XV. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 4: External Fiksatör

<< | Ýçindekiler | >>

UZUN KEMİK KIRIKLARINDA KAPALI EKSTERNAL TESPİT UYGULAMALARININ SONUÇLARI

Kliniğimizde 1992-1996 yılları arasında 32 hastanın 38 uzun kemik cisim veya cisime yakın parçalı kırıklı, internal tespitle yeterli tespit sağlanamayacak ve genel durumu ile ilgili sorunları olan hastalar eksternal tespit uygulandı. Ortalama 22 aylık izleme sonucunda kapalı eksternal tespit uygulanan hastaların biri hariç hepsinde kırıkların kaynadığı ve fonksiyonel sonuçların iyi olduğu belirlendi.

Materyal Metod

1992-1996 yılları arasında ortalama yaşları 33.2 (17-65) olan toplam 32 hastanın (21 erkek, 11 bayan) 38 uzun kemik cisim veya cisime yakın kırığı kapalı eksternal tespit ile tedavi edildi. Hastalarımızda 25 femur, 10 tibia, 3 humerus kırığı mevcuttu. Tespit için 14 ilizarov eksternal tespiti, 24 tek düzlemde eksternal tespit uygulandı.

GiriÅŸ

Eksternal fiksasyon, kemiğe perkütan olarak yerleştirilen çivilerin dışarıdan bir çerçeveye bağlanması ile kemik parçalarının veya tüm kemiğin tespit edilmesi yöntemidir(1). Kırık yeri fizyolojisini bozmamak ve kırık yerinde cerrahi girişime ait komplikasyonlar yaratmamak amacıyla eksternal tespit son zamanlarda yaygın olarak tercih edilmeye başlanmıştır(2). Eksternal tespit; multipl kapalı kırıklı, multitravmalı hastalar, parçalı kırıklı ve genel durumu ile ilgili sorunları(2) nedeniyle kapalı eksternal tespit uygulanan hastalarımız için endikasyon olarak belirlendi.

Hastalarımız multitravmalı, parçalı kırıklı veya genel durumu ile ilgili sorunları olan hastalardı. Hastaların çoğu (%88) bir süre iskelet traksiyonu ile takip edildi. Dört hasta ilk 3 gün içinde, geri kalan hastalar ortalama 22 gün iskelet traksiyonu ile izlendikten sonra tesbit uygulanmıştır. Eksternal tespit uygulanırken röntgen veya skopi kullanıldı. Hastaların durumuna göre lokal (3 hasta), spinal (11 hasta) veya genel anestezi (18 hasta) tercih edildi. Ameliyat sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulanarak hastalar ilk hafta içinde taburcu edildi. Proflatiktik antibiotik tedavisi 3-5 gün süreyle uygulanmıştır.

Ortalama izleme 22 ay (6 ay - 4 yıl)'dı.Eksternal tespitlerin ortalama çıkarılma zamanı 5 ay (3-11 ay)'dı. Altı hastada gelişen çivi yolu enfeksiyonu nedeniyle eksternal tespitler planlanan zamandan erken çıkarıldı. Cerrahi tedaviye bağlı komplikasyon (damar-sinir zedelenmesi, orteomyelit v.s) görülmedi. Yanlızca bir humerus kırığında interpozisyona bağlı psödoartroz görüldü. Bu hastamıza da açık redüksiyon, internal tespit ve kemik greftleme uygulanarak kaynaması sağlandı. Aynı tarafta femur ve tibia kırığı olan bir hastamızın ameliyat öncesi, ilizarov eksternal tespiti uygulanmış ameliyat sonrası ve eksternal tespit çıkarılmış durum Şekil 1 , Şekil 2 'de, aynı hastanın eksternal tespit ile fonksiyonel sonucu Şekil 3 'te görülmektedir. Tüm hastalarımızın izlenmelerinde tedavi gerektirecek kadar ekstremite eşitsizliği olmadı ve fonksiyonel sonuçlar iyi olarak değerlendirildi.

Tartışma

Kırık iyileşmesi kırığın olduğu an başlar ve olgun, organize kemik doku ile kırık uçlar bütünleşinceye kadar devam eder. Kırık sonrası oluşan kırık hematomu kırık iyileşme dönemlerinden ilkini oluşturduğundan çok önemli olup aynı zamanda kırık uçlarının bir arada tutulmasına yardımcı olur(2). Bununla beraber açık kırıkların sorun olması yalnız kırığa komşu olan yaradan kırık iyileşmesinde önemli olan kırık hematomunun dışarıya akması değil dışarıdaki mikroorganizmaların yaradan içeri girerek kırık çevresinde kanlı ortama yerleşmesi ve enfeksiyon yapmasıdır(3). Bunun sonucunda kırık iyileşmesi gecikir veya hiç olmaz. Uygun endikasyonlarda uyguladığımız kapalı eksternal tespitlerle kapalı olan kırığı açık kırık haline getirmeyerek daha düşük enfeksiyon aranı ve kaynamada son derece önemli olan kırık hematomunu da korumuş oldu. Aynı zamanda korunmuş yumuşak doku ve kemik vaskülaritesi, internal tespit için periostun sıyrılmaması, daha az antibotik kullanımı ve daha kısa cerrahi süresi sağladık.

Son yıllarda ilizarov tip eksternal tespit kullanımı gittikçe artmakta ve kapalı olarak ta yaygın olarak uygulanmaktadır(4,5). ilizarov tipi sirküler eksternal tespitlerde "olive"li K-telleri ve kontrollu gerilme sağlanması bir dereceye kadar kapalı olarak bu amacın gerçekleşmesini sağlamaktır(4). Yapılan çalışmalarda eksternal tespitin fragmanlar arasında aksiyel hareketlere izin verdiğini(6) ve bu mikrohareketlerin kırık iyileşmesinde olumlu rolünü olduğu kabul edilmektedir(7). Biz tespit için 14 (%37) ilizarov eksternal tesbiti ve 24 (%63) tek düzlemde eksternal tespiti kullandık.

Çok değişik oranlar bildirilmesine rağmen kaynaklarda çivi yolu enfeksiyonu %10 olarak geçmektedir(2). Bizim hastalarımızın 6'sında (%16) çivi yolu enfeksiyonu tespit ettik, çivilerin daha erken çıkarılması, yara bakımı' ve antibiotik tedavisi ile kontrol altına alındı. Bu hastalar; hastane ortamından uzak, sosyo ekonomik durumu kötü ve entellektüel düzeyi düşük olan kişilerdi.

Kapalı kırıklarda kapalı olarak uyguladığımız eksternal tespitler çivi yolu enfeksiyonu, pansuman problemi, yer işgali, radyoskopi veya röntgen kontrolu gerektirmesi gibi dezavantajları yanında ameliyat süresinin kısalığı, tespit materyalini çıkarırken cerrahi gerektirmeyen, fizik tedavi rehabilitisayonun kolaylığı, eklemlere hareket verilebilmesi, kırık hematomunu koruyan ve kaynamayı artıran avantajlı yönleri nedeniyle çok parçalı, tespit sorunu olan, multitravmalı ve genel durumu ile ilgili sorunları olan hastalarda oldukça uygun bir yöntem olacağı düşüncesindeyiz.

Referanslar

1. Gülşen M: Travmatolojide eksternal fixasyon. XIII. Akif Sakir Şakar Günleri (Eks ternal fiksatörler). Damla matbaacılık, İstanbul. 85-102, 1995.

2. Ege R: Kırık iyileşmesi. Eksternal fiksasyon. Travmatoloji (Cilt-1 ). Kadıoğlu matbaacılık, Ankara. 26-61, 347-353, 1989.

3. Russel TA: General prenciples of fracture treatment. Campbell's Operative Ort hopaedics (Crenshaw A.H Ed). St. Louis. Mosby Year Book, 768-784, 1992.

4. Aktuğlu K, Önçağ H, Kara S: Tibia plato ve üst uç kırıklarının ilzarov yöntemi ile tedavisi. Artroplasti Artroskopik cerrahi. 9: 46-49, 1989.

5. Kapukaya A, Arslan H, Necmioğlu S, Kandiya E: Yaşlılarda oluşan kapalı tibia fraktürlerinin ilizarov ekstrenal fiksatörler ile tedavisi. Ulusal Travma (Turkısh Journal of Trauma & Emergency Surgery). 2: 114-118, 1997.

6. Mc Kellop H, Hoffman R, Samiento A: Control of motion of tibial fractures with use of a fonctional brace an external fixator. J Bone Surg. 75A: 1019-1025, 1993.

7. Paley D, Fleming B, Catagni M: Mechanical evaluation of extemal fixators used in limb lengthening. Clin orthop. 250: 50-57, 1990.