XV. MİLLİ TÜRK ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KONGRE KİTABI

    ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 13: Genel Ortopedi Travmatoloji

    << | Ýçindekiler | >>

    ORTOPEDİDE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLERİN DİGİTAL YÖNTEMLE ARŞİVLENMESİ VE BİLGİSAYARLI HASTA KAYIT SİSTEMLERİ İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ


    Selim YALÇIN
    Marmara Üniv. Tıp Fak. Ortopedi ve Trav. A.B.D.

    Mustafa KARAHAN
    Marmara Üniv. Tıp Fak. Ortopedi ve Trav. A.B.D.

    Marmara Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı'nda bilimsel araştırmalarda etkin ve hızlı tarama yapabilmek amacı ile kliniğe yatan, yatarak veya ayaktan ameliyat olan tüm hastaların bilgisayar ortamında arşivlenmesi planlandı. 1990 yılında 80286 model bir PC'de Professional File isimli basit bir DOS programında 37 parametreden oluşan bir hasta kayıt sistemi oluşturuldu ve Kliniğimize kuruluş yılı olan 1987'den beri yatmış veya Ameliyat olmuş tüm hastalar yazılı arşivden bu sisteme geçirildi, yeni başvuran hastalar da günü gününe bu sisteme kaydedildi. Sonraki yıllarda PC kullanıcılarına yönelik daha yetkin programlar geliştirilmesi üzerine 1993 yılında Access for Windows altında daha fazla parametre içeren ve daha gelişkin bir şekilde tarama yapılabilen bir hasta kayıt sistemi geliştirilerek eski sistemdeki tüm veriler yeni kayıt sistemine aktarıldı ve tüm yeni hastalar da düzenli olarak yeni sisteme kaydedildi.

    Kliniğimiz hasta materyalinin bilgisayar ortamında bu şekilde yıllardır arşivlenmesine rağmen ortopedik bilimsel araştırmalarda sıklıkla kullanılan görsel malzemenin (röntgen filmleri, sintigrafi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans filmleri, ultrason sonuçları ve klinik fotograflar-slaydlar vb.) varolan teknoloji ile bilgisayar ortamına aktarılması için PC teknolojisi yetersiz kalmakta idi. 1996 yılında yukarıda belirtilen görsel malzemenin digital veriye dönüştürülebilmesi için gerekli olan donanım (scanner, digital kamera, video capture card vb.) ve oluşturulan arşivi depolayabilecek birimlerin (1-2 Gigabyte gibi büyük kapasiteli hard disk, yazılabilir cdrom, bilgisayar teybi vb.) geliştirilmesi üzerine bu konudaki çalışmalara başlandı. Birçok donanım ve yazılım arasında aşağıda belirtilen kriterlere göre en uygunları seçilerek arşivleme çalışmalarına başlandı.

    Sonuç olarak Kliniğimiz hasta materyalinin bilgisayar ortamında arşivlenmesinde aşağıda düzeneğin kullanılmasına karar verildi.

    1. Hasta verileri Access 7.0'a girilecek ve hastaların bu sistemdeki kod numaraları görüntü kayıtları için referans olarak kullanılacak. Bu sisteme OLE fonksiyonu ile hastanın görüntüleri de eklenecek.

    2. Slide filmleri hariç tüm görüntülü malzeme standart bir handy-cam ile video kaydına alınacak; slide'lar scanner'da transparency adapter'le taranacak (Tablo 1 , Tablo 2 ).

    3. Video film kayıtları video capture card ile digital videoya dönüştürülecek.

    4. Digital video kayıtlarında arşivlenmesi uygun görülen kareler seçilerek JPEG formatında bilgisayar görüntüsüne dönüştürülecek.

    5. Bu görüntüler uygun şekilde isimlendirilip bilgisayarda belirli dizinlere kaydedilecek.

    6. Dizinler tamamlandıkça kaydedilebilir cdrom'lara arşivin kopyaları alınacak. Tek bir cdrom'a 256 renk veya 256 gri tonda 30.000'e yakın görüntü sığmaktadır ki böylece kliniğin tüm görüntü materyali 1 veya 2 cdrom'a sığdırabilecektir.

    Oluşturduğumuz sistemin gözlediğimiz avantajları şunlardır:

    1. Hasta kayıtları ve görüntü arşivinde çok hızlı ve oldukça verili bir şekilde tarama yapılabilmektedir.

    2. Klinik arşivimizdeki tibbi görüntülerin digital formatta saklanması için başlangıç yatırımından sonra yalnızca 2 adet cdrom için 3.000.000 TL. kadar bir harcama yeterlidir, oysa aynı görüntülü malzemenin slide filmine çekilip çerçevelenip saklanması slide başına 50.000 TL kadar bir maliyet getirmektedir. Bu yöntemle tüm klinik materyalinin slide filmi ile arşivlenmesi 1.500.000.000 TL. tutacaktır.

    3. Tıbbi görüntülerin bilgisayarlı arşiv ortamında hazır olması sayesinde herhangi bir ders, seminer, bildiri vb. için ayrıca slayd hazırlanmasına ihtiyaç kalmamaktadır. Bilgisayarda gerekli görüntüler seçilerek slayd printer'dan çıkış alınabilir veya imkanlar varsa data proektörüne direkt olarak görüntüler aktarılabilir.

    4. Grafik edisyon programları ise (PSP, Adobe, Corel vb.) görüntüler üzerinde gerekli düzeltmeler (aydınlatma, karartma, kontrast vb.) yapılabilir, istenen yazı ve işaretler görüntülere eklenebilir.

    Oluşturduğumuz sistemin gözlediğimiz dezavantajları şunlardır:

    1. Tüm arşivin bilgisayar ortamına aktarılması için yoğun ve titiz bir çalışma gereklidir.

    2. Bu arşivin hukuksal geçerliliği tartışmalı olduğu için muhtemel adli olgular için film vb. malzemenin saklanması gereklidir.