ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 3: Diz- Tibia Kırıkları
<< | Ýçindekiler |
>>
TİBİA KIRIKLARININ ENDER ÇİVİSİ İLE TEDAVİSİ
Mahmut MUTLU
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
Ekrem AYDIN
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
Ömer ŞAFAK
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
Nihat OKTAR
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde 19881995 yılları arasında 47 hastanın 49 tibia kırığı Ender çivileri ile tedavi edildi. Kırıklarda açık ve kapalı Ender uygulaması yapıldı. Hastalar en az 1 yıl (1 ile 6 yıl, ortalama 3,5 yıl) takip edildiler. Altı yüzeyel enfeksiyon ve 2 psödoartroz görüldü ve uygun şekilde tedavi edildi. Diğer 47 tibia kırığında klinik ve radyolojik olarak çok iyi kaynama görüldü.
Sonuç olarak ender uygulamaları; kapalı anstabil tibia kırıklarında, tip I ve tip II açık tibia kırıklarında uygulanabilecek alternatif bir tedavi metodudur.
GiriÅŸ
Tibia, iskelet sisteminde uzun kemikler içerisinde özellikle antero medialde yumuşak doku desteği zayıf olduğundan travmayla sık yaralanır ve açık kırıklar fazla görülür(1,2).
Tibia kırıklarında kırık iyileşmesini değişik faktörler etkilemektedir. Bunlardan bazıları kırık tipi, oluşan yumuşak doku yaralanması, uygulanan tedavi metodu gibi faktörlerdir(3). Bu tedavi metodları kapalı redüksiyon ve alçı uygulaması, plak vida ile tespit, intramedüller çivi uygulaması ve eksternal fiksasyon şeklindedir(4,5). Bu tedavi şekillerinden özellikle anstabil tip I ve Tip II açık tibia kırıklarında intramedullar çivi uygulamalarının çok uygun bir tedavi şekli olduğu bildirilmiştir(6).
Materyal ve Metod
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı Nisan 1988, Aralık 1995 tarihleri arasında en az 1 yıl takibi yapılan 47 hastanın 49 tibia kırığına uygulanan Ender çivileri çeşitli yönleriyle incelendi. Hastalarla ilgili bilgiler kliniğimizdeki bilgisayar kayıtlarından elde edildi. Hastalarda yaş; en küçük 12, en büyük 82, ortalama 39 olarak tesbit edildi. Hastaların 42'si erkek (% 89), 5'i bayandı. (%11). En çok kırık sebebi trafik kazasıydı (Tablo 1
). Kırıklardan 30'u sağ (% 61) 19'u sol (% 39) taraftaydı. 2 hastada kırık bilateraldi. Anatomik yer olarak 43 kırık 1/3 orta (% 88), 4 kırık 1/3 distalde (% 8), 2 kırık (% 4) 1/3 proksimaldeydi. Olgularımızdaki kırıkların 32'si kapalı (% 65), Gustilo ve Andenson(7) sınıflamısan göre 17'si açık (% 35) (11'i tip I 6'sı tip II) kırıktı. İki tibia kırığında fibulada kırık yoktu. Olgularımızda en çok transvers kırık görüldü (Tablo 2
). İlave yaralanma olarak; 9 femur kırığı, 1 kalkaneus, 1 pnömotorak, 1 cilt defekti, 1 fibular sinir arazı, 2 kompartman sendromu görüldü.
Tedavi
Kliniğimizde genelde öncelikle olgulara kapalı redüksiyon ve uzun bacak alçısı uygulandı. Redüksiyonun iyi olmadığı kırıklar, düz ameliyat masasında tüberositas tibianın hemen proksimalinden önce medial sonra lateral oblik cilt kesisi yapılarak 1 ile 3 Ender çivisi açık veya kapalı olarak skopi yardımı ile yerleştirildi. Ameliyat sonrası dikişler alınıncaya kadar atel uygulaması, daha sonra kısa bacak alçı uygulanması yapıldı. Ortalama 1 ay içerisinde hastaların yük vermesine izin verildi.
Sonuçlar
Hastalarımız en az 1 yıl, en çok 6 yıl, ortalama 3,5 yıl takip edildi. Sonuçlar; klinik ve radyolojik kaynamaya, deformite ve eklem hareketlerine göre değerlendirildi. 49 kırıktan 47sinde (% 96) klinik ve radyolojik olarak tam kaynama elde edildi (Şekil 1a
ve Åžekil 1b
). (ki tibia kırığında (% 4) psödoartroz görüldü. Bunlara otogeni kemik grefti uygulanacak kaynama sağlandı, 6 tibiada (%12) yüzeyel enfeksiyon tesbit edildi ve sorun olmadan tedavi edildi. Beş tibiada 5 ve altında varusa, 1 hastada 5 anteriora angulasyon, 2 hastamızdan birinde 1 cm diğerinde 1,5 cm kısalık bulundu ve hastalarda önemli bir yakınmaya neden olmadı. Hastalarımızdan 6'sında (% 12) kesi yerinde yüzeyel enfeksiyon görüldü ve daha sonra usulüne uygun olarak tedavi edildi.
Tartışma
Tibia kırıkları; tedavisinde çeşitli sorunlarla karşılaşılan kırıklardır. Değişik tedavi metodları tanımlanmış, bu tedavi metodlarının her birinin avantaj ve dezavantajları vardır(5,6,).
Tibia kırıklarını tedavisinde halen tartışmalar devam etmekle beraber özellikle açık kırıkların tedavisinde son yıllarda değişik tedavi metodları geliştirilmiştir. Eksternal fiksatörlerin uygulanması ile birçok kolaylıklar sağlanmış fakat bu uygulama ile de çivi etrafında enfeksiyon, malunion, psödoartroz gibi sorunlarla sık karşılaşılmıştır. Özellikle tip I ve tip II açık kırıklarda medulla oyulmadan uygulananlar tibia kırıklarında kanlanmayı bozmaması açısından birçok otör tarafından önerilmiş ve daha az komplikasyon oranları bildirilmiştir. Bunların içerisinde fileksibl Ender çivileri; kolay temin edilebilir, ucuz ve kolay uygulanabilir olması, kallus oluşumunu minimal harekete izin vermesi nedeniyle diğer tedavilere alternatif bir tedavi şekli olarak kabul edilmektedir(6,8,9).
Sonuç olarak; fileksibl intramedullar ender çivileri uygun olan tibia kırıklarında (özellikle anstabil tip I ve tip II açık kırıklarda) alternatif bir tedavi metodu olduğu kanaatindeyiz.
Referanslar
1. Keller, C.S.: Principles of the Theatment of tibial Shaft Fractures. A. Review of 10. 146 cases from the literature, Orthopedics, 6. 993-1006. 1983.
2. Kaymak, Ö: Tibia diafiz kırıkları tedavisinde Brooker çivisi uygulamaları. Artroplasti ve Antroskopi Dergisi, Cilt: 2-1, S: 53-58, 1990.
3. Einhorn, T. A: Enhancement of Fracture, Healing. J Bone and Joint Surg. 77-A: 940, 1995.
4. Sibenrock, K.A., Schilling, B, Jakob, R, P.: Treatment, of Complex Tibial Shaft Fractures. Clin Orthop. 290: 269, 1993.
5. Kutiu, A., Memik, R., Mutlu, M., Reis, N.: Tibia Cisim Kırıkları ve Tedavi Yaklaşımları. S.Ü. Tıp Fak. dergisi. 5: 4. S: 120-125, 1989.
6. Henley, M, B.: İntramedullary devices for Tibial Fracture Stabilization. Clin, Orthop. 240: 87. 1989.
7. Gustilo, R, B., Mendoza, R, M., Williams d. N: Problems in the management of type III (severe) open fractures: a new classification of type I11 open fractires. J Trauma 1984: 24: 742-6.
8. Whitelaw, F.P., Wetzler, M., Nelso, A., Segal, D., Fletcher, J., Hadley, N., Sawka, M: ENder Rods Versus External Fixation in the Threatment of Open Tibial Fractures. Clin. Orthop. 253: 258, 1990.
9. Alıcı, E., Özarkon, F., Kaplan, İ.: Tibia Cisim kırıklarının Ender Çivileri il Tedavisi. Acta Orthop. Traum. Turc. 21, 110-112, 1987.