I'de %50'nin üzerinde gerçek (+) değerlendirilen 6 parametre varken (Tablo 1 )- bu sayı grup II'de 13 idi (Tablo 2 ). Yine grup I'de %50'den az gerçek (+) parametre sayısı 10 iken, bu sayı grup II'de 3'tü. Grup I'de yalancı (-) 15 parametre, grup II'de 11 parametre bulundu. Yalancı (+) parametre sayısı grup I'de 4 iken grup II'de 1'idi.

MRG tekniği ile diz ekleminin değerlendirilmesinde, hem grup I'de hem grup II'de özellikle lateral tibia platosu olmak üzere her iki tibia platolarının kıkırdak yapılarını değerlendirmede belirgin bir yetersizlik saptandı. Sonuçları daha başarılı olan grup II'de lateral tibia platosundaki 8 lezyondan hiçbirisi retrograd değerlendirmede de görülemezken medial tibia platosundaki 4 lezyondan sadece 1 tanesi fark edilebildi.

Femur kondilleri üzerindeki eklem kıkırdaklarının değerlendirilmesi tibia platolarındaki eklem kıkırdaklarının değerlendirmekten daha başarılı sonuçlar verdi. (%50 ve 75 gerçek [+]) Eklem yüzeyleri arasında en kalın kıkırdak yapısına sahip olan patellar ve troklear eklem yüzleri %100 ve 83 gerçek (+) sonuçlar verdi.

MRG tekniğinde tanı güçlüğü yaşanın bir diğer konu da eklem içi serbest fragmanlardı. Kesitlerin fragmandan geçme olasılığına bağlı olarak görüntü yetersizliğinden çok şans faktörü söz konusu idi.

Komplet, medial, lateral sinovial plikalarda sırası ile %100, 80 ve 50 gerçek (+) sonuç alındı.

Tartışma

MRG ile teşhis edilemeyen lateral tibia platosunun kondropatileri I-IV arası gradelendirildi. Artroskopide bir dizde G II, 4 dizde G III, 3 dizde G IV olarak değerlendirildi. Bu lezyonlar grup II'de retrograd olarak MRG'de incelenmesine rağmen görülemedi(5,14). Bu nedenle MRG tekniğinin diz içinde en zorlandığı bölge lateral tibia platosu olarak tespit edildi. Bu bölgenin neden zor değerlendirildiğine dair bir görüş birliğine varılamadı. Medial tibia platosunun eklem kıkırdağında grup I'de % 0, grup II'de % 25 gerçek (+) sonuç elde edildi.

Eklem içi serbest fragmanların yakalanması tesadüfi olduğundan buna MRG tekniğinin yetersiz olarak değerlendirmek pek doğru olmaz düşüncesindeyiz(5).

Patellar ve troklear eklem yüzeylerinin kondropatilerinin tanısı bu bölgedeki kıkırdak dokusunun kalın olması nedeni ile daha yüksek oranda gerçek (+) sonuç elde ettik(5,14). Grup II'de medial menisküs yırtığı için %i00, lateral menisküs yırtığı için %70, diskoid menisküs için %60, parsiyel medial menisektomi için %100 gerçek (+) sonuç elde edildi. Meniskopatilerde gerçek (+) değerlerimizin ortalaması %89' du ve literatürle uyumlu bulundu(3,4,5,6, 9,11,13).

Kaplan ve arkadaşlarının belirttiği gibi bizde grup ll'de GI ve GII meniskus lezyonlarının hiçbirinde artroskopide yırtık tespit etmedik, bu nedenle değerlendirmeyen G III yırtıkları aldık(2,11,12).

Ön çapraz bağ için yapılan değerlendirmelerimizde %85 gerçek (+) değer bulduk(4,8).

Sonuç

Her yeni teknikte olduğu gibi MRG'nin yorumlanmasında da bir bilgi ve deneyim birikimi vardır. Bu nedenle diz sorunlarının değerlendirilmesinde non invaziv yöntemlerin başında gelen MRG tekniğinin başarısı kadar yorumlanmasının da önemi çok büyüktür. İyi yorumlamalara rağmen MRG' deki yetersizlikler bu tekniğin henüz çok iyi olmadığını göstermektedir(9).

Referanslar

1. By David P. Johnson, M.B.CH.B., F.R.C.S., (ORT), MD, Deborah M. Eastwood, M.B.CH.B., F.R.C.S. and Peter J. Withrow, M.B.CH.B., F.R.C..S., Bristol Engand: Symptomatic Synovial Plicae of the Knee: J.B.J.S. V:75-A No: 10, 1485-1496, 1993.

2. Crues, J.C, III, Mink, J.H., Levy, T.L., Lotysch, M., and Stoller, D.W.: Meniscal tears of the knee: accuracy of MR imaging. Radiology 164: 445, 1987.

3. Jeffrey M. Silverman, MD, Jerrold H.Mink, MD, Andrew L. Deustsch, MD: Discoid Menisci of the Knee: MR Imaging Appearance: Radiology; 173: 351-354, November 1989.

4` Jerrold H. Mink, M.D. and Andrew L. Deutsch, M.D.: Magnetic Resonance Imaging of The Knee. Clin. Orthopae. Rel. Res. No: 244, 29-47, 1989.

5. JuergHolder and Donald Resnick: Condromalacia Patellae (Commentary): Am.J.Ront.: 158; 106-107 January 1992.

6. Leigh J. Herman, M.D. Javier Beltran, M.D.: Pittalls in MR Imaging of the Knee. Radiology 167: 775-781, 1988.

7. N. Reha Tandoğan, Kayaalp, A., İ.T. Benli, Ethem F. Mumcu, Kemalettin Ardıçoğlu Dizin manyetik rezonans göüntülemesinde yalancı meisküs yırtıkları (Artroskopi bulguları ile karşılaştırma): Acta. Orthop. Trau. Turc. 28, 297-300, 1994.

8. Sevil KursunluoÄŸlu-Brahme, ad Donald Resnick, X Magnetic Resonance Imaging of the Knee: Ortho. Clin. of North Am. Vol: 21, No:3, July 1990.

9. Stephen F. Ouinn, Thomas F. Brown, Meniscal Tears Diagnosed with MR Imaging versus Arthroscopy: How Reliabe a Standard Is Artroscopy?: Radiology 181: 843847, 1991.

10. Patrick A. Ruwe, James Wright, MPH, FRCSC, R. Lawr Randall, BA, J. Kevin Lynch, PeterJolk, Shirley McCarty, Can MR Imaging Effectively Replace Diagnostic Arthroscopy: Radiology 183. 335-339, 1992.

11. Phoebe A. Kaplan, Nick L. Nelson, Kevin.I. Garvin, David E. Brown: MR of the Knee: The Significance of High Signal in the Meniscus That Does Not Clearly Extend to the Surface: Am. J. Roent.: 156, 333-336, February 1991.

12. Thomas Muellner, Reinhard Weinstabl, Rudolf Schabus, Vilmos Vecsei, and Franz Kainberger: The Diagnosis of Meniscal Tears in Athletes. Aconparison of Clinical and Magnetic Resonance Imaging Investigations: The A.J.S.M. V:25, No:l,7-12 February 1997.

13. Thomas N.Vahey, Harold t Bennett, L.Eugene Arrington, K.Donald Shelbourne, JudeNg: MR Imaging of the Knee: Pseudotear of the Lateral Meniscus Caused by the Meniscofemoral Ligament: Am.J.Ront.: 154, 1237-39 June 1990.

14. Thomas R.McCauley, Ruben Kier, Kevin J. Lynch, Peter Jokl: Chondromalacia Patellae: Diagnosis with MR Imaging: Am.J.Ront.: 158.: 101-105 January 1992.