ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 11: ARTROPLASTİ
<< | Ýçindekiler |
>>
ÇİMENTOSUZ PRİMER TOTAL KALÇA ARTROPLASTİLİ OLGULARIMIZIN UZUN DÖNEM İZLEME SONUÇLARI
Ethem GÜR
Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ortopedi ve Travmatoloji ABD, Ankara
Metin L. BAYDAR
Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ortopedi ve Travmatoloji ABD, Ankara
Servet TUNAY
Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ortopedi ve Travmatoloji ABD, Ankara
Erbil OÄžUZ
Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ortopedi ve Travmatoloji ABD, Ankara
Çimento teknolojisi ve çimento uygulama tekniklerindeki gelişmelere rağmen çimentolu uygulanan Total kalça protezlerinde aseptik gevşeme sorunu aşılamamıştır(1,3,5,7,8). Özellikle uzun yaşam beklentisi olan hastalarda bu durum önemli bir sorundur(1.3.5.7,8).
Bu retrospektif çalışmamızın amacı, akrilik fiksasyona alternatif olan, biyolojik fiksasyon sağlayan multipl tanecik şeklindeki porlarla kapalı femoral stem ve self-tapping veya vida fiksasyonlu asetabular konponenti olan primer total kalça artroplastisi yapılan olgularımızın 2-5 yıllık klinik ve radyolojik takip sonuçlarını değerlendirmektir.
Metod ve Materyal
Ocak 1990 ile Aralık 1995 yılları arasında 210 hastanın 232 kalçasına çimentosuz asetabulur kamopanentlerin kullanıldığı primer total kalça artroplastisi uygulandı. Asetabulur kompanent olarak selftapping veya vida fiksasyonlu asetabulur komponent kullanıldı. Revizyon ameliyatları bu seriye dahil edilmedi. Ortalama izleme süremiz 36 ay ve 35 hastanın takip süresi 5 yıldır. Olgularımızın yaş ortalaması 57.5 (50-60), bayan/erkek oranı 2/5'dir. (126 erkek ve 84 bayan). Hastalara osteoporoz derecesi Singh indeksine göre değerlendirilmiştir. Hastaların ameliyat öncesi röntgenlerinde yapılan değerlendirmede Singh indeksi Grade V ile III arasındaydı. Femur proksimalindeki kortikal kemik yapının durumu ise Dorr indeksine göre hesaplanmış ve Dorr indeksi 45-75 (ort. 60) olarak hesaplanmıştır. Olgularımızdaki en sık görülen primer patoloji primer dejeneratif artridir (190 hasta %91 ). Diğer tanılar avasküler nekroz 10 (%5), romatoid artrit 4 (%2), ankilozan spondilit 2 (%1), diğer 4 (%2) idi. Hastalarımız ameliyat öncesi genel kontroldan geçirildi. Özellikle lokal enfeksiyon odağı olamaması için genel muayene yanında diş polikliniğince de kontrole tabi tutuldu. Bütün hastalarımız genel anestezi altında posterolateral yaklaşımla ameliyat edildi. Ameliyattan 6-8 saat önce başlanarak bütün hastalarımıza antibiyotik ve antitrombotik proflaksi 1 hafta süreyle uygulandı. İdame olarak düşük doz aspirin kullanılarak proflaskiye devam edildi. Olgularımızın çoğunda 28 mm'lik femoral baş kullanıldı (Şekil 1
, Åžekil 2
, Åžekil 3
).
Bütün olgularımız radyolojik değerlendirme yanında ameliyat öncesi ve sonrası Harris kalça skorlarını dökümante ederek izledik. Olgularımızın Harris kalça skoru ameliyat öncesi 37.8, (25-60), ameliyat sonrası döneminde ise 84.7 (51-98) puandır. Buna göre 146 olguda (%62.3) Harris kalça skoru çok iyi, 52 olguda (%22) iyi, 26 olguda (%1 1 ) orta ve 10 olguda (%4) kötü sonuç elde edilmiştir. Hiçbir olgumuzda enfeksiyona rastlanmamıştır. 10 olgumuzda heterotopik ossifikasyon ve buna bağlı hareket kısıtlılığı gelişti. İki olgumuzda kapalı redüksiyonla tedavi edilen dıslokasyon görülmüştür.
Radyolojik çalışmalarımızda ise hiç bir olgumuzda ilerleyici gevşeme saptanmamıştır. İzleme süresi 5 yıl olan 35 olgumuzun 15'inde femoral stemde Zon 1 ve Zon 3'de ilerleyici olmayan radyolüsensi saptanmıştır. Yapılan klinik ve radyolojik izlemelerde hiç bir hastamızda revizyon gerektiren gevşeme ve fiksasyon sorunu gelişmemiştir.
Tartışma
Çimentolu protezlerde daha az ağrı şikayetlerinin olmasına rağmen başlangıç asetabular ve femoral kompanent stabilitesi sağlanan ve 65 yaşın altındaki hastalarda, daha fizyolojik bir yöntem olan ve revizyon gerektiği zaman uygun kemik stoğu sağlayan, çimentosuz protezler tercih edilmektedir(2,4,6,7,10). Dirençli uyluk ağrısı olan 14 hastamızda yaptığımız çalışmada bu hastalardan 5'inde MRG ile ortaya konular lomber diskopatinin varlığını saptadık. Bu olgularda ağrının gerçek nedeninin ne olduğu kesin olarak ortaya konulamamıştır.
Kötü sonuç alınan 10 olgu hetorotipik ossifikasyon gelişen hastalardan oluşmaktadır. Çünkü hetorotopik ossifikasyon özellikle kalça hareketi ve ağırı parametrelerini olumsuz etkilemektedir. Ayrıca aynı tarafta gonartrozu olan hastalarda yeteri kadar tatmin edici sonuçlar elde edilememiştir. Bu hastalarda özellikle fonksiyonel skorlar yeteri kadar tatmin edici bulunmamıştır.
Çimentosuz asetabulur kapların kullanıldığı serilerde gevşeme sorunlarının çimentolu serilere göre daha az olduğu bildirmektedir(1,3,5,7,8). Çimentolu asetabulur kapların kullanıldığı olgularda özellikle ilk 10 yılda gevşeme ortaya çıkmaktadır. 10 yıllık izlemelerde asetabulumda gelişen radyolojik gevşeme femoral steme göre daha az olmasına rağmen, özellikle kemik bloktaki kayıp, asetabulur protrüzyon ve revizyon ameliyatlarının zorluğu önemli bir sorundur.
Sonuç
Bu çalışmamızda elde ettiğimiz başarılı sonuçlar, primer total kalça artroplastisinde uygun hasta seçimi ve önerilen endikasyonlarda, çimentosuz fiksasyon tekniklerinin kullanımını desteklemektedir. Genel anlamda aktif ve genç hastalarda çimentosuz asetabulur komponentler önerilmektedir. Femoral stemler ise çimentosuz kullanıldıklarında bir miktar fazla uyluk ağrısı ve erken dönemde fiksasyon sorunu oluştursa da klinik anlamda büyük bir sorun oluşturmamaktadır.
Referanslar
1. Charnley., John: Low Friction Arthroplasty of the Hip. Theory and Practice, pp. 66-90. New York, Springer, 1979.
2. Charnley., John: Low Friction Arthroplasty of the Hip. Theory and Practice, New York, Springer, 1979.
3. Charnley., John, and Cupic Zoran: The nine and ten year results of the low-friction arthroplasty of the hip. Clin. Orthop., 95: 9-25, 1973.
4. Hodgkinson, J. P.; Sheley, P.; and Wroblewski, B. M.: The correlation between the roentgenographic appearance and operative findings at the bone-cement junction of the socket in Charnley low friction arthroplaties. Clin. Orthop., 228: 105-109, 1988.
5. Kavanagh, B. G.; Dewitr, M. A.; Ilstrup, D. M.; Stauffer, R. N.; and Coventry, M. B.: Charnley total hip artroplasty with cement. Fifteen-year results. J. Bone and Joint Surg., 71-A: 1496-1503, Dec. 1989.
6. Mulroy, R. D., Jr., and Harris, W. H.: The effect of improved cementing tecniques on component loosening in total hip replacement. J. Bone and Joint Surg., 72-B(5): 757-760,1990.
7. Stauffer, R. N.: Ten-year follow-up study of total hip replacement. With particular reference to roentgenographic loosening of the components. J. Bone and Joint Surg., 64-A: 983-990, Sept. 1982.
8. Sutherland, C. J.; Wilde, A. H.; Bordan, L. S.; and Marks, K. E.: A ten-year follow-up of one hundred consecutive Muller curved-stem total hip-replacement arthroplasties. J. Bone and Joint Surg., 64-A: 970-982, Sept. 1982.
9. Sutherland, C. J.; Wilde, A. H.; Bordan, L. S.; and Marks, K. E.: A ten-year follow-up of one hundred consecutive Muller curved-stem total hip-replacement arthroplasties. J. Bone and Joint Surg., 64-A: 970-982, Sept. 1982.
10. Wroblewski, B. M.: 15-21-year resufts of the Charnley low-friction arthroplasty. Clin. Orthop., 211:30-35, 1986.