ABSTRAKTLAR, BÖLÜM 4: External Fiksatör
<< | Ýçindekiler |
>>
KIRIK PSÖDOARTROZ TEDAVİSİNDE İLİZAROV EKSTERNAL FİKSATÖR UYGULAMASI
Şafak GÜNGÖR
Acil Yardım ve Trav. Hastanesi II. Ortop. Kl.
Ahmet EGE
Acil Yardım ve Trav. Hastanesi II. Ortop. Kl.
Oya ÖZYAYLALI
Acil Yardım ve Trav. Hastanesi II. Ortop. Kl.
Bülent AYKANAT
Acil Yardım ve Trav. Hastanesi II. Ortop. Kl.
Kliniğimizde Eylül 1994 - Mayıs 1996 tarihleri arasıda 14 kırık ve 12 psödoartrozdan dolayı 25 hastanın 26 ekstremitesine flizarov eksternal fiksatör uygulandı.
Olgularımızın 17'si (%68) erkek, 8'i bayan (%32) idi. Ortalama yaş 43.8 (2090), ortalama takip süresi 15 aydır (12-21 ay).
Kırık lokalizasyonu olarak, 12 olguda tibia, 1 olguda hemerus, 1 olguda radiusulna kırığı mevcuttu.
Psödoartroz lokalizasyonu olarak, 9 Oluda tibia, 2 olguda humerus, 1 olguda radius nonunionu saptandı.
Primer uygulanan hastaların 9'unda açık, 5'inde kapalı ve eklem içine uzanan kırık vardı. Psödoartroz nedeniyle uygulanan 9 olguya daha önce. internal fiksasyon yapılmış olup, 3 olguda (%25) enfekte psödoartroz mevcuttu.
Komplikasyon olarak damar patoloji hiçbirinde gelişmedi. Humerusa uygulama yapılanların 1'inde radial nöropraksi gelişti, takiplerimiz sırasında düzelme saptandı. 7 olguda çivi yolu enfeksiyonu (Grade II-IV) gelişti, 2 olguda tellerin ve halkaların, ringlerin yeri değiştirilmek zorunda kalındı. Tibiaya yapılan uygulamalarda 2 ekinus deformitesi gelişti, bunların birisi fizik tedavi, diğeri ise aşiloplasti ile düzeltildi. Tibiaya uygulama yapılan 2 olguda kaynama olmadı, bunların birisi PTB ile takip edilirken, diğerine intramedüller çivi uygulandı.
GiriÅŸ
Günümüzde sık uygulama bulan İlizarov sirküler eksternal fiksatörü açık kırıklar, psödoartroz, eklem içine uzanan kapalı kırıklar, konjenital anomaliler ve kısalıklarda kullanılmaktadır(1,5,6).
İlizarov sistemi ile açısal, rotasyonel, translasyonel deformitelerin düzeltilmesi, kısalığın giderilmesi, distraksiyon-kompresyon osteogenezi ile greftlemeye gerek kalmaması bu sistemin önemli özellikleri olarak karşımıza çıkmaktadır(3,6).
Materyal Metod
Eylül 1994 - Mayıs 1996 tarihleri arasında Dr. Muhittin.Ülker Acil Yardım ve Travmatoloji Kliniğinde 25 hastanın, 26 ekstremitesine çeşitli nedenlerle ilizarov sirküler ekstrernal fiksatör uygulandı.
Olguların 14'ü kırık (açık, kapalı), 12'si psödoartrozdu. Olguların 17'si erkek, 8'i bayandı. En küçük hasta 14 yaşında, en büyük hasta 14 yaşında, en büyük hasta 63 yaşında olup ortalama yaş 30.4 idi.
Kırık lokalizasyonu olarak 12 olguda tibia, 1 olguda humerus, 1 olguda radius ulna açık kırığı mevcuttu.
Psödoartroz lokalizasyonu olarak 9 Oluda humerus, 1 olguda humerus, 1 Oluda radiusta psödoartroz vardı.
Primer olarak İlizarov eksternal fiksatörü uygulanan 9 olguda açık kırık, 5 Oluda kapalı ve eklem içine uzanan kırık mevcuttu.
Psödoartroz nedeniyle sekonder olarak İlizarov eksternal fiksatörü uygulanan 9 olguya daha önce internal fiksasyon yapılmış olup bunların 3'ünde enfekte psödoartroz mevcuttu.
Sonuçlar
Olgular en kısa süre 7 ay, en uzun süre 19 ay, ortalama 10.2 ay olarak takip edilmiştir.
Ortalama fiksatör kalma süresi ise 5.4 ay olarak bulunmuştur.
Tibiaya uygulama yapılan 2 olguda kaynama gecikmesi gözlendi. Bu olgularda fiksatör çıkarıldı. 1 olguya PTB alçı, diğer olguya ise intramedüller kilitli çivi uygulanarak kaynama elde edildi. Diğer tüm olgularda kaynama elde edildi. Komplikasyon olarak damar patolojisi görülmedi. Humerusa yapılan 1 uygulamada radial nöropraksi görülen 1 olgu takip sırasında düzeldi. 7 olguda değişik derecede çivi yolu enfeksiyonu gözlendi. 2 olguda çivi ve halkların yeri değiştirilmek zorunda kalındı. Hiç osteomyelit görülmedi.
Tibia psödoartroz nedeniyle İlizarov eksternal fiksatör uygulanan 2 olguda inatçı ekin deformitesi gelişti. Bunlardan bir FTR ile düzelirken diğer olguda ancak aşiloplasti ile düzeltme sağlanabildi.
Tartışma
İlizarov eksternal fiksatörü son yıllarda çeşitli ortopedik hastalıklarda güncel uygulama olarak kullanıma girmiştir. Sıklık sırasına göre psödoartrozlar (defektli, defektsiz, enfekte), açık kırıklar, kapalı kırıklar ve konjenital deformiteler sayılabilir(1 ,3,5,6).
Uzun kemiklerin psödoartrozları, özellikle defektli ve enfekte psödoartrozlar halen ortopedinin en büyük sorunlarındandır. Bu tür hastalarda cilt lezyonları ve defektinin olması da ayrı bir sorun yaratmaktadır.
Bugün psödoartroz tedavisinde tercih edilen yöntem İlizarov ekstrenla fiksatörüdür(3,6).
Bu yöntem ile deformite, ekstremite eşitsizliği, osteoporoz, eklem hareket kısıtlanması gibi sorunlar çözümlenmiş. Cilt sorunu olan hastalarda da tedaviye olanak sağlanmıştır(1,2,3,4).
Uzun kemik psödoartrozlarında İlizarov, deformiteyi düzeltici, kısalık ve defekt varsa kompresyon-distraksiyon osteogenezi ile bunu düzeltici etkiye sahiptir. Ayrıca erken hareket ve yük vermeyle ekstremite fonksiyonu sağlandığından osteoporoz ve kas atrofilerini önleyici etkisi vardır(1 ,4,6).
Açık kırıklarda ise eksternal fiksatörler en çok tercih edilen yöntemdir(1 ). İlizarov ekstrernal fiksasyon yöntemi enfeksiyon riski çok az olan bir girişim olduğu için açık kırıklarda başarıyla uygulanmaktadır(1,3) (Şekil 1
, Åžekil 2
).
Açık kırıklar ve psödoartrozların tedavisinden alınan başarılı sonuçlar nedeniyle İlizarov girişimi kapalı kırıklarda da kullanım alanı bulmuştur.
Eklem içi kapalı kırıklarda özellikle açık redüksiyon ve internal fiksasyonunun güç olduğu kırıklarda alternatif bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Açık ve kapalı kırıklarda iyi bir tesbit sağlaması erken hareket ve yük verilmesi de avantaj olarak sayılabilir.
Referanslar
1. Dagner, T., Roukoz, S: Compound tibial fractures with bone loss treated by İlizarov technique. J. Bone and Joint Surg. Br. 73-B; 316-21 , 1991 .
2. İlizarov, G.A.: Clinical applicatino of the tension stress effect for limb lenghtenin. Clin. orthop. 250:8-26, 1880.
3. İlizarov, G.A.: Transosseous osteosynthesis. Springen Verlag, Berlin, 1991.
4. Kummer, F.D.: Biomechanics of the İlizarov external fixator. Clin. Orthop. 280:11-14, 1992.
5. Paley, D.: Problems, abstacles and complications of limb lengthening by İlizarov technique. Clin Orthop. 256-81 , 1990.
6. Paley D.; Catogni, M.A.; Villa, A.: İlizarov treatment of tibial nonunions with bone loss. Clin. Orthop. 18:241-46, 1989.