XV. MÄ°LLÄ° TÃœRK ORTOPEDÄ° VE TRAVMATOLOJÄ° KONGRE KÄ°TABI

ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 4: External Fiksatör

<< | Ýçindekiler | >>

POLİOMİYELİTTE 10 YILLIK TİBİA UZATMASI SONUÇLARIMIZ

Osteotomi yapılarak ekstremitenin uzatılması ilk defa 20. yy başlarında tanımlanmıştır(1,3,4,15). Yüksek komplikasyon oranı, komplikasyon oluşmasa da uzatma işleminin uzun sürmesi, genellikle birden fazla ameliyat gerekmesi ve hastanın işini gücünü engellemesi bakımından ekstremite kısalıklarında uzatma işlemi en son tercih edilen yöntem oluşmuştur. Yıllar boyunca kullanılan uzatma yönteminde sürekli iyileştirmeler yapılmıştır (2,3,5,15,16).

Ankara Numune Hastanesi 1. Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde ekstremite uzatmaları 1970'li yıllardan beri kullanılmaktadır. Uzatma ile ilgili klinik görüşümüz güncel literatür ile değişmiştir(6,7,8,10, 11,12).

Kliniğimizde Ocak 1985 aralık 1995 tarihleri arasında poliomiyelit sekeline bağlı olarak alt ekstremitesinde kısalığı olan 180 hastaya tibia diafiz uzatması yapılmıştır. Dosyaları retrospetifk olarak taranan ve yeterli takibi olan 122 hastanın bulguları sunulmuştur. Hastaların tümünde geçirilmiş poliomiyetlit nedeniyle gelişmiş kısalık vardı. İki taraflı poliomiyelit olguların kısa olan taraf uzatıldı.

Hastaların 60'ı bayan 62'si erkekti. Hastaların yaş ortalaması 16.9 (11-30) idi.

Tüm hastalarda uzatma ameliyatında önce ekstremite düzgünlüğü sağlandı. Kalçaya dize ve ayak bileğine yapılan yumuşak doku ve kemik ameliyatları ile ekstremite düzgünlüğü sağlandı ve sonra uzatma yapıldı. Kısalığı gidermek içini yapılan uzatma ameliyatlarının dışında ekstremitenin düzgünlüğü ve eklemlerin stabilizasyonu amacıyla 41 hastada ek ameliyat gerekmemiş, sadece kısalığı giderici girişim yapılmıştır. 37 hastada 1, 22 hastada 2, 11 hastada 3, 7 hastada 4, 4 hastada 4'den fazla seans ameliyat gerekmiştir.

Olgulardan 116'sına uniplanar bilateral (Girgin), 6'sına İlizarov tipi sirküler eksternal fiksatör uygulandı.

Kısalık hangi bölgede ise o bölge uzatılarak dizlerin eşit seviyeye gelmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle hastalardan 20'sinin aynı taraf ekstremitesine, en az 1 en çok 3 olmak üzere birden fazla uzatma yapılmıştır.

· 6 hasta aynı taraf tibia epifiz uzatması ve tibia diafiz uzatması

· 1 hasta aynı taraf femur epifiz uzatması ve tibia diafiz uzatması

· 9 hasta aynı taraf femur diafiz uzatması ve tibia diafiz uzatması

· 1 hasta tibia epifiz uzatması ve femur metafiz uzatması ve tibia diafiz uzatması

· 1 hasta tibia epifiz uzatması ve femur epifiz uzatması ve tibia diafiz uzatması

· 1 hasta 2 kez aynı tibia diafiz uzatması .

· 1 hasta 2 kez aynı tibia difaiz uzatması ve 1 kez femur diafiz uzatması

122 hastanın 55'inde uzatma hattında ek girişim olmaksızın kaynama sağlanmış, 67'sinde uzatma hattına kaynama için otojen greft konmuş ve uzatma plağı ile tesbit gerekmiştir. Bu hastalarda uzatma tamamlandıktan sonra beklenmesine rağmen uzatma hattında yeterli kemik dokusu gelişimi izlenmediği için greftlemek gerekmiştir. Uzatma hattındaki kemik dokusu gelişiminin yeterliliğine klinik ve radyolojik olarak karar verilmiştir. Ayrıca uzatma hattının kollapsını önlemek için plak ile tesbit edilmiştir.

122 hastanın 84'ünde aşil tendonu Z plastisi ile uzatıldı. Ancak bu hastaların bir bölümünde uzatma öncesinde ekinus deformitesi mevcut olup ekin izole olarak uzatma işleminin sonucu değildir. Ayak bileğinin ekinusunu önlemek için uzatma sırasında ve sonrasında rehabilitasyon programı uygulanmıştır.

Uzatma cihazı uygulandıktan en erken 45, en geç 360, ortalama 132 gün sonra çıkarılmıştır. Uzatmanın 1. seansında en az 3.6 cm, en fazla 8.4 cm, ortalama 5.3 cm uzatma uygulandı.

Komplikasyonlar 122 hastanın 15'inde genel anestezi ile hastaya en az 1 en çk 4 kez ameliyat gerektirecek bir komplikasyonu olmuştur.

9 hastada uzatma zemininde enfeksiyon gelişmiştir. 2 hasta 1 kez 3 hasta 2 kez 4 hasta 3 kez ameliyat gerekmiştir. Bu hastalara enfeksiyon nedeniyle debridmen uygulanmıştır. Bir hastada kemiğin örtülmesi için cilt flebi gerekmiştir.

3 hasta cihazın revizyonu amacıyla tekrar ameliyat edilmiştir.

2 hastada malalignment nedeniyle uzatma hattında kaynama beklenmeden cihaz çıkarılıp plak vida ve greft uygulanmıştır.

1 hastada uzatma hattındaki malalignmenti düzeltmek için osteoklazi uygulanmıştır.

Hiçbir hastada uzatma hattında rezüdüel psödoartroz (nonunion) gelişmedi kalıcı nörolojik ve vaskuler komplikasyon saptanmadı.

Tartışma

Poliomiyelite bağlı alt eksteremitelerde gelişen kısalığın tedavisi amacıyla tibia uzatması konusunda pek çok yazar deneyimlerini yayınlamıştır. Sofield ve Blair 1958 yılında yaptıkları yayınlarında ortalama 20 yıl takip ettikleri 26 hastada poliamiyelitise bağlık kısalık nedeniyle yaptıkları tibia uzatmasının sonuçlarını yayınladılar(17).

1982 yılında Macnicol ve Çatto poliomiyelite bağlı kısalığı olan 24 hastada tibia uzatması sonuçlarının yayınladılar (14). Hastalar 20-31 yıl takip edilmişlerdir. Her iki seride de hastalar da major kalıcı komplikasyona gelişmemiş ve tümü aktif hayatlarını sürdürmektedir.

Serimizdeki hastalarda da major kalıcı komplikasyon gelişmedi ve hastalar daha aktif hale geldiler. Yapılan yumuşak doku ameliyatları ve osteotomiler ekstremite düzgünlüğünü sağlamaktadır ve uzatma kısalığı gidermektedir (Şekil 1 ).

Sonuç

· Poliomiyelite bağlı kısalığı olan hastalarda tibia uzatması ile ekstremite eşitliği sağlanmakta, kısalığa bağlı topallık azalmakta, kısalığı giderici botların kullanılması gerekmemektedir.

· Poliomiyelit zemininde uzatmalarda uzatma hattının kaynaması yavaş olmakta ve uzun sürmektedir. kallus distraksiyonu yöntemi kullanılsa dahi her zaman vücut ağırlığını taşıyacak kadar kaynama olmamakta ve greft uygulanması gerekebilmektedir.

· Komplikasyon ençok uzatma hattının enfeksiyonu ve plagın ekspoze olması şeklinde görülmektedir. Bu yeterli yumuşak doku olmamasına bağlıdır.

· 122 hastanın 81'inde ekstremite düzgünlüğünü sağlamak için en az 2 en çok 8 ameliyat daha gerekmiştir. Poliomiyelite bağlı paralizileri olan hastaların fizyoterapi ile ekstremitelerinde alignmentinin sağlanması ve kontraktürlerin engellenmesi durumunda çok sayıda düzeltici ameliyattan kaçınmak mümkün olabilecektir.

Referanslar

1. Aldegheri, R., Brivio L.R., Agorstini S. The Callotasis Method of Limb Lenghening Clin. orthop. Releated Research. No. 241: 137145, 1989.

2. Bowen R., Levy E., Donohue M. Comparison Of Knee motion and Callus Formation In Femoral lengthening With The Wangen Or monolateral ring device J. Pediatric Orthpo. No. 13: 467-472, 1993.

3. Coleman S., Scott S, Present Attitude toward The Biology And Tecnology Of Limb Lengthening. Clin. Ortohp. Releated research. No. 264: 76-83, 1991.

4. De bastiani G., Aldegheri R, Brivio R.L., Trivella G.: Limb Lengthening By Callus Distraction J. Pediatric Orthop. No. 7 129-134, 1987.

5. Faber F.W., Keessen W., Roermund P.: Complications of Leg lengthening Acta Ortop. Scand. 62(4): 327-332, 1991.

6. Girgin O., Kurultay R.: Result Of Surgical Lengthening Of The Tibia With a Surgical Apparatus 7th Congress of Orthopaedics And Traumatology Surgeons Meditterrean Countries 1982 Roma.

7. Girgin O.: Özel Cihazımızla Yaptığımız tibia Uzatmaları 7. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı Sayfa 86, 1983.

8. Girgin O.: Kendi Cihazımızla Yaptığımız tibia Uzatmalarımız Ank. Numune Hst. Bülteni Yıl 24 Sayı 1 1984.

9. Girgin O.: Tümöz M.A.: Epifizden Tibia ve Femur Uzatması 9. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı Sayfa 134, 1987.

10. Girgin O., Turan S., Eke S.: Bir Bacağın Birden Fazla Kez Uzatılması, 10. Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabı Sayfa 521, 1989.

11. Girgin O.: Ekstremite Uzatma Endikasyonları, Teknikleri, Fiksatör Seçimi ve Olgularımız Eksternal Fiksatörler, Sayfa 1, 1995.

12. Girgin O., Turan S.: Her İki Alt Ekstremitenin Uzatılması ekstemal Fiksatbrler kitabı Sayfal96, 1995.

13. Ä°lizarov G.A.: Transosseous Osteosynthesis Ed. assistance by Stuard Grenn. Spiringer Verlang Berlin Heidelberg 1992.

14. Macnicol M., Catto A.: Twenty year Review of Tibial Lengthening For Poliomyelitis. J. Bone Joint Surg. Vol. 64-B, No.5: 607-611, 1982.

15. Moseley C.F.: Leg lengtening Clin. Orthop. releated Research. No.247:38-43, 1989.

16. Moseley C.F.: Leg Lengthening The Historical Perspective Orttiap Clin. North america Vol. 22, No.4: 555-561, 1991.

17. Sofield H., Blair S., Millar E.: Leg Lengthening. A Personal Follow up of Forty Patients Some Twenty Years Atter operation J. Bone Joint Surg. Vol. 40-A, No.2: 311-322, 1988.

18. Tachdrijian M.: Current Techniques of limb Lengthening Pediatric Orthop. second ed. W.B. Saunders Company 1990.

19. Turan S., Girgin O.: The Evaluation Of Lengthening Procedures Performed Between 1979-1993 In ist Orthopaedics And Traumatology Clinic Of Ankara Numune Hospital Italian-Turkish Orthopaedics And Traumatology Congress Milan 1993.