ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 11: ARTROPLASTİ
<< | Ýçindekiler |
>>
TOTAL DİZ PROTEZİ SONUÇLARIMIZ
Adnan KONAL
S.S.K. Göztepe Eğitim Hastanesi 2. Ortop. ve Trav. Kl.
Ender UÄžUTMEN
S.S.K. Göztepe Eğitim Hastanesi 2. Ortop. ve Trav. Kl.
Süreyya GÜNDÜZ
S.S.K. Göztepe Eğitim Hastanesi 2. Ortop. ve Trav. Kl.
Yusuf ÜNAL
S.S.K. Göztepe Eğitim Hastanesi 2. Ortop. ve Trav. Kl.
Yaşam süresinin uzamasıyla birlikte özellikle yük binen eklemlerde oluşan osteoartrit, aktivasyonu sınırlayan en önemli problemlerden birisidir. Diz osteortritinin ilerlemiş derecelerinde, günümüzde çözüm olarak önerilen diz protezi tedavisi başarı ile uygulanmaktadır(7,8).
Gunston(3)un 1971 yılında yayınladığı makalesi ile birlikte diz protez uygulamaları altın çağını yaşamaya başlamış, bunu izleyen yıllarda birçok protez modeli dizayn edilmiş ve kullanılmıştır(6,7,8).
1973 yılında Freeman ve Swanson'un (2) yaptığı çalışmalar protez tasarımı ve uygulanan cerrahi teknikler açısından birçok konuya ışık vermiş ve belli ilkelerin yarleşmesini sağlamıştır.
Günümüzde başarıyla uygulanan ve iyi sonuçlar veren birçok protez biçimi (dizaynı) vardır.
Biz bu çalışmamızda; kliniğimizde kullandığımız yarı sınırlamalı (semiconstrained) ve çapraz bağ yerine geçen (Cruciate substituting) protez modeli ile(5) yaptığımız olguların en az 3 yıllık izleme sonuçlarını veriyoruz.
Materyal ve Metod
Mart 1989 ve Aralık 1994 tarihleri arasında, S.S.K. Göztepe Eğitim Hastanesi 2. Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde, ameliyat edilen ve posterior stabilizan kondiler tip total diz protezi uygulanan 28 hastanın 29 dizi, en az 3 yıl ortalama 4.2 yıl izlenerek çalışma kapsamına alındı.
19 bayan ve 10 erkek hastanın ortalama yaşları 66 (59-79) idi.
Protez uygulanan dizlerin 15'i (%51.7) s01, 12'sİ (%41.4) Sağ Ve 2'Sİ (%6.9) bilateraldi.
Olgularımız osteoartrit etyolojisine göre sınıflandırıldığı zaman 19 (%65.5) hastanın tanısı primer osteoartrit, 4 (%13.7) hastanın romatoid artrit ve 6 (%20.6) hastanın tanısı da postravmatik artritdi.
Polikliniğimize başvuran ve diz osteoartiti klinik bulguları veren tüm olgulara ayakta basarak, diz 15 derece fleksiyonda PA ve lateral grafi çekildi. Tüm dizler Ahlback'ın(1 ) radyolojik osteoartrit sınıflamasına göre
deÄŸerlendirildi. Grade III, IV ve V osteoartriti olan olgular yaÅŸ ve diÄŸer
özellikleri göz önüne alınarak cerrahi endikasyon konuldu. Cerrahi endikasyon konulan olgulara ameliyat öncesi ve sonrası diz cerrahisi derneğinin değerlendirme kriterleri esas alınarak skorlamaları yapıldı (9).
Ameliyat genel anestezi altında havalı turnike kontrolünde önde uzunlamasına orta hat kesisi yapıldı ve üç komponentli çimentolu protez yerleştirildi. 1. jenerasyon sefalosporin grubu bir antibiotikle enfeksiyon, düşük molekül ağırlıklı heparin ile derin ven trombozu profilaksisi yapıldı. Ameliyat sonrası 2. günden başlayarak izometrik kuadriseps kas egzersizleri verildi daha sonra aktif izometrik ve izotonik egzersizlerle rehabilitazsyona devam edildi. Hasta ekstremitesini düz bacak kaldırma ile kontrol edebildiği anda yürüteç ile yürümesine izin verildi. 90 derece aktif diz fleksiyonunu yapabildiği anda yürteç bıraktırıldı. Yara dikişleri 11. günde alındı, taburcu işlemini izleyen 3'er ay ara ile kontrole çağrıldı.
Sonuçlar
Olgularımızın en uzun takip süresi 5.5 yıl, en kısa izleme süresi 3 yıl ortalama takip süresi ise 4.2 yıldı.
Bu takip süresi içinde olgularımız her kontrollerinde Diz Cerrahisi derneğinin önerdiği klinik ve radyolojik değerlendirme kriterleri ile değerlendirildi ve son değerlendirme esas alındı.
Olgularımızı ameliyat öncesi ve sonrası diz skorları ortalaması Tablo 1
'de verilmiÅŸtir.
Ameliyat öncesi dönemde 18(%62) dizde orta ve şiddetli derece ağrı varken, ameliyat sonrası 10(%34.5) dizde ağrı hiç yok, 11 (%37.9)unda hafif ve seyrek, 8 (%27.6)sında ise merdiven inip çıkarken ağrı ortaya çıkmıştır.
Ameliyat öncesi dönemde ortalama diz ROM'u 65 derece iken, ameliyat sonrası 90 dereceye yükselmiştir.
Ameliyat öncesi olarak 19(%65.5) olgu 500-1000 mt., 10(%34.5) olgu 500 mt.nin altında yol yürüyebiliyor iken ameliyat sonrası 16(%55.2) olgu serbest, 7(%24.1) olgu 1000 mt., 6(%20.7) olgu ise 500-100 mt yürüyebilmekte idi.
Yüzeysel enfeksiyon görülen 1 (%3.4) diz haricinde hiçbir dizde anlamlı radyolüsent zona rastlanmadı.
1 (%3.4) olgumuzda ameliyat sonrası 2. günde hemovak dren alınırken drenin ucu diz eklemi içinde koparak kalmıştır. Normal rehabilitasyonu devam eden bu dizde ameliyattan 1 yıl sonra küçük bir kesiyle dren parçası çıkarılmış ve bir sorun oluşturmamıştır.
1 (%3.4) olguda ameliyat sonrası dönemde özellikle ekstansiyonda diz önü ağrısı ve 6(%20) olgumuzda ağrısız takılma hissi saptanmıştır.
Sonuç
4.2 yıl ortalama izleme ile total diz artroplastilerinden elde ettiğimiz sonuçlarla, grade III, IV ve V osteoartriti olan yaşlı hastalarda diğer özellikler de göz önüne alınarak yapılan artroplasti ameliyatının hekim ve hasta için yüz güldürücü sonuçlar verdiğini söyleyebiliriz.
Referanslar
1. Ahlback, S.: Osteoarthristis of the knee. A radiografik investigation. Acta Radiol. Supp.: 277, 1968.
2. Freeman, M.A.R.; Swanson S.A.V.; Todd, R.C.: Total knee replacement of the knee using the Freeman-Swanson knee prosthesis. Clin. orthop. 94: 153, 1973.
3. Gunston, F.H.: Polycentric knee arthroplasty, Hroshetic simulation of normal knee movement. J. Bone an Joint Surg. 538: 272, 1971.
4. Gunston, F.H.: Polycentric knee arthroplasty, Hroshetic simulation of normal knee movement. Clin. Orthop. 94:128, 1973.
5. Insall, J.N.; Aglietti, P.: Afive to seven year folow-up of unicondylar arhroplasty. J. Bone and Joint Surg. 62A: 1329-1337, 1980.
6. Murray, D.G.: Total Knee arthroplasty. Clin Orthop. 192: 59, 1985.
7. Sledge, Ç.B.: Arthroplasty of knee: Surgery of the musculoskletal system. Second edition. p 3603-3644, Churchill Livingstone, Newyork, 1990.
8. Tooms, R.LE: Arthroplasty of ankle and knee. Campbell's operative orthopaedics Eight edition. p.389-439, The Mosby, Company, 1992.
9. Tbün, I.R.: Total diz endopratezinde preoperatif hazırlık ve postoperatif değerlendirme. Acta Orthop. Trau. Turcica. Cilt 24, no 5, s.352-358, 1990.