XV. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 9: Diz Sorunları

<< | Ýçindekiler | >>

MENlSKÃœS YIRTIKLARININ SERBEST PERÄ°OST GRAFTLERÄ° Ä°LE ONARIMI

Diz eklemi, yük taşıyan bir eklem olması ve stabilitesinin yumuşak dokular aracılığıyla sağlanması nedeniyle aktif kişilerde en çok yaralanan eklemdir. Diz travmalarının en sık nedeni spor yaralanmalarıdır ancak teknolojinin ilerlemesi ile artan iş ve trafik kazaları gibi yüksek enerjili kazalar da diz travmalarına sıklıkla neden olmaktadır. Diz travmalarından sora en çok görülen patoloji menisküs yırtıklarıdır. Menisküs yaralanmaları sporcularda görülen en sık yaralanmadır (SonneHolm, 1980) Menisküs lezyonlarına artroskopik yaklaşım ortopedi kliniklerinde tüm cerrahi yükün %10 ila %20'sini oluşturmaktadır. Total veya parsiyel menisektomi son 10 yıl öncesine değin birçok ortopedist tarafından menisküsün hemen feda edilebilecek bir oluşum olduğu düşüncesiyle yaygın olarak uygulanmaktaydı. Yapılan çalışmalar diz ekleminde oluşan dejeneratif değişikliklerin çıkarılan menisküs miktarı ile doğru orantılı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle menisküs yırtıklarında tedavinin amacı fonksiyonlarını devam ettirebilmek için menisküsü mümkün olduğunca korumak, uygun lezyonlarda onarmaktır. Menisküsün 1/3 periferinde yeterli damarlanma olduğu için bu bölgenin yırtıkları stabilize edilirse yeterli histolojik iyileşmenin olduğu bilinmektedir. Santral 2/3 kısmındaki yırtıklarda yırtık dudaklarını dikmeye ek olarak fibrin pıhtısı ile kaplama, sinovya ile yırtık arasında tünel açma, yırtık üzerine sinovyal flep devirme gibi yöntemlerle damarlanmanın getireceği doku iyileşmesi faktörlerini bölgeye ulaştırarak iyileşme olmaktadır ancak histopatolojik açıdan kaliteli iyileşme sağlanamamaktadır. Hyalen kıkırdak defektlerinin onarımında kullanılan periosteumun fibröz kıkırdağa dönüşebildiği ve taşındığı dokuya bağlanabildiği bildirilmiştir. Periosun sinovyal sıvıdan beslenebilmesi, fibrokondrosite dönüşebilmesi ve taşındığı doku hücreleri bağlayıcı özelliği olması nedeniyle santral 2/3 menisküs yırtıklarının tedavisinde yararlı olacağı düşünülmektedir.

Materyal ve Metod

18 erişkin Yeni Zelanda tavşanı deney gurubu (Grup A) ve kontrol grubu (Grup B) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Her iki gruptaki hastaların medial menisküslerinin avasküler zonlarında defekt yaratıldı (Tablo 1 ).

B grubundakiler sadece dikiş ile tutturuldu, A grubundakilere ise defekte serbest periost grefti yerleştirildi. Tüm hayvanlara kafes içerisi serbest aktivite verildi ve serbest olarak beslenmelerine izin verildi. Ameliyattan sonraki 42. günde 390 mg pentobarbital sodium + 50 mg phenytoin sodium ile öldürüldü. Medial menisküsler çıkarıldıktan sonra Van Gieson, immünhisto kimyasal boyama ve Hematoxylin ve Eosin ile ışık mikroskopisinde incelendi. Spesimenler, hangi gruplara ait olduğunu bilmeyen bir patolog tarafından defektlerin dolması, fibrokartilaj dönüşüm ve kemikleşme açısından değerlendirildi ve Pineda tarafından geliştirilen bir puanlamaya göre puanlandı (Tablo 2 ).

Sonuçlar

Çeşitli nedenlerle çalışma dışı bırakılan olgular dışarıda bırakıldığında çalışma grubunda 7, kontrol grubunda da 7 hayvan kaldı. Spesimenler dağılımlarından haberdar olmayan bir patolog tarafından değerlendirildi. Çalışmada kullanılan puanlama sistemi ile çıkarılan sonuçlar iki örnekli Wilcoxon Rank-Sum testi ile değerlendirildi. Defekt dolması açısından bakıldığında p > 0.05 bulunurken fibrokartilaj değişiklikte ise p < 0.05 bulundu. Diğer gözlenen parametreler arasında ise gruplar arasında farklılık gözlenmedi.

Tartışma

Periost birçok yazarlar tarafından hem deneysel hem de klinik çalışmalarda hyalen kıkırdak defektlerinde kullanılmıştır. Ancak yapılan çalışmalarda periostun hyalen kıkırdak dönüşümde yetersiz kalarak fibrokartilaj ürettiği gözlenmiştir. Bu sonuçtan yola çıkarak çalışmamızda meniskal kıkırdak defektlerinde periost kullandık. Perifere uzanan avasküler yırtıkların iyileşme potansiyeli olduğu daha önceden gösterilmişti. Bu nedenle çalışmamızda avasküler zonda defekt yaratmayı uygun bulduk. Çalışma grubunda fibrokartilaj yoğunluğunun fazla bulunması periostun etkinliğini göstermektedir ancak defekti doldurmada yetersiz kaldığını düşündürmüştür. Daha ilerideki çalışmalarda bu nokta gözönünde bulundurarak defekt doldurmaya yönelik girişimlerde bulunmak gereklidir.

Çalışmamız periostun avasküler zondaki meniskal defektlerde fibrokartilaj yoğunluğunu arttırdığını göstermiştir. Ancak klinik uygulamaya geçilebilmesi için defekt dolgu özelliğinin arttırılması ve mekanik gücünü arttırıcı özelliği üzerinde çalışmak gereklidir.

Referanslar

1. Amoczky, S.P., Warren, R.F., Spivak, J.M.: Meniscal Repair Using an Exogenous Fibrin Clot. J. Bone Joint Surg. 70-A(8): 12091217, 1988.

2. Cabaud, H.E., Rodkey, W.G., Fitzwater, J..: Medial Meniscus Repairs. Am J. Sports Med. 9(3): 129-134, 1981.

3. Fairbank, T.J.: Knee Joint Changes After Meniscectomy. J. Bone Joint Surg. 30-B(4): 664-670, 1948.

4. Henning, C.H., Lynch M.A., Clark, J.R.: Vascularity for Healing of Meniscus Reparis. J. Orthop. Res. 3(1): 13-18, 1987.

5. Karahan, M., Kerola, T., Jussi K.: Meniscal Healing by Periosteum. Presented in the l2th ESSKA meeting in Berlin, Germany May, 1994.

6. O'Dricoll, S.W., Salter, R.B.: The Induction of Neochondrogenesis in Free Intra-Articular Periosteal Autografts under the Influence of Continuous Passive Motion. J. Bone Joint Surg. 66-A(8): 1248-1257.

7. Pineda, S., Pollack, A., Stevenson, S. et al: A Semiquantitative Scale for Histologic Grading of Articular Cartilage Repair. Acta Anat. 1992; 143: 335-340.